فشار شورای شهر مشهد بر شهرداری برای احداث کمربند جنوبی / کلایی: پای احداث تونل در انتهای بلوار نماز هستم!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- اعظم ذوالفقاری منظری؛ * شهردار مشهد به دعوت دانشجویان لبیک گفت و در جلسه‌ای که در آن علاوه بر دانشجویان و اعضای قرارگاه دانشجویی صیانت از ارتفاعات جنوبی مشهد، سعید شعرباف تبریزی، عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع)، علی سلمانی، مستندساز مشهدی، فرشته تقی زاده، نماینده سمن‌های محیط زیستی در خراسان رضوی و جمعی دیگر از دغدغه‌مندان اجتماعی و شهری مشهد حضور داشتند، حضور یافت.

 

آغاز این جلسه با ارائه توضیحاتی درباره کمربندجنوبی و چرایی برگزاری این نشست بود. بنا شد شهردار به هر سوال جداگانه پاسخ دهد و پس از آن کارشناسان حاضر در نشست نیز به موضوعات از دیدگاه خود بپردازند.

 

اولین سوال را علی گشتی، دبیر قرارگاه صیانت از ارتفاعات جنوبی مشهد پرسید. آیا شما قصد تغییر کاربری کمربند جنوبی را دارید؟

 

کلایی: آذر ۹۷ که شهردار مشهد شدم و مواجهه‌ای که در آن زمان درباره کمربند جنوبی مشهد رخ داد، ما را در دو راهی قرار داد. از یک طرف نظر شورای اسلامی شهر بود که به شهردار پیش از من هم فشار زیادی وارد شد. البته او خیلی اعتقادی به کار عمرانی نداشت، اما به دلیل اینکه کمربند جنوبی مرتبط با اسناد بالادستی بود، قطعه اول را از شهرک طالقانی تا برونسی به کار انداخت. کما اینکه تقی زاده در سال ۹۶ کار را شروع کرد و در اسفند، دادستانی مشهد پروژه را تعطیل کرد.

 

برخی نهاد‌های استانی هم این خواسته را داشتند. مثلا نیروی انتظامی درخواست جدی داشت که این پروژه ترافیکی باید پیگیری شود. وجه مقابل آن هم نقطه نظراتی بود که اولا احداث کمربندی به خاطر تخریب‌هایی که صورت گرفته برای محیط زیست مناسب نیست.

 

نکته دوم هم این بود که بسیاری از صاحب نظران، احداث راه را محرک توسعه تلقی می‌کنند. یعنی اگر یک راه ایجاد شود، کم کم اطراف آن بافت مسکونی و تجاری شکل می‌گیرد و توسعه فضایی اتفاق می‌افتد. نکته سوم اینکه به جز تخریب ارتفاعات، بهره برداری از آن هم می‌تواند آثار متعددی داشته باشد. تردد خودرو‌ها در آن می‌تواند آسیب‌های جدیدی به ارتفاعات وارد کند و از طرف دیگر آلودگی صوتی ایجاد خواهد کرد. مخالفت چهارم هم این بود که کمربند جنوبی نه تنها اثر مثبت برای ترافیک ندارد، بلکه اثرات منفی ترافیکی هم دارد.

 

نکات حاشیه‌ای هم مطرح بود؛ اینکه تحریک توسعه‌ای در این منطقه به صورت طبیعی نخواهد بود و برخی افراد اراضی را در اختیار گرفته اند و می‌خواهند در این منطقه ساخت و ساز کنند. این موضوعات را باید ضابطین کار کنند و به سرانجام برسانند. دستگاه قضایی هم قضاوت کند.

 

در بهمن سال ۹۷ در ستاد تدبیر استان هر دو موضوع فشار از سوی شورای اسلامی شهر و مخالفت‌ها درباره ادامه این پروژه را مطرح کردم و آنجا گفتم که با این مسائل چیزی که نیست که شهردار به تنهایی آن‌ها را حل کند. در این جلسه هر دو نگاه طرفدارانی داشت و نظرات جمع نشد. نظر من این بود که یک کاربری متناسب با وضعیت زیست محیطی اطراف آن ایجاد کنیم تا پول‌هایی که تا حالا صرف کار شده، هدر نرود.

 

تاکنون به قیمت دفتری حدود ۱۴۰ میلیارد تومان در کمربند جنوبی هزینه شده است. این عدد امروز به حدود ۸۰۰ میلیارد تومان می‌رسد.

 

در این جلسه صحبتی از پیوست زیست محیطی نشد. صحبت از این بود که کاربری جایگزین را بررسی کنیم و ببینیم که کمربند جنوبی را باید ادامه بدهیم یا نه. پس از آن جلسه ذهن من به مسائل زیست محیطی آن درگیر بود و با چند کارشناس مهم در حوزه زیست محیطی صحبت کردم. منطقه را به آنان نشان دادم. آنان هم نظراتشان گفتند. اما در مقابل فشاری که شورای شهر گذاشته بود و در جلسات مختلف مطرح می‌کردند، این مساله تقریبا به موضوعی چالشی تبدیل شده بود؛ چیزی شبیه کنسرت. اما سعی کردم از این حاشیه خودم را بیرون بکشم. در این میان سازمان بازرسی هم گزارش خود را ارائه کرد که فعالیت‌هایی بوده که باعث آسیب به آبراهه‌ها شده است.

در یکی از جلساتی که با معاون عمرانی وقت استانداری خراسان رضوی برگزار شده بود، به این جمع بندی رسیده بودند که مجموع ادله‌ای که برای ادامه دادن یا ادامه ندادن این پروژه وجود دارد، در دانشگاه فردوسی مشهد بررسی شود و به هر نتیجه‌ای رسید، همان مبنای کار باشد. این موضوع برای اولین بار در اتاق فکر استان مطرح شد. اطلاعاتی که در حوزه دادستانی از طرف سمن‌های محیط زیستی و همین اتاق فکر بود، در دانشگاه جمع بندی شد. این بررسی در واقع نه یک مطالعه مستقل بود نه شرح خدماتی داشت؛ صرفا گزارش اجمالی بود که هرچه دانشگاه گفت، اجرا شود.

 

جمع بندی این بررسی این بود که با رعایت نکاتی، می‌شود کمربندجنوبی را اجرا کرد. اما من گفتم این گزارش اطمینان قبلی به من نمی‌دهد و باید خودم به این جمع بندی برسم. از طرف دیگر برخی دوستان دغدغه‌مند در حوزه محیط زیست گفتند که این صرفا جمع آوری است و مطالعه‌ای در این حوزه انجام نشده است و بدون مطالعات نمی‌توان درباره کاهش اثرات تخریب‌ها تصمیم گیری کرد.

 

بسیاری از تصمیماتی که ما می‌گیریم بر مبنای شم الفقاهه‌ای و شهود است. اتفاق دیگری که در تصمیم من اثر داشت، سفری بود که به تبریز داشتم. در تله کابین عینالی بر فراز کوه، ارتفاعات جنوبی مشهد را تجسم کردم. قبل از بازگشت به مشهد بار دیگر این ارتفاعات را دیدم و با خودم گفتم که اگر با تله کابین از فراز ارتفاعات جنوبی رد شویم، باز هم این منظره را خواهیم داشت؟ پس از این اتفاق مساله برایم پررنگ‌تر شد و با چند نفر کارشناس طراز اول محیط زیستی درباره این موضوع صحبت کردم. گفتند باید مطالعه شود. به آنان گفتم اگر جای من بودید، کمربند جنوبی را اجرا می‌کردید یا نه؟ گفتند حتی با وجود تخریب‌هایی که صورت گرفته است، این پروژه را اجرا نمی‌کردند. پس از آن به آقایان گفتم این پروژه را اجرا نمی‌کنم. گفتند نمی‌توانید منابع را هدر بدهید، گفتم مطالعات زیست محیطی انجام شود. اگر به نتیجه رسید اجرایش می‌کنم وگرنه شهردار بعدی اجرا کند. این موضوع مربوط به شهریور ۹۸ است. به آقایان گفتم که چنین یادگاری از خودم برای شهر مشهد به جا نمی‌گذارم.

 

در بهمن ۹۷ که جلساتی برگزار شد، یکی از نظرات این بود که با توجه به تخریب‌هایی که صورت گرفته، حداقل استفاده‌ای از پروژه بشود. من این حرف را قبول دارم که نمی‌شود رها کرد. از دوستان خواستم بررسی کنند چه کاربری‌هایی در این منطقه قابل اجرا است. در عین حال برای ارتفاعات جنوب مشاور مادر هم گرفتیم به نام گروه مهندسی مشاوران آتک، که قرار شد جمع بندی‌های این حوزه را در کنار هم قرار دهد. مطالعات این گروه چندین ساله است، اما در نهایت سندی راهبردی ارائه می‌دهد. برای مطالعات زیست محیطی هم نظرات مختلف بر این شد که آقای مخدومی، استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه فردوسی، به عنوان مشاور زیست محیطی در کنار این پرونده باشد.

 

در جلسه‌های متعدد کاربری‌های مختلف را دوستان جمع آوری کردند و در ستاد تدبیر، در دی ماه ۹۸ این کاربری‌ها را مطرح کردیم. از پیست موتورسواری، آفرود سواری و سافاری هم در این کاربری‌ها مطرح بود. آنجا یکی از بزرگواران گزینه پارکینگ را پررنگ کرد. از قبل هم خود ایشان به این کاربری علاقه داشت. پس از گفتگو درباره این موضوع، قرار بر احداث پارکینگ در این قسمت شد.

 

البته برخی از دوستان بی انصاف هستند. واقعیت این است که کاشت ۲۲۰۰ هکتار درخت در ارتفاعات جنوبی و تأمین تجهیزات آبیاری، چهره آنجا را تغییر داده و حیف است که مردم دسترسی به آن نداشته باشند. چند بار هم قبلا در شورای همتا و شورای تأمین بحث‌هایی درباره ورود اتومبیل‌ها به پارک خورشید شده بود. گفتند این پارکینگ به مردم کمک می‌کند تا به ارتفاعات جنوب دسترسی داشته باشند.

 

از دوستان خواهش کردیم که اولا طرح را بازنگری کنند و ببینند چه بخش‌هایی را می‌شود به این عنوان درنظر گرفت و ثانیا موضوعات زیست محیطی آن را بررسی کنند.

 

دو موضوع را باید تفکیک کنید؛ یکی این که چرا کاربری کوه پارک انتخاب شده و آیا مطالعه‌ای داشته است؟ بله داشته. موضوع دیگر اینکه آیا کمربند جنوبی قابل انجام است؟ آیا با اقدامات زیست محیطی و مطالعات در این زمینه می‌توان این پروژه را انجام داد؟ فعلا مطالعات در حال انجام است و تا زمانی که انجام شود دیگر من شهردار مشهد نیستم. شهردار بعدی هم مطالعات محیط زیستی را خواست اجرا می‌کند و اگر صلاح ندانست اجرا نمی‌کند.

 

ستاد تدبیر استان شأنی جز مشورت ندارد و مهم این است که دادستانی که عملیات اجرایی پروژه را متوقف کرده، اجازه شروع عملیات را بدهد یا نه.

دو سه مساله پیرو دغدغه‌های قبلی داشتیم که در ستاد تدبیر مطرح کردیم. اول اینکه اگر فردا به نتیجه رسیدند که کمربند جنوبی لازم است، چه باید کرد؟ ما هم گفتیم هرطور خودشان صلاح بدانند عمل خواهند کرد. تغییرات ما به لحاظ فیزیکی قابل برگشت است. اما توضیحی دارد که بعدا می‌گویم.

 

ما الان در ارتفاعات جنوبی ۵ کیلومتر را تبدیل کوه پارک کردیم؛ ۵ کیلومتر کنار قابلیت تبدیل شدن به بزرگراه را دارد. اما تضییع حقوقی عمومی نباید کرد و این مساله مهمی است.

 

نکته دوم این است که در بخش‌هایی این طرح را باید اجرا کنیم که اراضی مالکیت خصوصی نداشته باشد. یکی از دلایل انتخاب این بخش برای کوه پارک همین است، در صورتی که اگر بخش محدوده را انتخاب می‌کردیم، مالکیت خصوصی زیادی داشت.

 

نکته دیگر این است که نباید مستلزم تخریب باشد. مثلا اگر بخواهید از انتهای بلوار لادن عبور کنید، کلی انفجار دارد. این مسائل را ما جمع بندی کردیم و خب بر همان اساس هم اقدام کردیم.

 

در اسفندماه که جمعی از فعالان زیست محیطی به همراه پژمان فر و تعدادی دیگر از بزرگواران در ارتفاعات جنوبی جمع شده بودند، در آنجا دغدغه‌های زیست محیطی مطرح شد. دغدغه اول این بود که از کجا مطمئن باشیم که این مجموعه کمربندی جنوبی نمی‌شود؟ فکر می‌کنم یک دیوار بی اعتمادی هم وجود دارد. کما اینکه در آنجا فعالان زیست محیطی مطرح کردند که شهرداران قبلی هم گفته بودند رعایت می‌کنند، اما کمربند را ادامه دادند.

 

دغدغه دوم این بود که این پروژه‌ها برای کوتاه مدت است و بعدا برای مردم نخواهد بود؛ که پاسخ دادم من کمربند جنوبی را نمی‌سازم و تا آخر دوره شهرداری روی حرفم هستم. نکته دیگر این بود که چه کار کنیم تا این پروژه تبدیل نشود به کمربند جنوبی. فعالان محیط زیستی ۵ نکته گفتند؛ اول اینکه قرار شد دو عرشه پل هاشمیه را نسازیم چراکه به زعم آنان،  اجرای دو عرشه این پل، نشانه‌ای باشد برای ادامه پروژه کمربند جنوبی. دوم اینکه عرشه پل فلزی انتهای بلوار لادن هم قرار شد ساخته نشود. سوم بخش‌هایی از جاده هم که مستلزم تخریب کوه است، در وضع موجود تغییر طراحی شود تا به تخریب کوه منجر نشود. این مورد را هم پذیرفتم. قرار شد نقشه‌ها را در این منطقه تغییر دهیم. ورودی کوه پارک هم که مستلزم تخریب بود، قرار شد ورودی کم عرضی ساخته شود تا به تخریب منجر نشود.

 

دغدغه دیگر این بود که فضای حضور خانواده‌ها را با امکانات تفرجی ایجاد کنیم و فضای تفریحی بسازیم. همه این اصلاحات را گفتم انجام بدهند؛ بنابراین اگر کسی بخواهد کمربندی در ارتفاعات جنوب ایجاد کند، از لحظه‌ای که تصمیم بگیرد تا لحظه‌ای که آن را بخواهد اجرا کند، حداقل یک سال زمان می‌برد در همین ۵ کیلومتر تغییرات ایجاد کند.

 

در ادامه این جلسه، سعید شعرباف تبریزی، عضو هیات علمی دانشگاه بین المللی امام رضا (ع) به ارائه نکات و پیشنهاداتی پرداخت.

 

شعرباف: داده‌های این پروژه را از سال ۸۴ نگاه می‌کردم از زمان مهندس بنی هاشمی. تقریبا در میان اعضای شورای سوم، چهارم و پنجم و شهرداران در این دوران، به جسارت می‌گویم که بالاخره یک شهردار حاضر شده صراحتا اعلام کند که کمربند جنوبی را اجرا نمی‌کند و آن را تغییر کاربری دهد. این در تاریخ ادوار شهرداری مشهد بی نظیر است.

کلایی: من دغدغه زیست محیطی دارم. خیلی مهم است که در این زمینه دوستان هم کمک کنند. مدتی بعد ماجرای کشف رود هم مطرح خواهد شد. من در این موضوعات نیاز به حمایت دوستان دارم.

 

شعرباف: حتی در شورای چهارم که این طرح مطرح می‌شود و ۲۵ میلیارد تومان بودجه می‌گیرد، در بهترین حالت تنها دو نفر از اعضای شورا مخالفت می‌کنند با آن. اما در شورای پنجم حتی یک نفر هم نسبت به این مساله مخالفت نکرده است.

 

در دوره شورای چهارم و قبل از آن حتی ذره‌ای اجازه نمی دهند به تغییر کاربری کمربند جنوبی فکر کنیم. به ویژه بدنه‌ای که در کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای چهارم بودند. این افراد اکنون سکوت کرده اند و باید پاسخگوی تصمیماتشان باشند.

 

در حال حاضر از این فضای اجتماعی ایجاد شده می‌توان استفاده کرد. بالاخره در شورای شهری که علی الظاهر منتسب به حمایت از شما است، این طرح با قاطعیت در طرح تفصیلی جنوب غرب تصویب شده است.

 

کلایی: می‌دانید از کجا به اینجا رسیدیم؟ از روزی که در جلسه غیرعلنی گفتیم که در ستاد تدبیر صحبت شده که خوب است که کاربری تفریحی و تفرجگاهی در این منطقه ایجاد کنیم. داستانی وارد شد و فشار وحشتناکی روی من از سوی شورای شهر ایجاد شد.

 

شعرباف: می‌خواهیم از این فرصت اجتماعی که ایجاد شده استفاده کنیم. اینجا ۶ مطالعه جامع دارد و با نگاهی شهرسازانه صحبت می‌کنیم. همه این نگاه‌ها معتقد به اکوپارک است و اینجا ما با نظر شخصی شهردار مواجه نیستیم.

 

کلایی: چرا من اقدام به ایجاد کوه پارک در این ۵ کیلومتر کردم؟ فشار‌های زیادی از هم دوستان بالادستی و هم پایین دستی در این مورد وجود داشت. اما گفتم در زمان خودم این پروژه را انجام دهم. کوه پارک پروژه‌ای سه ساله است، اما گفتیم که ۱۰۰ روزه انجام شود به خاطر اینکه طی یک سال باقی مانده بتوانیم برای مردم در این منطقه وقایع شهری و تفریحی تعریف کنیم. تنها راه تغییر کاربری کمربند جنوبی این است.

 

شعرباف: این پیشنهاداتی که می‌خواهم بگویم، ذیل همین تغییر کاربری است. من به اندازه شما خوش بین نیستم که شهردار بعدی جرأت نکند کاربری ارتفاعات جنوب از تفریحی به کمربندی تغییر ندهد.

 

کلایی: اگر مردم بیایند، جرأت نمی‌کند.

 

شعرباف: این موارد را قبلا داشته ایم در بافت اطراف حرم یا دیگر بافت‌های فرسوده که با وجود حضور مردم، تغییر کاربری صورت گرفته است. تمام تلاش ما این است که این موضوع از شخص شهردار و شخص رئیس کل دادگستری فراتر برود.

 

یکی از این پیشنهادات این است؛ در شهرداری دو سند وجود دارد که در همین سه ماه اخیر در شورای اسلامی شهر به امضای شخص شهردار رسیده است. یکی طرح تفصیلی جنوب غرب است که مجموع نظر مشاور و نظر نهایی همه ارگان‌های شهرداری است. دو بار هم به شورا آمده است و یک بار در کمیسیون رد شده، اصلاحات خورده و برای بار دوم در صحن شورا مطرح شده است. در هر دو بار گزینه کمربند جنوبی و تمام الزامات آن وجود دارد، همراه با تقطیع‌های غیرهم سطح آن. هم در جنوب غربی و جنوب شرقی مهرازان. شما نه تنها تقاطع غیرهم سطح را نمی‌بینید، بلکه پروژه کمربند با همه الزاماتش وجود دارد.

 

در چندین جلسه‌ای که با مشاور داشتیم، متوجه شدیم که مشاور حاضر است اکثر مغایرت اساسی را بپذیرد؛ یعنی آنجا مغایرت اساسی در جمعیت و بسیاری مولفه‌های دیگر داریم. اما اصرارش برای حفظ کمربندجنوبی این است که به آنان گفته اند به کمربند جنوبی دست نزنند. کمربند در طرحی که امضای شهردار دارد، آمده است.

یک پیشنهادی در کمیسیون تخصصی شورا مطرح شد که کمربندی تبدیل به دسترسی محلی شود. استدلال این بود که مگر قرار نیست وضعیت موجود را بپذیریم، بالاخره مشاور طرح تفصیلی هم وضع موجود را باید پیاده کند، وضع موجود الان نظر شهردار است؛ یعنی کوه پارک. در حالیکه مشاور می‌گوید وضع موجود من، مربوط به سال ۹۷ است؛ یعنی طرح مشاور.

 

سندی دیگر وجود دارد که تنها سند قانونی است که می‌توانیم مساله را با کمک آن حل کنیم. اینکه طرح به کمیسیون ماده ۵ برود. یا در شورای عالی معماری و شهرسازی این کمربند جنوبی حذف شود یا تغییر کاربری دهد. وگرنه آقایان، این طرح تصویب شد، دیگر تمام است.

 

کلایی: من در این کمیسیون ماده ۵ یک رأی دارم. ولی به نظرم نهاد‌هایی مانند جهاد کشاورزی، میراث فرهنگی هم قابل گفتگو هستند. شورای عالی نیز فضای مساعدی دارد. حتی این شورا فضایی نزدیکتر به نگاه تغییر کاربری کمربند جنوبی دارد تا کمیسیون ماده ۵.

 

شعرباف: این دست شما است.

 

نکته دوم هم درباره قراردادهاست. قرارداد یک تا سه با بنیاد مسکن و ۴ تا ۶ هم با سازمان همیاری‌ها در برخی مقاطع فاز دو را شروع کرده اند. بعضی در حال رایزنی برای تملک‌ها هستند و حتی تقاطع‌ها را در زمینه وزارت دفاع انجام می‌دهند. نمی‌شود بگوییم قرارداد ۴ تا ۶ در جنوب شرقی انجام می‌شود مبتنی بر شریان درجه یک، حتی تملک‌ها انجام می‌شود و ما یک کوه پارک در آن وسط گذاشته ایم.

 

نکته سوم و نهایی این است که مجموعه ترافیکی به این جمع بندی رسیده که ما باید به یک آلترناتیوی برای کمربند فکر کنیم. منتها از ترس اینکه اگر آن را مطرح کنیم، بعد‌ها شهردار بعدی کمربند را ببرد روی هوا، حاضر نیستند هم شبیه سازی‌ها و هم گزینه جایگزین را آنجا بگذارد. به عنوان مثال تقاطع شهرستانی وقتی به قطعه یک و دو با یک لوپ ممکن است ما بتوانیم وصل بشویم به انتهای بلوار نماز؛ لذا پیشنهاد‌های عملیاتی برای جایگزینی کمربند به ویژه با اتصال نماز قابل پیگیری است و برای این موضوع در کمیسیون حمل و نقل و ترافیک وجود دارد.

 

کلایی: اعتقاد شخصی من این است که ما باید از انتهای بلوار نماز تونلی حفر کنیم و آن را به بلوار شهرستانی متصل کنیم. دو سه تقاطع غیرهمسطح را احداث کنیم و دیگر اصلا نیازی به کمربند جنوبی دیگر وجود ندارد.

 

من پای احداث تونل در انتهای نماز هستم. بخشی از این هم به مطالبه شما برمی گردد. بسیار مهم است که پشتیبانی از این طرح به جای اینکه صرف تخریب شهرداری شود، این مطالبه را مطرح کند؛ این شریانی یا مثلا وضع موجود تثبیت بشود یا نه. راجع به تونل انتهای نماز خیلی فرق می‌کند که این مطالبه را با چه هدفی و چه کسی مطرح کند؛ حالا در هر صورت من کار‌های مقدماتی اجرایی آن را برای اینکه عقب نمانیم انجام می‌دهم.

 

پس از اتمام گفتگوی کلایی و شعرباف، نوبت به سروش باغبان، نماینده بنیاد چهارطبقه رسید. بنیاد چهارطبقه، گروهی از مهندسان معماری و دغدغه‌مندان حوزه مدیریت شهری هستند که فعالیت‌های شهرداری را رصد می‌کنند.

 

باغبان: نظراتی را قبلا هم مطرح کرده ایم. زمانی که به جز واژه کوه پارک، هیچ مطالعاتی مطرح نشده بود، همچنان نگرانی‌هایی وجود داشت که مصوبه ستاد تدبیر چیست و چطور قرار است اجرایی شود. الزامات قانونی دارد؛ نشان شدن اینکه در طرح تفصیلی به عنوان وضع موجود اکنون کوه پارک است و دیگر کاربری ترافیکی نیست، از طرف دیگر در سازمان ترافیک شهرداری، مطالعاتی وجود دارد، ولی این مطالعات را منتشر نمی‌کنند که هزینه فایده الزام وجود کمربند جنوبی را ببینیم. این را منتشر کنند تا ما از لحاظ علمی ببینیم رویکرد درستی است یا نه؟

 

کلایی: این مطالعات اطلاعات خاصی ندارد؛ بخشی از استدلال هم این است که در بنزین مقداری صرفه جویی می‌شود. البته متقن نیست و لازم نبود مطالعات انجام شود. مبنای آن غیرزیست محیطی است و من آن را نمی‌پذیرم.

 

در ادامه این نشست، علی سلمانی، مستندساز مشهدی نیز نکاتی را درخصوص پروژه و معضلات آن را مطرح کرد.

سلمانی: ما به این پروژه و معضلات آن خوش بین نیستیم. در سال ۹۹ هستیم و استناد می‌کنیم به قرارداد سال‌های گذشته. فرایندی که از شما شنیدیم این بود که ما این کوه پارک و ایجاد می‌کنیم و تأکیدی که شده این است که شاید شهردار بعدی بخواهد کمربند جنوبی را احداث کند. یعنی یک امر موقتی را ایجاد می‌کنیم به امید اینکه در آینده شهردار بعدی نتواند کاری بکند.

 

کلایی: دو نکته وجود دارد؛ اول اینکه توان من همین مقدار است و بیشترین تلاشم را در طرح تفصیلی خواهم کرد. دوم اینکه در دوره پژمان من در معاونت اقتصادی بودم و این پروژه‌ها پیش می‌رفت. در آن زمان مهندس پژمان اعتقاد داشت که ما باید یک کمربندی در این منطقه داشته باشیم. قائل به تنها نقش ترافیکی نبود. می‌گفت دو طرف را باید تا عمقی خریداری کنیم و این‌ها را به تجاری، مسکونی و تفریحی تفکیک کنیم و چیزی شبیه طرقبه و رستوران‌های طرقبه را داشته باشیم که جمعیت وقتی از شرق مشهد به سمت طرقبه می‌رود، قبل از اینکه به مقصد برسد، در این منطقه ساکن کنیم. نگاه ایشان تعریف کاربری‌های انتفاعی کنار این پروژه بود. اما آنچه اکنون قرار است در ارتفاعات جنوبی رخ دهد، به دوره قبل از مهندس بنی هاشم برمی گردد؛ یعنی مطالعات آبخیزداری و اگر نه جمع بندی شهرداری مشهد در پایان شورای دوم تقریبا همین ایده مهندس پژمان بود؛ یعنی ساخت و ساز‌های گسترده در دو طرف کمربند.

 

شعرباف: ما به طرح خازنی برگشته ایم

 

کلایی: بله

 

سلمانی: من می‌گویم ما می‌توانیم این مطالبه را از شما داشته باشیم که این کاربری به صورت دائمی تغییر کاربری داده شود.

 

کلایی: می‌توانید این کمک را به من بکنید تا پایدارش کنیم.

 

سلمانی: دو گزینه اصلی پیش روی شما قرار دارد. در طرح تفصیلی جنوب غرب و جنوب شرق مشهد کاربری کمربندی را حذف کنید. به هر حال این باید به امضای شما برسد. من کاری ندارم که مطالعات یک سری روند را دارد، ولی در نهایت باید به امضای شما برسد. شما حداقل این قول را بدهید که این پارک نیم بند نیست.

 

کلایی: انشاءالله که نیست. من مرجع تصویب نیستم. مرجع تصویب کمیسیون ماده ۵ است. من مرجع ابلاغم. من می‌توانم ابلاغ نکنم و یکی از ۵ امضا مال من است. ولی آنچه اثرگذار است، تصویب است. ما که نمی‌خواهیم نقش سلبی داشته باشیم، نیاز است که نقش ایجابی هم داشته باشیم. می‌خواهیم این پروژه پایدار شود و باید طرح تفصیلی جنوب غرب داشته باشیم.

 

در پایان این نشست نیز، فرشته تقی زاده، نماینده سمن‌های محیط زیستی خراسان رضوی، نیز نکاتی را مطرح کرد.

از نتایج این نشست می‌توان به چند قولی که شهردار مشهد داد، اشاره کرد. اول او قول داد که درباره این طرح‌های جامع در کمیسیون ماده ۵ پیگیری کند. او همچنین حل شدن مشکل خدمات شهری مثل حمل زباله در قلعه سرهنگ و روستا‌های آنجا را قول داد. قول سوم هم جلوگیری از ساخت و ساز در جنوب بلوار نماز و روی خط گسل زلزله در کمیسیون ماده ۵ است.