به اعتقاد کارشناسان اقتصادی ناترازی دخل و خرج دولت و سیستم بانکی موتور محرک خلق پول در اقتصاد ایران شده است و امکان دارد حجم پول تا پایان آذر ماه در محدوده ۷۰۰ هزار میلیارد تومان قرار میگیرد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بررسی میدانی بازار ارز نیز حکایت از این مهم داشت که نیرویهای عرضه و تقاضا در این بازار هیجانات ناشی از اصلاح قیمت ارز را از بین بردند، از همینرو اگر چه روز یکشنبه بازار کمی با اصلاح مواجه شد، ولی روز گذشته شاهد افزایش نرخ در بازار آزاد ارز بودیم که در پی آن نرخهای طلا و سکه نیز جهش یافت. یکی از دلایل رد شدن سریع سکته اصلاح ناشی از هیجانات در بازار ارز این مقوله عنوان میشود که بازارهای سهام، ملک، خودرو، لوازم خانگی و بانک در رکود هستند، از اینرو بخشی از حجم پول ۶۵۰ هزار میلیارد تومانی در بازار ارز، طلا و سکه پرسه میزند تا خود را در برابر تورم ایمن نگه دارد.
حجم پول به عنوان یکی از عوامل ایجاد تورم روزانه هزار میلیارد تومان افزایش مییابد؛ این متغیر بخش پولی که در پایان اسفند ماه سال ۹۸ در محدوده ۴۲۷ هزار میلیارد تومان بود، در پایان شهریور ماه سالجاری با ۴۰ درصد رشد به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان میرسد و اگر به همین شکل رشدش را ادامه دهد تا پایان آذر ماه در محدوده ۷۰۰ هزار میلیارد تومان قرار میگیرد، این متغیر پولی از آنجایی که در بازارها نقش وسیله مبادله را بازی میکند و هم اکنون بازار ارز، طلا و سکه داغ است، نه تنها مانع از افت قیمتها شدهاست، بلکه با سرعت گرفتن پرسه در این بازارها تنور رشد قیمت را داغتر کردهاست.
شاید تا سالهای پیش، بر اساس گزارشهای بانک مرکزی این انتقاد وجود داشت که چرا روزانه هزار میلیارد تومان بر حجم نقدینگی در اقتصاد ایران افزوده میشود، ولی امروز پول که صرفاً یکی از اجزای حجم نقدینگی است در روز هزار میلیارد تومان رشد میکند و از آنجایی که پول قابلیت نقشآفرینی آنی در حوزه مبادلات را دارد، از اینرو تورمآفرین است، بدین ترتیب کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در سایه رکود بازارهای سهام، مسکن، خودرو و بانک، پول این روزها در بازار ارز، طلا و سکه جولان میدهد.
بر اساس گزارشهای بانک مرکزی حجم پول به عنوان یکی از اجزای مهم حجم کل نقدینگی در پایان اسفند ماه سال ۹۸ در محدوده ۴۲۷ هزار میلیارد تومان بود که در پایان شهریور ماه سالجاری با ۴۰ درصد رشد به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان رسید.
به اعتقاد کارشناسان اقتصادی ناترازی دخل و خرج دولت و سیستم بانکی موتور محرک خلق پول در اقتصاد ایران شدهاست و امکان دارد حجم پول تا پایان آذر ماه در محدوده ۷۰۰ هزار میلیارد تومان قرار میگیرد.
همانطور که میدانیم پول قدرت خرید آنی دارد و میتواند با ورود در بازارهای مختلف در مبادلات نقش ایفا کرده و تورمآفرینی کند.
از آنجایی که بازارهای سهام، مسکن، خودرو، بانک، لوازم خانگی این روزها در رکود است و تورم نیز از ارزش پول میکاهد، صاحبان پول برای حفظ ارزش پول خود در بازارهایی، چون ارز، طلا و سکه ورود میکنند.
اگر چه انتظار میرفت همزمان با هیجانات ناشی از انتخابات امریکا و تصورات پیرامون این موضوع که شاید تحریمها با تغییرات ایجاد شده در امریکا برطرف شود، بازار ارز، طلا و سکه اصلاح قیمت کند، اما وجود پول قابلملاحظه در اقتصادی که در رکود تورمی به سر میبرد، موجب شد تا پول به بازارهای ارز، طلا و سکه ورود کرده و بهطور مجدد نقش هیزم را برای داغ نگهداشتن تنور رشد قیمت در این بازارها بازی کند.
بدین ترتیب یکی از دلایل عدم اصلاح بازار ارز، طلا و سکه مطابق با هیجان و تصورات عمومی ورود سرمایهگذاران و دارندگان نقدینگی به این بازارها بود، زیرا صاحبان نقدینگی از یک طرف میبینند که تورم ارزش پول آنها را کاهش میدهد و از طرف دیگر به جز بازارهایی، چون ارز، طلا و سکه سایر بازارها همانند سهام، ملک، خودرو، لوازم خانگی و بانک را در رکود و گاهی اصلاح قیمت میدیدند، از اینرو شاهد ورود نقدینگی به بازارها مذکور بودیم.
کارشناسان اقتصادی بر این باورند که ریشه رشد هزار میلیارد تومانی حجم پول در اقتصاد ایران را باید در کسری بودجه دولت و بانکها جستوجو کرد که این موضوع نیز به مقوله عدم بودجهریزی عملیاتی و اصلاح نظام بانکی و تحریمهای ظالمانه امریکا و ضعف سیاستگذاری باز میگردد.
از سوی دیگر برخی از تحلیلگران معتقدند ترخیص ۸ میلیون کالای موجود در گمرکات نیاز به ارز دارد که با توجه به عدم التزام اخذ کد رهگیری برای برخی از این کالاها عملاً فشار تقاضا بر بازار ارز از سوی واردکنندگان تشدید شدهاست.
همچنین این مقوله را نباید فراموش کرد که برخی از دلالان علاقه داشتند نرخ ارز به ارقام پایین بیاید تا جهت سفتهبازی خریداری کنند و به طور مجدد با بهای بالاتری ارز را بفروشند که به نظر میرسد نیروهای عرضه و تقاضا آنها را نیز غافلگیر کردند.
در این بین بررسی میدانی بازار ارز نشان داد در روز یکشنبه هفته جاری بازار اندکی اصلاح کرد، اما روز گذشته در پی ورود نقدینگی به این بازار و افزایش خریدها بهطور مجدد ارز با رشد قیمت مواجه شد بهطوری که قیمت دلار در بازار آزاد با حدود ۲هزار تومان افزایش به کانال ۲۶هزار تومان رسید. در صرافیها نیز با همین مقدار افزایش، دلار با متوسط قیمت ۲۵ معامله شد.
برخی از کارشناسان معتقدند یکی از دلایل رشد بهای ارز، طلا و سکه رشد هزار میلیارد تومانی حجم پول در اقتصاد و رکود سایر بازارها میباشد شاید اگر بودجه و بانک تراز مناسبی داشت و بازار سهام نیز به دلیل سوءتدبیر مدیریت با اصلاح کنونی مواجه نبود وضعیت بازارهای ارز، طلا و سکه نیز شکل دیگری بود، اما فیالحال بازارهای مذکور چشم پول را گرفتهاست و بس. منبع: روزنامه جوان