طبق قوانین، توسعه جذب معلم فقط باید از طریق دانشگاههای فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی صورت بگیرد، اما امسال شاهد کاهش ظرفیت پذیرش این دو دانشگاه و افزایش جذب غیر اصولی معلمان هستیم.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فاطمه قره داغی- این روزها آوازه کمبود معلم از نقاط مختلف کشور به گوش میرسد. به طوری که آموزش و پرورش دست به دامان روشهای مختلف برای پر کردن کلاسهای درس خود شده است؛ اما گویا این نیاز مبرم موجب شده تا این وزارت خانه به جاده خاکی زده و هدف اصلی خود را فراموش کند. یک نوع فراموشی که اگر به موقع فکری برایش نکند شدید و شدیدتر میشود.
طبق ماده ۶۳ قانون برنامه ششم توسعه، جذب و تربیت معلمان باید از طریق دو دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی صورت بگیرد. مسئلهای که رهبر انقلاب نیز در این سالها بارها مورد تاکید قرار داده اند. نمونه اش هم حدودا یک ماه پیش بود که مستقیما وزیر آموزش و پرورش و مجلس را مورد خطاب قرار داده و درمورد این موضوع تذکر دادند. اما پس از اعلام نتایج کنکور شاهد اخباری بودیم که با تصوراتمان جور در نمی آمد. اخباری که نشانگر کاهش ظرفیت دانشگاه فرهنگیان و افزایش ظرفیت پذیرش از فارغ التحصیلان سایر دانشگاهها بود.
«اینطور نیست. امسال جزو سال هاییست که بیشترین افزایش را در پذیرش دانشگاه فرهنگیان داریم. ۲۰ هزار نفر تعهد دبیری و ۲۸ هزار نفر نیز از طریق ماده ۲۸. ماده ۲۸ مختص اساسنامه دانشگاه فرهنگیان است.»
این پاسخ حاجی میرزایی، وزیر آموزش وپرورش در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری دانشجو دراین خصوص است. البته ناگفته نماند که در روز قبل قاسم احمدی لاشکی، معاون حقوقی و امور مجلس آموزش و پرورش در جمع مدیران و مسئولان منطقه ۱۶ آموزش و پرورش شهر تهران آماری متفاوت با آمار وزیر میدهد. وی آمار جذب را اینطور اعلام میکند: امسال ۲۰ هزار نفر از دانشگاه فرهنگیان و ۳۳ هزار نفر از طریق آزمون استخدامی جذب خواهند شد. ۲۵ هزار و ۴۳۷ نفر نیز از طریق نیروهای حق التدریس و آموزشیاران فعلی جذب میشوند که اینها بعد از یک دوره یک ساله به کار گرفته خواهند شد.
فارغ از وجود آمارهای متناقض که مشخص نیست تعداد جذب از طریق قانون استخدامی ۲۸ هزار است یا ۳۳ هزار، مسئله قابل توجه این است که در این میان کمترین تعداد پذیرش به دانشگاه فرهنگیان اختصاص داده شده است. دانشگاهی که دقیقا وظیفه آن تامین و تربیت معلمان است و این یک تناقض مضحک است.
اما ماده ۲۸ چیست؟
طبق ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان، این دانشگاه در تامین بخشی از نیازهای خاص آموزش و پرورش در رشتههایی که امکان توسعه آن از طریق دانشگاه فرهنگیان وجود ندارد، مطابق ضوابط و مقررات وزارت آموزش و پرورش از میان دانش آموختگان سایر دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی کشور و حوزههای علمیه، مشروط به گذراندن دوره یک ساله مهارت آموزی در دانشگاه فرهنگیان بلامانع است. با این تعریف به نظر میرسد تفسیر اشتباهی از این قانون وجود دارد و چیزی که اکنون شاهد آن هستیم این است که ماده ۲۸ نه تنها یکی از روشهای اصلی جذب معلم شده؛ بلکه ظرفیتی بیشتر از دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی را نیز به خود اختصاص داده است. البته طبق گفته خود معلمان این دوره یک ساله مهارت آموزی نیز به خوبی رقم نمیخورد؛ لذا شخصی به کلاس درس میرود که درس معلمی را نخوانده و مهارت کافی برای معلمی ندارد.
در این خصوص به سراغ حسین خنیفر، رئیس دانشگاه فرهنگیان نیز رفتیم. او در پاسخ اینطور گفت: باید توجه کنید در سالهای قبل پذیرش دانشجوی دانشگاه فرهنگیان ۳ هزار و ۷ هزار بود. ما در این سالها تلاش کرده ایم که تعداد را افزایش دهیم. علت بیشتر بودن تعداد جذب از طریق ماده ۲۸ نسبت به دانشگاه فرهنگیان نیز به دلیل اعلام نیاز آموزش و پرورش به معلم بوده است. دانشگاه فرهنگیان آماده است که در صورت نیاز با استیجار و وجود بودجه، دانشجوی بیشتری را پذیرش کند.
وزیرآموزش و پرورش نیز با تاکید بر کمبود ۱۹۷ هزار معلم در کلاسهای درس کشور گفت: نمیتوانیم تا ۴ سال دیگر صبر کنیم؛ لذا عدهای را طی فرایند یک ساله و عدهای دیگر را طی فرایندی ۴ ساله پذیرش میکنیم.
گویا این داستان همچنان ادامه دارد. هر سال وزارت آموزش و پرورش میگوید معلم کم داریم، لذا مجبوریم از روشهایی دیگر معلم جذب کنیم و هرسال دوباره فراموش میکند که در سالهای آینده با کمبود نیرو مواجه خواهد شد و این شبیه به یک چرخه میچرخد. بهتر است اینطور بپرسیم که چرا توسعه دانشگاه فرهنگیان چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی هر سال پشت گوش انداخته میشود.
باید به این سوال پاسخ داد که اگر بر اهمیت نقش معلم و تربیت آن اتفاق نظر وجود دارد، چرا فکری به حال این دانشگاه نمیشود. دانشگاهی که باید معلم با کیفیت تربیت کند و به کلاسهای درس بفرستد. اما درحال حاضر با مسائل و مشکلاتی دست و پنجه نرم میکند که دیگر مجالی برای رسیدگی به کار اصلی خودش باقی نمیماند.