رادیو انتخابات؛ موجی دارای کنش سیاسی و پرهیز از سیاسی کاری

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو- فاطمه قربانی رضوان؛ ۲۸ خرداد زمان فرارسیدن یکی از مهم‌ترین رویداد‌های کشور است. زمانی که در آن مردم ایران برای تعیین سرنوشت کشور پای صندوق‌های رای می‌آیند و این رسانه‌ها هستند که با فعالیت خود به داغتر شدن تنور انتخابات بیش از پیش کمک می‌کنند. در کنار تلویزیون، مطبوعات و فضای مجازی، می‌توان به نقش خاص رادیو این رسانه شنیداری نیز اشاره کرد.

رادیو رسانه‌ای است که نزدیک به یک قرن از استفاده آن می‌گذرد و نقشی کتمان ناشدنی دارد. رسانه‌ای که سال‌ها به عنوان تنها وسیله ارتباطی میان جوامع به انتشار اخبار جنگ و پیروزی‌ها پرداخته و پس از ظهور رسانه‌های دیداری قابلیت‌های خاص خود را حفظ کرده است. به گونه‌ای که وجود یا نفی صدا در رسانه‌های امروزی به عنوان طرازی کیفی در استفاده آن از سوی مخاطبان شده است. از این رو با گذشت زمان نمی‌توان برای رادیو پایانی را متصور شد بلکه این رسانه‌ی قدمی در گذر زمان با شکل جدیدی برای انتقال پیام به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

پرداخت رسانه‌ها به مسئله‌ی انتخابات به عنوان یکی از مهم‌ترین رویداد کشور همواره مورد توجه بوده است. شبکه‌های مختلف رادیویی نیز با تولید برنامه‌هایی حول محور انتخابات و یا پخش برنامه‌های کاندیدا‌های ریاست جمهوری مردم را برای انتخاب فرد اصلح یاری می‌رسانند. امکان حضور مساوی و برابر کاندیدا‌ها و استفاده یکسان آن‌ها از فرصت تبلیغات در رادیو امسال هم در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری فراهم شده است.

تجربه رادیو در راه اندازی رادیو‌های مناسبتی همچون رادیو محرم، رادیو مقاومت و رادیو انقلاب و استقبال گسترده مخاطبان از آن‌ها بار دیگر معاونت صدا را بر آن داشت که با هدف تمرکز موضوعی و پرداخت علمی و تخصصی به مسئله‌ی انتخابات به سمت راه اندازی رادیو انتخابات برود. علی رغم فعالیت سایر ایستگاه‌های رادیویی، رادیو انتخابات با شروع زمان قانونی تبلیغات کاندیدا‌های ریاست جمهوری با هدف حضور آگاهانه، مشارکت پرشور و انتخاب درست به طور رسمی از یکشنبه ۲۶ اردیبهشت تا ۲۸ خرداد فعالیت خود را آغاز کرد. موجی که دارای کنش سیاسی است، اما از سیاسی کاری پرهیز دارد.

علی بخشی زاده معاون صدای در نشست شروع به کار این رادیو ضمن اشاره به اهمیت رادیو انتخابات گفت: «این رادیو که در هم افزایی با همه شبکه‌های رادیویی در زمینه انتخابات، به شکلی متمرکز و تخصصی فعالیت و برنامه سازی خواهد کرد، تلاش دارد، با تبیین ضرورت مشارکت مردمی در عرصه انتخابات، جایگاه قانونی مشارکت، زمینه‌ها و دستاورد‌های این مشارکت، ملاک‌ها و مولفه‌های انتخاب درست و کمک به دست اندرکاران برگزاری انتخابات در دو انتخابات ریاست جمهوری و شورا‌های اسلامی شهر و روستا در خلق حماسه ۲۸ خرداد سهم و نقشی تعیین کننده ایفا کند.

بی شک، رادیو انتخابات دارای کنشی سیاسی است، اما از سیاسی کاری پرهیز دارد. این رادیو حامی جناح و حزب و گروه خاصی نیست، بلکه در بستر تلاش برای انتخاباتی پرشور، مخاطبان را به شکلی استدلالی و معیار محور به «انتخاب درست و اصلح» دلالت می‌دهد. این رادیو، ضمن برپایی میزگرد‌های تخصصی در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و با فراهم آوردن زمینه تعاطی افکار، تضارب اندیشگی و مناظرات چهره‌های گوناگون فکری و با نگاهی حل المسائلی، از نامزد‌های انتخاباتی برنامه‌های عملیاتی مطالبه می‌کند.»

این رادیو به صورت ۲۴ ساعته تا از طول موج ۵ /۹۵ مگا هرتز ردیف اف ام، همچنین برنامه کاربردی تلفن همراه رادیو "ایرانصدا تا برگزاری انتخابات به روی آنتن می‌رود. از برنامه‌های منتخب این شبکه می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

متولد ایران (مجله صبحگاهی) از ساعت ۷:۰۰ تا ۸:۳۰، این برنامه با رویکرد اطلاع رسانی و با هدف «ارائه تحلیل‌های درست و منطقی از فضای انتخابات کشور و هدایت مخاطبان به سمت و سوی انتخاب درست» استفاده از ظرفیت‌های مختلف برنامه سازی مانند: بسته‌های کوتاه با ساختار‌های نوین، گزارش‌های مردمی، مستند‌های کوتاه، مسابقه و ... به منظور رنگ آمیزی مناسب‌تر برنامه تدارک دیده شده است.

زنده باد مردم (مجله نیمروزی) از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۱:۳۰؛ این برنامه با رویکرد «اطلاع رسانی و تبیینی ـ تحلیلی» و با هدف «افزایش حضور و مشارکت مردم در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری» طراحی شده است. در برنامه «زنده باد مردم» که از بخش‌های مختلفی همچون: گزارش‌های مردمی، تلفن‌های مردمی، گفتگو و مباحث کارشناسی، مسابقه تلفنی، مستند، ارتباط با ستاد‌های مربوطه و ... تشکیل شده، به طور کلی «اهمیت مشارکت حداکثری مردم در انتخابات» را بررسی می‌کند.

برگ برنده (مجله عصرگاهی) از ساعت ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰؛ این برنامه با رویکرد «اطلاع رسانی و تفریحی ـ سرگرمی» و با هدف «جذب حداکثری رای اولی‌ها برای حضور در انتخابات و مشارکت در تعیین سرنوشت کشور و انتخاب هوشمندانه» طراحی شده است.

افق‌های نو (مجله شامگاهی) از ساعت ۲۱:۰۰ تا ۲۲:۳۰؛ این برنامه با رویکرد «اطلاع رسانی و تبیینی ـ تحلیلی» و با هدف «دغدغه‌های دولت آینده در موضوعات مختلف و اهمیت انتخاب درست مردم» طراحی شده است. در این برنامه از چهره‌های تاثیرگزار بر اقشار مختلف مردم (افرادی با پشتوانه مردمی بالا) دعوت می‌شود.

همچنین در این شبکه رادیویی چهار برنامه میزگردی نیز طراحی شده است:
سدید (میزگرد تخصصی انتخاباتی) از ساعت ۱۵:۳۰ تا ۱۷:۰۰ بصورت زنده؛ این میزگرد با حضور چهار نفر کارشناس از طیف‌ها و گرایشات مختلف سیاسی و حزبی درخصوص موضوعات کلان کشور مانند: جوانان، اشتغال، تولید، مسکن و ... بحث و گفتگو می‌کنند و راهکار‌هایی را برای دولت آینده ارائه می‌نمایند.

اقتصاد و انتخابات (میزگرد اقتصادی) از ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۲:۳۰ بصورت زنده؛ در این برنامه که با حضور مسئولان سابق اجرایی کشور در دولت‌های گذشته برگزار می‌شود، درخصوص دغدغه‌های اقتصادی کشور بحث و مناظره می‌شود. این برنامه به مخاطبان برای انتخاب درست و هوشمندانه نامزد‌ها کمک می‌کند.

پرسه در پاستور (میزگرد سیاسی) از ساعت ۱۳:۳۰ تا ۱۴:۳۰ به صورت زنده؛ در این برنامه به چالش‌های سیاسی کشور پرداخته و چشم انداز سیاسی ایران بخصوص در حوزه بین الملل و برجام بررسی می‌شود. این برنامه با حضور کارشناس سیاسی با گرایش‌های متنوع برگزار می‌شود.

مُلک آرا (میزگرد سیاسی اقتصادی) از ساعت ۱۷:۰۰ تا ۱۸:۰۰ (روز‌های فرد)؛ این برنامه درخصوص چالش‌های حوزه اقتصادی و سیاسی کشور بوده، از برجام تا تحریم و از روابط دیپلماتیک با کشور‌های دیگر و ... بوده که با حضور مسئولان سابق، نمایند‌های مجلس شورای اسلامی، اساتید دانشگاه و .. تولید و پخش می‌شود.

موج وارونه (میزگرد اجتماعی) از ساعت ۱۷:۰۰ تا ۱۸:۰۰ (روز‌های زوج)؛ این برنامه که در یکی از خبرگزاری‌ها تولید می‌شود، درخصوص افشای القائات منفی دشمن در فضای رسانه‌ای کشور پیرامون انتخابات با هدف افزایش سواد رسانه‌ای و با حضور کارشناسان و صاحبنظران رسانه و مسائل استراتژیک تولید و پخش می‌شود.

رادیو امسال در مجموع در کنار «رادیو انتخابات»، با ۱۵۵ برنامه و ۴۸ عنوان و صد‌ها ساعت برنامه به استقبال این رویداد کشوری می‌رود. این درحالی است که در دوره‌های گذشته تنها شاهد پرداخت ایستگاه‌های رادیویی به شکل جزئی به انتخابات بودیم. می‌توان این قدم رادیو را مثبت و تاثیر گذار در امر افزایش آگاهی عموم افراد جامعه دانست، اما آیا این برنامه‌ها تنها در بازه یک ماه مانده به این رویداد می‌توانند تاثیرگذار باشند؟! یا با ادامه فعالیت خود در طول سال می‌توانند در راستای پیگیری وعده‌ها و برنامه‌های کاندید منتخب کشور نیز به برنامه سازی و مطالبه گری بپردازند؟!

در طول دوره تبلیغات کاندیدا‌ها این مردم هستند که با انواع برنامه و راهکار‌ها مواجه می‌شوند و پس از برگزاری انتخابات و گذشت مدتی با حجم انبوهی از وعده‌های عملیاتی نشده با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند. آیا رسانه‌ها تنها باید کانالی برای انتقال وعده‌های مسئولین باشند؟! آیا نمی‌توان با ادامه دار کردن این ایستگاه‌های خاص در جهت مطالبه گری گامی دیگر در برنامه سازی مرتبط با انتخابات برداشت؟! تا چه زمانی مردم باید شنونده سخنان مسئولین باشند و رسانه‌ها کانالی برای منتقل کردن وعده‌های آنها؟!