گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، شرکت صنایع ابریشم گیلان، واقع در شهرستان صومعهسرا در سال ۱۳۶۲ در زمینه تولید نخ ابریشم با ظرفیت اسمی ۱۰۴ تن در سال و با فعالیت حدوداً ۳۰۰ نفر در زمینی به مساحت ۱۸ هکتار بهعنوان یکی از واحدهای بزرگ کشور فعالیت خود را آغاز کرد.
سهامدار عمده این شرکت، بانک صنعت و معدن بود، این شرکت براساس اعلام گروه سرمایهگذاری آتیه دماوند (هلدینگ وابسته به بانک صنعت و معدن) در اسفند سال ۱۳۸۲ از طریق مزایده عمومی به اسماعیل خلیل زاده کلنگستانی (مالک هتل کادوس) و شرکا بهصورت نقد و اقساط واگذار شد. این ماجرا از سال ۱۳۸۰ و از زمانی مسعود سلطانی فر به سمت استاندار گیلان منصوب شد رخ داد و در نهایت نتیجه واگذاری این شرکت چیزی جز ورشکستگی نبود!
هادی درو، رئیس اداره توسعه نوغانداری استان گیلان ضمن انتقاد از واگذاری این شرکت به یک فرد غیرتوانمند در صنعت نوغانداری میگوید که این فرد وام میلیاردی از قبال این کارخانه اخذ کرده، اما کارخانه را به حال خود رها کرد.
به گفته بسیاری از کارشناسان خلیل زاده توان اداره شرکت صنایع ابریشم گیلان را نداشت، البته فعالیتهای خلیل زاده در استان گیلان، که اتفاقاً مالکیت یکی از هتلهای این استان را نیز در اختیار دارد تنها به آسیب زدن به این شرکت ختم نشد و چندین بار هم با مطرح شدن شائبه حضور او در تیم فوتبال سپیدرود حاشیه هایی ایجاد شد. البته او هر بار از تلاش برای حضور این تیم در دسته دوم و اول کشور صحبت میکرد، اظهاراتی که هیچگاه جنبه عملیاتی به خود نگرفت.
علاقه خلیل زاده به فوتبال موجب شده بود مسعود سلطانی فر بعد از انتصاب به عنوان وزیر ورزش، وی را به عضویت هیئت مدیره استقلال درآورد. او به عنوان یک عضو اقتصادی به مجموعه مدیریتی استقلال وارد شد و خیلی زود هم به همراه فردی به نام کامران منزوی کارگروه اقتصادی و بازاریابی باشگاه استقلال را تشکیل داد.
غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه درباره کارخانه ابریشم گیلان و حکم بازداشت متهم پرونده قضایی آن میگوید: در سفر استانی رئیس قوه قضاییه به گیلان این کارخانه مورد توجه قرار گرفت و متهم فراخوانده شد و قرار تأمین برای او صادر شد. چون متهم پرونده مرتبط با کارخانه ابریشم گیلان مبتلا به کرونا شده است با قرار تأمین وثیقه فعلا آزاد است.
این خبر در حالی است که اسماعیل خلیل زاده طبق شنیدهها اکنون به کرونا مبتلا نیست و بر اساس نوشته کانالهای نزدیک به باشگاه استقلال، و در جلسه هیات مدیره که مدیرعامل هم در جریان آن قرار نداشت، برای دقایقی حضور داشته است و سپس برای حضور در جلسه مهمی در اتاق تعاون، نشست را ترک کرده بود!
اقدامات خلیل زاده در شرکت ابریشم گیلان موجب شده بود تا نیروهای امنیتی پیگیر اتفاقات رخ داده باشند تا اینکه خلیل زاده که دیگر رئیس هیئت مدیره باشگاه استقلال بود به عنوان متهم اصلی پرونده شرکت ابریشم گیلان از سوی سازمان اطلاعات سپاه قدس گیلان دستگیر شد.
خلیل زاده در ابتدا به اتهام پولشویی و اخلال در نظام تولید تحت تعقیب قضائی قرار گرفته بود که به علت ابتلاء به ویروس کرونا پس از تفهیم اتهام با صدور قرار وثیقه سنگین و تودیع آن، آزاد شد.
سید مهدی فلاح میری دادستان مرکز استان گیلان هم اخیرا در رابطه با آخرین جزئیات پرونده خلیل زاده گفته بود که دستگاه قضائی همزمان با پیگیری برای احیای تولید در شرکت ابریشم گیلان، با تشکیل پرونده کیفری در حال رسیدگی به اتهامات اشخاصی است که طی سالیان متمادی موجب اخلال در تولید این کارخانه شدهاند.
قرار بود با واگذاری شرکت ابریشم گیلان به بخش خصوصی اتفاقاتی مثبتی رخ دهد اما متاسفانه عدم رعایت اصول در واگذاری، موجب شد این اقدام در روند فعالیت شرکت نه تنها بهبودی ای حاصل نکند؛ بلکه به دلایل و بهانههای متعدد ازجمله عدم تمایل سهامداران جدید به فعالیت در امر تولید و عدم تأمین مواد اولیه همچون پیله خشک، تولیدات شرکت کاهش چشمگیری یافت بهطوریکه تولید شرکت از سال ۱۳۸۷ تا اواخر سال ۱۳۸۹ بهصورت کارمزدی صورت پذیرفت که ادامه این روند منجر به غیرفعال شدن واحد و تعطیلی آن در اواخر سال ۱۳۸۹ شد، خردادی که برای کارگران شرکت بسیار تلخ بود.
در نهایت مدیران واحد نسبت به بازنشسته کردن تعدادی از کارگران و تسویهحساب مابقی بهجز تعدادی نگهبان اقدام کردند و به دلیل عدم فعالیت واحد، پروانه بهرهبرداری صادره از اداره کل صمت نیز در تاریخ ۲۹ آذرماه ۱۳۹۵ از درجه اعتبار ساقط و تعلیق شد.
یکی از دلایل افتتاح کارخانههای ابریشمکشی در گیلان ظرفیت استان در تولید و پرورش کرم ابریشم بود، اما متأسفانه با تعطیلی کارخانه ابریشمکشی صومعهسرا ظرفیت مهمی در استان تعطیل شد.
شرکت صنایع ابریشم صومعهسرا بهعنوان اولین و بزرگترین کارخانه فرآوری پیله ابریشم کشور به علت آنچه از آن بهعنوان تعلل در مدیریت و قصور خریدار در عمل به تعهداتش یادشده، به وضعیت اسفناک رسیده است.
رضا صورتی، رئیس مرکز تحقیقات کرم ابریشم کشور در این باره با اشاره به آغاز به کار کارخانه بزرگ ابریشمکشی ابریشم گیلان میگوید: با شروع فعالیت این کارخانه پیله تولیدی منطقه فرآوری و بهعنوان زنجیرهای مکمل با دو دهه فعالیت، نقش به سزایی در ایجاد اشتغال و فرآوری ابریشم در استان و کشور داشت.
به گفته وی از سال ابتدای تأسیس این کارخانه پنج خط دستگاه اتوماتیک ابریشمکشی واردشده از ژاپن فعال و یک خط آن آمادهبهکار بوده است. متأسفانه با تعطیلی کارخانه ابریشمکشی صومعهسرا ظرفیت مهمی در استان تعطیل شد.
شنیدهها حاکی از این است که ۵۰ درصد سهم تولید پیلهتر در کشور متعلق به گیلان است و متأسفانه در دهههای گذشته شاهد افول این صنعت در ایران و گیلان تا سطح نازل یک درصد تولید ابریشم جهان بودهایم بهطوریکه تولید پیله ابریشم از پنج هزار و ۵۰۰ تُن در سال ۱۳۷۰ به ۸۵۰ تُن در سال ۱۳۹۶ و در همین دوره تولید نخ ابریشم نیز از ۸۵۰ تُن به ۱۳۶ تُن رسیده و تأسفبارتر اینکه در دهههای گذشته به دلیل وجود برخی سیاستهای غیرحمایتی، وسعت توتستانهای کشور از ۲۰ هزار هکتار به حدود ۱۴ هزار هکتار کاهش یافته است.
تولید کرم و پیله ابریشم یا صنعت نوغانداری، تولید نخ ابریشم یا فرایند تبدیل پیله به انواع نخ ابریشمی و به دنبال آن، فرآوردهها و محصولات ابریشمی، مرمت، نگهداری و ایجاد توتستانها، بهعنوان یک زنجیره بههم پیوسته در صنعت ابریشم محسوب میشود که در صورت خلل دریکی از ارکان این زنجیره، سایر بخشها نیز دچار وقفه میشود.
در سفر رئیس دستگاه قضا به گیلان یکی از مطالبات مردم استان از آیتالله رئیسی احیا و پیگیری دلایل نابودی این کارخانه بوده است.
رئیس قوه قضاییه در سفر خود به رشت که حدود سه ماه پیش بود در نشستی با اشاره به سخنان یکی از اعضای حاضر در این جلسه در رابطه با اراضی شرکت ابریشم گفت: سندی که گفته شد در سال ۸۲ در مورد اراضی شرکت ابریشم به طور غیرقانونی گرفته شده، سند غیرقانونی که با زد و بند گرفته شده، حتما باید ابطال شود و از همکاران قضایی میخواهم که با شجاعت در مورد اینگونه مسائل برخورد کنند. کار معمولی را همه انجام میدهند؛ مهم انجام دادن کار ویژه است. مسئله کارخانه ابریشم را به طور جدی دنبال کنید.
حال بعد از گذشت سه ماه از سفر رئیس قوه قضاییه به گیلان خبرهای خوشی از احیای شرکت ابریشم گیلان به گوش میرسد.
به گفته سید مهدی فلاح میری، دادستان مرکز استان گیلان بهموجب حکم دادگاه، هم اکنون موسسه مالی - اعتباری مولیالموحدین مالکیت شرکت ابریشم گیلان را در اختیار دارد.
سید مهدی فلاح میری میگوید دستگاه قضا این موسسه را مکلف کرده تا فرآیند تولید در این شرکت را هرچه زودتر آغاز کرده و اشتغال و تولید را به این کارخانه برگرداند، زیرا بسیار به رونق صنعت ابریشم در کشور و استان سرسبز گیلان کمک میکند.
بنا بر اعلام دادستان مرکز گیلان موسسه مالی - اعتباری مولیالموحدین متعهد شده در ۶ ماه، طرح ارائهشده برای احیای تولید در شرکت ابریشم را اجرا و گزارش آن را در هر مرحله به دستگاه قضایی ارائه کند.
در سال تولید، پشتیبانی و مانع زدایی دستگاه قضا عزم خود را برای احیا کارخانههای گیلان جزم کرده و حال پس از خبر دستگیری عوامل اصلی نابودی کارخانههای صنایع پوشش و رشت الکتریک، احیا شرکت ابریشم گیلان خبری خوش به مردمان استان است.
بر اساس این گزارش، پس از شرکتهای بنام و معتبری همچون شرکت پوشش و رشت الکتریک، شرکت ابریشمکشی گیلان هم به سبب اهمال در واگذاری به غیر به بهانه خصوصیسازی دست نااهل افتاد و این روند آینده اشتغال و تولید این صنعت را نیز به ورطه نابودی کشاند.
اخیرا آیتالله سید ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه در جلسه شورای عالی قوه قضاییه برای حمایت از تولید دستور ویژهای صادر کرد. بر این اساس، طرح «پایش» کلیه بنگاههای تولیدی تعطیل و نیمه تعطیل در سراسر کشور، باید ظرف یک ماه آینده اجرا شود.
همچنین با هدف شناسایی بنگاههای تعطیل قابل احیا، شناسایی بنگاههای نیمه فعال نیازمند حمایت قضایی و شناسایی و برخورد کیفری با متخلفان و عاملان تعطیلی کارخانجات در سراسر کشور، کارگروه مشترکی با مسولیت دادستانی کل کشور و عضویت سازمان بازرسی و اداره کل امور ورشکستگی و نماینده وزارت صمت تشکیل شود.
آیتالله رئیسی در این جلسه میافزاید: سازمان بازرسی و دادستانها، با متخلفینی که کارخانجات و بنگاههای تولیدی را تعطیل و لخت میکنند تا از زمین آن سواستفاده کنند قاطعانه برخورد کنند؛ این جرم را قابل گذشت نمیدانیم.
اظهارات امیدوار کننده رئیس دستگاه قضا نه تنها امیدتازهای در دل مدم گیلان زنده کرد بلکه مردم و کارگران خیلی از شهرهای کشور هم که به دلیل نحوه نادرست واگذاری صنایع دچار مشکل شده بودند راهم خوشحال و امیدوار کرده است و امید میرود با تلاش رئیس و مسئولان قضایی از این پس نه تنها شاهد تعطیلی صتایع به دلیل واگذاری نادرست نباشیم بلکه صنایع تعطیل شده هم یکی پس از دیگری احیا شوند که کارخانه ابربشم گیلان هم یکی از این صنایع بزرگ است.