یک سایت دولتی میگوید: تضمین برجام، قطعنامه شورای امنیت بود و دولت روحانی چه تضمینی از این بالاتر میتوانست بگیرد؟
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، خبرآنلاین با طرح این سؤال که تضمین اجرای برجام چه بود؟ نوشت: این توافق بینالمللی مورد تایید ۵ قدرت برتر جهان یعنی چین، روسیه، آلمان، فرانسه، انگلیس و ایالات متحده و اتحادیه اروپا بود و توسط قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد بالاترین نهاد بینالمللی بهعنوان یک قانون بینالمللی تایید، تضمین و اجرا شد.
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل که ۲۹ تیر ۱۳۹۴ در ۳۰ ماده و ۲ پیوست تنظیم و اجرایی شد، بعد از تایید اقدامات ایران توسط یوکیو آمانو دبیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سازمان ملل تمام قطعنامههای هستهای ایران را همزمان لغو کرد که البته در میانشان قطعنامه ۱۹۲۹ سنگینترین و گستردهترین تحریم بود که اثرات زیانبار فراوانی بر دولت احمدینژاد و مردم گذاشت.
بر اساس ماده ۱۹ و پیوست شماره ۵ برجام، «اتحادیه اروپایی و دولتهای عضو اتحادیه اروپایی متعهد میشوند وفق پیوست شماره ۵ (برنامه اجرا)، کلیه مفاد آئین نامه اجرایی شماره ۲۶۷/۲۰۱۲ شورای اتحادیه اروپایی را، با اصلاحات بعدی، که کلیه تحریمها یا اقدامات محدودکننده مذکور در بخشهای ۱/۱ تا ۱/۱۰ زیر را اجرایی میکنند.
مجید تخت روانچی عضو ارشد هیئت مذاکرهکننده و معاون وقت وزارت امور خارجه آذر ۱۳۹۵ در شبکه العالم گفت: ضمانت اجرایی برجام، درحقیقت قطعنامه فصل هفتم شورای امنیت است که لازمالاجرا است.
به عبارت سادهتر، ایران بالاترین تضمین ممکن در حقوق بینالملل یعنی پشتیبانی شورای امنیت سازمان ملل متحد را در اجرای برجام گرفته بود. خوب است اصولگرایان منتقد بگویند ایران چه تضمینی از آمریکا، چین و روسیه و اتحادیه اروپا مبنی بر اجرای تعهدات برجامیشان میتوانسته بگیرد که نگرفته است.
همچنین برخی میگویند ایران باید گامهای متناظر در برابر آمریکاییها در اجرای برجام برمیداشت، مهر ۱۳۹۸ محمدجواد ظریف درباره گامهای متناظر گفت: «به من گفته شد اول باید آقای اوباما امضا کند که تحریمها را برداشته تا شما اقداماتتان را انجام دهید. دستور من این بود که باید امضا بگیرید، که امضا {ی اوباما را} گرفتم. ما هیچ اقدامی نکردیم قبل از اینکه طرف مقابل گامش را برداشته و تعهدش را انجام داده باشد.
ساعت ۵ عصر سهشنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴ رئیسجمهور روحانی و باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا بهصورت همزمان رسما آغاز برجام را اعلام کردند.
خبرآنلاین در پایان نوشت: برجام بر مبنای عدم اعتماد بود و احتمال غرب بود و نه اعتماد.
درباره این استدلالها شایان ذکر است: به تجربه ثابتشده بود قطعنامههای شورای امنیت بر اجرا یا وتوی آن دست خود طرف مقابل است به خودی خود هیچ ارزش و اعتباری ندارد و هرجا که به نفع غرب باشد اجرایی میشود و هرجا که آنها نخواهند، به راحتی زیر پا نهاده میشود. آقای روحانی و ظریف این را بهتر از هرکسی در طول دهههای متمادی تجربه کرده بودند؛ بنابراین قطعنامه ضمانت نبود همچنان که امضای کری و اوباما تضمین نبود، اما دولت نمیخواست به هشدارها توجه کند. تنها ضمانت، اجرای متوازن و متقارن و تدریجی تعهدات ایران و امکان بازگشتپذیری تعهدات در صورت تعهدات طرف مقابل بود که نه در متن پیشبینی شده و نه حتی پس از ابطال برجام، اهتمامی برای بازگشت تعهدات دیده شده است.
برخلاف این اقتضای عقل، تیم مذاکرهکننده پذیرفت که از ۲۷ مهر تا ۲۷ دیماه، تمام خواستههای غرب در تعطیلی و توقف و اوراق و پلمب کردن و بتن ریختن ابعاد مختلف فعالیتهای هستهای یا ارسال ۹۷۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده به خارج را عملی کند و پس از آن امیدوار باشد که تازه روز اجرای توافق و آغاز انجام تعهدات آمریکا و اروپاست! توجه دارید که همه تعهدات انجام شده ایران، ماقبل روز اجرای توافق محسوب شد؟! آیا این سهلاندیشی را میتوان پای بیاعتمادی به دشمن نوشت یا بر اساس اعتماد مطلق- یکطرفه- انجام شده است؟ جالبتر اینکه حتی پس از نقض کامل تعهدات توسط طرف غربی، دولت باز هم آماده اقدام متقابل نیست.