مصارف مشاع به بیان ساده یعنی منابعی که بانک و سپردهگذار تجمیع کردهاند را بانک در چه راههایی مصرف میکند.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، یکی از اقلام کلیدی در ترازنامه بانکها اقلام مصارف مشاع است که نشانگر وضعیت بانکها از حیث ریسک نقدینگی میباشد. اقلام مصارف مشاع در بانکها شامل موارد زیر میباشد:۱- خالص مصارف مربوط به تسهیلات و مطالبات ۲- خالص مصارف مربوط به سپرده گذاری نزد بانکها ۳- خالص مصارف مربوط به سرمایه گذاریها در سهام و سایر اوراق بهادار
مصارف مشاع به بیان سادهتر یعنی منابعی که بانک و سپرده گذار تجمیع کرده اند را بانک در چه راههایی مصرف میکند. (اقلام سمت ترازنامه که سپرده گذاران در سود ناشی از بکارگیری آنها شریکند) کلمهی مشاع نیز از نقش وکالت بانک در هدایت منابع سپرده گذاران ذیل بانکداری اسلامی گرفته شده است.
سپردههای سرمایه گذاری پس از کسر سپرده قانونی را منابع آزاد سپردههای سرمایه گذاری مینامند که در اختیار بانک قرار میگیرد تا آن را به سمت راست ترازنامه انتقال دهد. جمع منابع آزاد سپرده گذاران و بانک برابر با مصارف مشاع میباشد. سهم یک بانک از مصارف مشاع میتواند پیامدهای خاصی را به دنبال داشته باشد:
۱- زمانی که سهم بانک از مصارف مشاع افزایش مییابد، بهای تمام شده پول به جهت نیاز کمتر بانک به دریافت سپردهها با نرخ بالاتر کاهش مییابد.
۲- افزایش این نرخ نشان از کاهش ریسک نقدینگی یک بانک دارد، زیرا طی سالیان گذشته روند سودآوری را دنبال کرده اند.
۳- سهم یک بانک زمانی صفر میشود که نه تنها منابعی از طرف خود بانک با منابع آزاد سپرده گذاران تجمیع نشده که بخشی از آن صرف زیانهای گذشته فرایندهای بانک میشود.
نسبتهایی که در جدول زیر نشان داده شده است لزوما دلیلی بر عملکرد خوب یا بد یک بانک نیست، زیرا ممکن است یک بانک جهت گسترده کردن فعالیتهای خود یا رقابت بیشتر با دیگر بانکها نیاز به نقدینگی حتی با هزینه بالاتر از نرخ معمول داشته باشد و در کوتاه مدت سودآوری ویژهای را مدنظر قرار ندهد.
پست بانک و بانک خاورمیانه بیشترین سهم و بانک دی و پارسیان بدترین عملکرد در سهم خود از مصارف مشاع داشته اند. (این اطلاعات مربوط به دوازده ماهه ۹۸ میباشد)