دارابی: فروش اموال دولت راهکار سالم‌سازی تامین‌مالی بودجه است / آیا از فروش سهام دولتی در بورس استقبال می‌شود؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، فروش اموال و دارایی‌های دولت در بودجه سال ۹۹ پررنگ‌تر از همیشه بود. دولت به دلیل عدم فروش نفت و کسب درآمد‌های نفتی همیشگی خود که بودجه را بر آن استوار می‌کرد بر آن شد تا بخشی از دارایی‌های خود را در بورس عرضه کند که مسائل و حواشی زیادی در آن مطرح شد، ضمن اینکه به دلیل تاکید دولت بر باقی ماندن خود به عنوان مدیر در شرکت‌های واگذار شده فروش دارایی‌های دولت آنچنان که تصور می‌شد اتفاق نیفتاد.

بخشی از لایحه بودجه ۱۴۰۰ نیز ناظر بر فروش اموال و دارایی‌های دولت در بورس و بازار سرمایه است. دولت در بخش تامین مالی بودجه از محل واگذاری دارایی‌های مالی ۹۵ هزار میلیارد تومان کسب درآمد با فروش سهام شرکت‌های دولتی در بازار بورس پیش بینی کرده است، رقمی که در ۷ ماه سال جاری کمتر از ۳۳ هزار میلیارد تومان بوده است. همایون دارابی؛ کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه دراین باره تحلیل خود را از چگونگی استقبال از واگذاری اموال دولت در بازار سهام برای ما توضیح داده است.

دارابی در خصوص محاسن فروش اموال و دارایی‌های دولت گفت: واقعیت این است که ما باید بپذیریم دولت به دلیل تحریم‌های نفتی و عدم اصلاحات ساختاری در بخش‌های مختلف اقتصادی راهی به غیر از فروش اموال و دارایی‌های خود ندارد. به عبارت بهتر فروش دارایی‌های دولت کمترین ریسک را به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند.

وی دراین باره خاطر نشان کرد: فروش اموال و دارایی‌های دولت دربورس را از مناظر مختلفی می‌توان مورد تحلیل وبررسی‌های کارشناسانه قرار داد. دولت می‌تواند برای تامین بودجه خود با استقراض و افزایش حجم پایه پولی هزینه‌های خود را تامین کند، موضوعی که متاسفانه در اقتصاد ایران بار‌ها و بار‌ها اتفاق افتاده و تورم شدیدی را بر اقتصاد و معیشت مردم تحمیل کرده است. از این منظر اگر دولت برای تامین کسری بودجه بجای استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول و فعالیت‌های غیر اقتصادی املاک و دارایی‌های خود را در بورس به مردم منتقل کند از نظر اقتصادی کارکرد‌های قابل قبولی در اقتصاد از خود به جا می‌گذارد.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: برآورد‌ها نشان می‌دهد دولت صد‌ها هزار میلیارد تومان زمین و ساختمان در کشور و در تهران دارد که اگر برای خصوصی سازی و فروش آن تصمیم بگیرد علاوه بر تامین کسری بودجه منافع مختلفی برای اقتصاد و خصوصی کردن اقتصاد به دنبال خواهد داشت. در حالی که در پایتخت یکی از دلیل گرانی مسکن نبود ملک و زمین برای ساخت و ساز است اگر دولت زمین و املاک خود را در بورس عرضه کند با توجه به بازار خوب زمین و مسکن شاهد رونق در ساخت و ساز مسکن خواهیم بود.

دارابی با اشاره به اینکه تامین بودجه دولت از طریق فروش اموال سالم سازی تامین بودجه است بیان کرد: اگر دولت سهام‌های خود را به صورت واقعی در بورس عرضه کند و به فروش برساند، صرف نظر از اینکه به چه قیمتی می‌فروشد که منجر به افت یا صعود بازار می‌شود این موضوع در تامین کسری بودجه سالم دولت بسیار موثر است. فروش دارایی‌های دولت بودجه را به صورت سالم تامین می‌کند. به عبارت دیگر تامین سالم بودجه دولت از افزایش تورم و فشار اقتصادی به مردم جلوگیری می‌کند.

وی افزود: یکی دیگر از محاسن این موضوع جمع آوری نقدینگی از سطح جامعه است. در این موضوع تردیدی وجود ندارد که فروش اموال دولت به صورت واقعی حالت ضد تورمی دارد. اگر واگذاری شرکت‌های دولتی به صورت واقعی باشد و دولت مدیریت را هم واگذار کند، یعنی مانند گذشته قصد مدیریت نداشته باشد، چون مدیریت بخش خصوصی از دولت بهتر است قطعا اقتصاد کشور با مدیریت بخش خصوصی شاهد بهره وری و تولید بیشتری خواهد بود و این مساله حتما به نفع اقتصاد کشور تمام می‌شود.

کارشناس بازار سرمایه با تاکید براینکه دولت بعد از فروش نباید خواهان حفظ مدیریت خود باشد گفت: فروش اموال دولت بهترین روش برای گذشتن از مدیریت اقتصادی دولت و سالم سازی اقتصاد ایران است. هیچ شکی در این موضوع وجود ندارد که بدترین حالت جبران کسری بودجه استقراض از نظام بانکی برای تامین مخارج عمومی دولت است، بنابراین واگذاری اموال دولت در بورس موضوع بسیار حائز اهمیتی است که با عدم دست کشیدن دولت از مدیریت شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی به درستی محقق می‌شود. اگر دولت خواهان حفظ مدیریت خود باشد قطعا نمی‌توان به بهره وری اقتصادی شرکت‌های واگذار شده چندان امیدوار بود.

وی دراین باره تاکید کرد: در صورتی که دولت اموال و شرکت‌های خود را بدون حفظ مدیریت خود واگذار کند علاوه بر نهادینه سازی خصوصی سازی در اقتصاد، بار مالی دولت برای نگهداری اموال و شرکت‌ها کاهش می‌یابد و بخش قابل توجهی از هزینه‌های دولت از طریق اعمال مالیات بر شرکت‌ها تامین می‌شود.

تحلیلگر بازار سهام با بیان اینکه روال مدیریت دولت‌های دیگر برخلاف تاکید دولت ما بر حفظ مدیریت در اقتصاد است ادامه داد: بخش قابل توجهی از بودجه دولت ناشی از حجیم بودن خود دولت است لذا تا زمانی که ابعاد دولت کوچک نشود و دولت فربه، لاغر نشود و واگذاری‌ها به صورت واقعی و خصوصی سازی شفاف و درستی صورت نگیرد نمی‌توان به تامین کسری بودجه سالم دولت امید چندانی بست. به چه دلیلی دولت باید پالایشگاه و بیمه داشه باشد؟ امروز بسیاری از دولت‌های سراسر دنیا مدیریتی بر پالایشگاه، بانک، بیمه و شرکت‌های معدنی و پتروشیمی و ... ندارند.

دارابی تصریح نمود: این دولت‌ها با درآمد‌های مالیاتی از بخش خصوصی به خوبی اقتصاد کشور را اداره می‌کنند در حالی که منابع نفتی هم ندارند؛ لذا هر چقدر دولت بتواند دارایی خود را بفروشد نه تنها تورمی ایجاد نمی‌شود بلکه با سالم سازی تامین بودجه بخش قابل توجهی از مشکلات و چالش‌های اقتصادی کشور حل می‌شود.

همایون دارابی در خصوص قیمت سهام شرکت‌های دولتی واگذار شده در بورس خاطر نشان کرد: واقعیت این است که دولت مردم را به زور وادار به خرید سهام شرکت‌های خود نمی‌کند به این دلیل که بازار سرمایه یک بازار مزایده شفاف است. در بورس هر معامله‌ای با شفافیت روی تابلو انجام می‌شود بنابراین اگر دولت شرکت‌های دارای پتانسیل اقتصادی را به بورس عرضه کند حتی ممکن است با قیمت‌های بالاتری در بورس عرضه شود. به هر حال خروج دولت از شرکت‌های اقتصادی و از اقتصاد کشور خبر خوبی است. زمانی که دولت پالایشگاه، پتروشیمی، بنادر، راه آهن و فرودگاه و سایر دارایی‌های خود را می‌فروشد به دلیل مدیریت کارآمدتر بخش خصوصی شاهد بهره وری بیشتری در فضای اقتصادی کشور خواهیم بود که خبر خوبی برای اقتصاد است و قطعا سرمایه‌های خرد و کلان از آن استقبال به عمل می‌آورند، مشروط بر اینکه مردم و بخش خصوصی مطمئن باشند که دولت بعد از فروش شرکت خود، مشابه آن شرکتی تاسیس نمی‌کند یا چالش‌های زیادی سر راه آن شرکت ایجاد نمی‌کند، مشابه مسائلی که بار‌ها و بار‌ها در گذشته رخ داده لذا اگر دولت واقعا شفاف عمل کند مردم هم قطعا از خرید دارایی‌های دولت استقبال خواهند کرد.