در شرایطی که تعداد دامهای سبک و سنگین در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته تغییری نکرده، میزان تولید گوشت در کشتارگاهها ۴۴ درصد افزایش یافته است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در شرایطی که تعداد دامهای سبک و سنگین در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته تغییری نکرده، میزان تولید گوشت در کشتارگاهها ۴۴ درصد افزایش یافته است. فعالان بازار گوشت با تأکید بر گران بودن قیمت نهادههای دامی خواستار چارهجویی دولت برای رفع مشکلات بخش تولید هستند و معتقدند: به جای پاسکاری مشکلات بین وزارت جهاد و انجمن واردکنندگان نهادهها، متولیان تولید چارهای بیندیشند و با پیش خرید گوشت از دامدار و تحویل نهادهها به جای پول، هم از کشتار دام جلوگیری و هم اینکه در زمان نیاز بازار به جای واردات گوشت منجمد، گوشت گرم داخلی با قیمت دولتی در بازار توزیع کنند.
بررسی آمار و ارقام مربوط به تعداد دامهای موجود در دامداریها نشان میدهد که تعداد دامها در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته تغییری نداشته، اما افزایش ۴۴ درصدی تولید گوشت در کشتارگاهها از کجا ایجاد شده است؟
بنابر آمارهای سایت مرکز آمار در خرداد ۹۸ تعداد گوسفند و بره موجود درکشور ۴۷ میلیون و ۲۸۶ هزار رأس و تعداد بز و بزغاله ۱۷ میلیون ۴۵۵ هزار رأس بوده است. تعداد این دامها برای خرداد امسال به ترتیب ۴۷ میلیون ۳۲۷ هزار رأس و ۱۶ میلیون و ۹۵۴ هزار رأس است. همین آمار برای تعداد دام سنگین کشور در زمستان سال گذشته ۴ میلیون و ۷۸۶ هزار و در بهار امسال ۴ میلیون ۹۱۹ هزار رأس بیان شده است.
قیمت بالای نهادهها تولیدکنندگان را مجبور به کشتار دام کرد
افزایش قیمت نهادههای دامی و کمبود آنها در بازار یکی از دلایلی است که رشد ۴۴ درصدی تولید گوشت کشتارگاهها نسبت به سال گذشته را باعث شده است. این افزایش قیمت بیضابطه موجب شده تولیدکنندگان از روی ناچاری و به اجبار برای کاهش هزینهها، بخشی از دام را به کشتارگاه بفرستند. این اتفاق نه تنها زیان تولیدکنندگان و خارج شدن آنها از عرصه تولید را در پی دارد، بلکه کشور را هم با کمبود تولید گوشت در آینده مواجه خواهد کرد که جبران آن به سادگی امکان پذیر نیست. مشابه اتفاقی که در پی افزایش قیمت نهاده در صنعت مرغ رخ داد و منجر به معدومشدن تعداد زیادی جوجه یکروزه از سوی مرغداریها شد.
فاصله چند برابری قیمت مصوب نهادهها با قیمت آنها در بازار آزاد
در حال حاضر قیمت برخی از نهادههای دامی در بازار آزاد به دو یا چند برابر قیمت مصوب رسیده است؛ چنانکه بنا بر اعلام مدیرعامل اتحادیه دامداران، قیمت مصوب هر کیلوگرم جو یک هزار و ۵۰۰ و کنجاله سویا ۲ هزار و ۴۵۰ تومان است، اما قیمت کنونی هر کیلوگرم جو در بازار آزاد به ۲ هزار و ۳۰۰ تا ۲ هزار و ۵۰۰ تومان و کنجاله سویا به ۹ هزار تا ۱۰ هزار تومان رسیده است. در این شرایط دامداران نیز چارهای جز تهیه نهاده با قیمتهای بالا را ندارند و به ناچار دام خود را راهی کشتارگاهها میکنند. شرایط به وجود آمده در بازار نهادهها در حالی است که این نهادهها با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی وارد میشوند و باید دامداران آنها را به قیمت بسیار پایین تری دریافت کنند، اما نهادههای یارانه ای هیچگاه به دست دامداران نمیرسد و این یارانه نصیب سودجویان و دلالان میشود. به هم ریختگی شدید بازار نهادههای دامی و سودجویی تعداد اندکی واردکننده در حالی رخ داده است که اولاً دولت وظیفه نظارت بر بازار را به عهده دارد و نباید اجازه چنین سوء استفادههای کلانی را بدهد. ثانیاً دامداران و تولیدکنندگان محصولات دامی نیز جولان دلالان و واردکنندگان سودجو در بازار نهادهها را بارها فریاد زده اند، اما تاکنون این داد و فریادها به جایی نرسیده است.
اولویتهای ناعادلانه در اختصاص نهادهها
در میان اختلافاتی که میان وزارت جهاد و انجمن واردکنندگان برسر توزیع و قیمت نهادههای دامی و طیور اتفاق افتاده، از بازار خبر میرسد علاوه بر جولان واسطهها، اولویتهای ناعادلانهای وجود دارد که برخی از آن به امضاهای طلایی تعبیر میکنند و این موجب نارضایتی مرغداران و دامداران میشود.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تهران درخصوص آشفته بازار نهادهها گفت: «در حالی که آمارهای بانک مرکزی و وزارت جهاد نشان میدهد در بیشتر نهادهها مازاد بر نیاز کشور هم واردات انجام شده، اما در بازار با افزایش نرخ نهادهها مواجه هستیم و آنچه مشهود است اینکه در بحث توزیع، وزارت جهاد با مشکلات عدیدهای مواجه است. به این شکل که کالا وارد میشود، اما به طور صحیح توزیع نمیشود و به دست مصرفکننده و صنایع این بخش نمیرسد.» احمدرضا فرشچیان با بیان اینکه در اینباره جلسات متعددی با مسئولان جهاد داشتیم، گفت: «با وجود اینکه مسئولان وزارت جهاد قولهایی دادهاند، اما متأسفانه این قولها نتیجه خاصی نداشته است، به طوری که بازتاب این چالشها را در بازار میبینیم به ویژه آنکه صنعت مرغ و تخممرغ کشور را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.» فرشچیان درباره علت این نابسامانیها و ناهماهنگیها در نهادهها گفت: «فکر میکنم سامانه بازارگاه با عجله و بدون کارشناسی اجرایی شد و متأسفانه انتظارات را برآورده نکرد.» وی تأکید میکند: «اکنون در شرایطی قرار گرفتیم که با بیتدبیری وزارت جهاد و وزارت صمت قیمت مرغ و تخممرغ گران شده است. افزایش قیمت مرغ به دلیل گرانی نهادههای طیور است و گرانی تخممرغ به دلیل افزایش صادرات. به عبارت دیگر در تولید کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم تدبیر لازم صورت نگرفته و متولیان به جای اینکه چارهجویی کنند به دنبال مقصر میگردند.»
فعالان بازار: بازار گوشت قرمز را دریابید
اکنون که بازار مرغ و تخممرغ بهم ریخته است، دولت باید به فکر چارهای باشد تا دیگر بازارها مانند حبوبات و گوشت قرمز دچار نابسامانی نشود. فعالان بازار نسبت به آشفتگی قیمت گوشت قرمز در زمستان هشدار میدهند و معتقدند که دولت باید تدابیر درستی بیندیشد تا به جای واردات گوشت در بهمن ماه، بازار را با تولید داخلی تأمین کند. براساس آمار افزایش قیمت نهادههای دامی موجب خروج دام از چرخه تولید شده و این روزها تولید در کشتارگاهها افزایش یافته است. از این رو کارشناسان صنعت دامپروری تأکید دارند که دولت با پیش خرید گوشت از دامدار میتواند هم به دامداران کمک کند و هم اینکه در زمان نیاز گوشت پیش خرید شدهشان را روانه بازار کنند.
در این خصوص آرش فرزادنیا فعال حوزه دامپروری گفت: «در حال حاضر دولت میتواند گوشت دامداران را خریداری کند و به جای پول، نهاده دامی تحویل دامدار دهد، به شرطی که در زمان نیاز بازار گوشت خریداری شده در اختیار دولت یا شرکت پشتیبانی امور دام قرار گیرد.» وی افزود: «با این اقدام، هم در شرایط فعلی از ورود دام به کشتارگاهها خودداری میشود و هم اینکه در بهمنماه که تقاضای بازار افزایش مییابد، به جای واردات گوشت منجمد، گوشت گرم تنظیم بازاری در اختیار مصرفکنندگان قرار دهد. در غیر این صورت با ادامه روند فعلی در صنعت دامداری، قطعاً در زمستان امسال قیمت گوشت با افزایش قیمت مواجه خواهد شد و با توجه به تجربه سالهای گذشته، متولیان تولید باید الان به فکر چاره باشند.»
تجربه سال گذشته برای واردات تکرار نشود
سال گذشته با وجود نیاز کشور به ۲۰ هزار تن گوشت قرمز که مابهالتفاوت تولید و مصرف را تشکیل میدهد، ۱۳۰ هزار تن گوشت نیز با ارز ۴ هزار و ۲۰۰ وارد کشور شده است.
احمد مقدسی، رئیس هیئتمدیره انجمن صنفی گاوداران کشور گفت: «در سال گذشته برخی واردکنندگان با ارائه اطلاعات غلط به شورای امنیت ملی در مورد به خطر افتادن تأمین نیاز بازار به گوشت قرمز به دلیل تحریمها، مجوز واردات بیش از نیاز گوشت گرم و منجمد دریافت کردند، به نحوی که فقط در یک مورد با صدور مجوز شرکت پشتیبانی امور دام را ناچار به واردات ۴۰ هزار تن گوشت منجمد کردند.»
وی تأکید کرد: «دولت باید پیشبینی از بازار داشته باشد تا اتفاقی که بر سر بازار مرغ و تخممرغ آمده، برای بازار گوشت قرمز تکرار نشود.»