گزارش |
گروه فناوری خبرگزاری دانشجو، فاطمه صائبی صفت- از زمانی که ویروس کرونا در همه جهان پخش شد و جان صد‌ها هزار انسان را گرفت، محققان تصمیم گرفتند که هر چه زودتر واکسن این ویروس موذی را کشف و تولید کنند. هم‌اکنون یک مسابقه جهانی برای توسعه واکسن این ویروس جدید، کشنده و بسیار عفونی راه افتاده که بخش اعظم دنیا را به بن‌بست عجیبی رسانده است. بسیاری از دولت‌ها هشدار داده‌اند تا زمانی که پادتنی برای این ویروس درست نشود، دیگر زندگی روزمره به حالت عادی برنمی‌گردد. بسیاری از کشور‌ها در حال انجام آزمایش‌های بالینی واکسن این ویروس هستند، ولی توسعه چنین واکسن‌هایی اغلب سال‌ها طول می‌کشد.
البته توسعه یک واکسن موفقیت‌آمیز آخر راه نیست، زیرا بسیاری از کشور‌ها برای تولید مقادیر انبوه برای تامین مصونیت شهروندان خود با چالش‌های دیگری روبه‌رو هستند.
وضعیت توسعه واکسن کرونا چگونه است؟
بیش از صد واکسن در شرکت‌های داروسازی، موسسات دانشگاهی و سازمان‌های دولتی در سراسر جهان در مرحله توسعه بالینی قرار دارند. بیش از ۷۰ مورد آن‌ها از سوی سازمان بهداشت جهانی یا WHO درحال پیگیری است.
۱۷ نامزد واکسن، حداقل در ۱۰ کشور، در حال حاضر تحت آزمایش‌های بالینی قرار گرفته‌اند. یکی از این موارد برای استفاده محدود توسط ارتش چین تائید شده است. در حالی که تعدادی از این نامزد‌ها در حال حاضر امیدی را در دل‌ها ایجاد کرده است، کارشناسان هشدار می‌دهند که باز هم مشخص نیست که تولید این واکسن‌ها در مقیاس بزرگ عملی باشد یا خیر. با این حال ۶ کشور در زمینه ساخت و تولید واکسن عملکرد بهتری در دنیا داشته‌اند و هم‌اکنون در حال آزمایش واکسن‌های خود روی انسان هستند که عبارتند از چین، آمریکا، روسیه، استرالیا، آلمان و انگلستان.
روسیه؛ اولین کشوری که به ساخت واکسن کرونا دست یافت
روسیه اخیرا اعلام کرد که برای نخستین بار در جهان آزمایش بالینی واکسن کرونا را با موفقیت روی داوطلبان دانشگاه سیچینوای مسکو به پایان رسانده است. درحقیقت، برای نخستین بار است که واکسنی علیه کرونا روی انسان با موفقیت عمل کرده است.
مدیر بخش پژوهش‌های پزشکی و بیوتکنولوژی دانشگاه سچینوا اعلام کرد که گروه اول داوطلبان به تازگی مرخص شده‌اند و گروه دوم نیز چند روز دیگر از قرنطینه خارج خواهند شد. آزمایش بالینی واکسن روس‌ها برای جلوگیری از شیوع کرونا ماه گذشته در دانشگاه سیچینوا با شرکت ۳۸ داوطلب کلید خورد. این در حالی است که میخائیل موراشکو، وزیر بهداشت روسیه، نیز چند روز پیش اعلام کرد: تحقیقات همزمان روی ۱۷ واکسن در حال انجام است و دانشمندان روس امید زیادی به رسیدن به نتیجه در آینده نزدیک دارند.
گفتنی است تاکنون در روسیه بیش از ۷۲۲ هزار نفر کرونا گرفته و بیش از ۱۱ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند.
تولید یک میلیارد واکسن کرونا تا ابتدای سال میلادی جدید به شرط موفقیت مجدد تست‌ها
اواخر اردیبهشت گذشته، یک کارخانه داروسازی بزرگ در آمریکا به نام «مادرنا» در ایالت ماساچوست اعلام کرد که نتایج اولیه آزمایش یک نوع واکسن جدید که به سیستم ایمنی بدن نحوه مقابله با ویروس کرونا را یاد می‌دهد، مثبت بوده و توانسته بدن بیماران را از عفونت‌های ناشی از کووید۱۹ مصون دارد.
شرکت مادرنا چند روز پیش از پیشرفتی تازه در روند آزمایشات انسانی واکسن ویروس کرونا خبر داد. مدیران این شرکت روز سه شنبه (۱۴ ژوئیه) اعلام کردند که واکسن احتمالی آن‌ها در خون همه ۴۵ نفر که به طور آزمایشی آن را دریافت کرده بودند، بدون به بار آوردن عوارض جانبی جدی، پادتن‌های ضد ویروس کرونا ایجاد کرده است. این تحقیقات با نظارت موسسه بهداشت آمریکا انجام می‌شود. به این ترتیب، روند تحقیقات متخصصان این شرکت حدود دو هفته دیگر از روز ۲۷ ماه میلادی جاری وارد مرحله سوم آزمایش می‌شود که آخرین مرحله به حساب می‌آید.
در مرحله سوم واکسن یادشده روی ۳ هزار داوطلب آزمایش خواهد شد. مادرنا در بیانیه خود اعلام کرد که در صورت مثبت ماندن روند تحقیقات و تایید آن توسط نهاد‌های فدرال، این شرکت سالانه ۵۰۰ میلیون واکسن - و احتمالا حداکثر تا سقف یک میلیارد واکسن، در ابتدای سال ۲۰۲۱ میلادی به بازار عرضه خواهد کرد.
گفتنی است که دولت آمریکا تاکنون چند صد میلیون دلار کمک مالی در اختیار چهار شرکت داروسازی جانسون اند جانسو، مادرنا، آسترازنکا و نووکس قرار داده و یکی از مقامات این کشور اعلام کرده که شرکت‌های داروساز شریک دولت از اواخر تابستان به طور فعالانه تولید این واکسن را آغاز خواهند کرد.
پنج واکسن چینی در مرحله آزمایش
چین پنج واکسن کاندید برای آزمایش بالینی دارد که سه تا از آن‌ها در این کشور در دست تولید است و دو مرحله از سه مرحله آزمایش‌های بالینی را طی کرده و اکنون وارد مرحله نهایی شده است. یکی از این واکسن‌ها، واکسن mRNA است تا بدن انسان را به تولید پروتئین‌های ویروسی فریب دهد. چین ادعا کرده که این واکسن را برای انجام آزمایش کلینیکی تصویب کرده است. این واکسن تولید مشترک ارتش، آکادمی علوم نظامی، شرکت بیوتکنولوژی والواکس و بیوساینس در شهر سوجو واقع در شرق چین است.
تحقیقات نشان می‌دهد این واکسن که روی موش‌ها و گونه‌ای از بوزینه‌های خرچنگ‌خوار آزمایش شده است، می‌تواند در بدن به میزان بسیار بالا تولید پادتن کند. این پادتن‌ها خنثی هستند و از طرف دیگر ویروس از سلول‌های بدن در برابر بیماری دفاع می‌کند.
غیر از این، واکسن دیگری نیز مراحل بالینی خود را طی کرده که کانسینو کووید ۱۹ نام دارد و یکی از واحد‌های تحقیقاتی ارتش چین آن را تولید کرده و پس از انجام برخی آزمایش‌های بالینی، ایمن بودن آن تایید شده است. این واکسن را شرکت کانسینو و واحد تحقیقاتی آکادمی علوم نظامی چین تولید کرده‌اند و قرار است فعلا به صورت محدود برای ارتش استفاده شود. از این رو، تا زمانی که اداره پشتیبانی لجستیک ارتش اعلام نکند و نتایج و عوارض احتمالی استفاده انسانی آن معلوم نشود، نمی‌تواند در ابعاد گسترده‌تر مورد استفاده قرار گیرد.
بازوی تحقیقاتی ارتش با شرکت‌های بیوتکنولوژی دیگری نیز در حال همکاری است. موسسات سازنده محصولات بیولوژیکی پکن و ووهان، زیرمجموع‌های شرکت سینوفارم، نیز روی واکسن ویروس غیرفعال کار می‌کنند که آزمایش‌های مرحله آخر آن در امارات متحده عربی انجام می‌شود، زیرا تعداد افراد مبتلا به ویروس کرونا در چین بسیار کم است.
یک شرکت دیگر زیست‌فناوری با نام سینوواک نیز در چین در حال آزمایش بالینی واکسن خود است که به زودی آزمایش آن را در برزیل آغاز خواهد کرد.
پروتئین‌هایی که در ایتالیا به شکل ذرات نانو و مقیاس ویروس بسته‌بندی می‌شوند
در استرالیا سه واکسن کاندید وجود دارد که آن‌ها نیز در حال انجام آزمایش‌های بالینی هستند. یکی از آن‌ها توسط شرکت زیست‌دارویی کلوور واقع در چین توسعه یافته است. شرکت زیست‌فناوری نوواواکس واقع در آمریکا نیز آزمایش‌های یک واکسن دیگر را در استرالیا آغاز کرده است و انتظار می‌رود به زودی آزمایش‌هایش در آمریکا و کشور‌های دیگر گسترش یابد. این واکسن ساخت شرکت نواوکس در مریلند، با استفاده از روشی متفاوت از واکسن‌های دیگر تولیدی در جهان ساخته شده است.
واکسن شرکت نوواوکس که واکسن بازترکیب‌شده خوانده می‌شود، گونه‌ای کاملا متفاوت است. این واکسن از مهندسی ژنتیک برای رشد نسخه‌های بی‌ضرر پروتئین ویروس کرونا در ظروف بزرگ سلولی استفاده می‌کند. دانشمندان سپس پروتئین را استخراج، تصفیه و به شکل ذرات نانو در مقیاس ویروس بسته‌بندی می‌کنند.
سومین واکسن واکسن سل است که توسط موسسه تحقیقاتی کودکان مرداک در حال آزمایش است. تصور نمی‌شود که این واکسن به طور مستقیم در برابر کووید ۱۹ ایمنی ایجاد کند، اما ممکن است واکنش ایمنی غیر اختصاصی بدن را افزایش دهد.
یک ادعا؛ واکسن کاندیدای برتر جهان در انگلستان
دانشگاه آکسفورد در اواخر ماه آوریل با ۲۵ میلیون دلار بودجه از دولت انگلستان آزمایش‌های انسانی را برای یک واکسن کرونا آغاز کرد. در اواخر ماه ژوئن، دانشمند ارشد سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که واکسن ساخت شرکت داروسازی آسترازنکا احتمالاً کاندیدای برتر جهان است. بر اساس این گزارش در صورت پیشرفت این طرح، در نخستین مرحله ۳۰ میلیون نفر در انگلستان در پاییز امسال این واکسن را خواهند گرفت. واکسن‌های کاندید دیگری نیز در مراحل آزمایش هستند که توسط محققان امپریال کالج لندن ساخته شده‌اند.
آلمان در همکاری مشترک برای تولید واکسن ضدکرونا
Pfizer، غول دارویی ایالات متحده آمریکا، در حال همکاری با شرکت آلمانی BioNTech و شرکت چینی Fosun Pharma روی واکسنی است که در ماه آوریل در آلمان و به زودی در آمریکا آزمایش‌های انسانی را آغاز می‌کند. شرکت آلمانی CureVac آزمایش‌های اولیه را برای یک کاندید واکسن دیگر در ماه ژوئن آغاز کرده است.
آزمایش واکسن کرونا روی نمونه‌های انسانی در ایران
اواسط تیر ماه بود که محققان کشورمان در مورد آزمایش موفق واکسن کرونا روی نمونه‌های حیوانی خبر دادند و اعلام کردند که در آینده‌ای نزدیک آزمایش این واکسن را روی نمونه‌های انسانی آغاز خواهند کرد. گفتنی است که از هفته آغازین انتشار ویروس کرونا در کشور گروه‌های مختلف از دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش بنیان در زمینه تهیه واکسن فعالیت‌های خود را آغاز کردند.
ارسال نظرات