به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، درست است که دولت «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا از همان ابتدای دوره ریاست خود از ۶ ماه گذشته ثابت کرد که ادعاهایش در خصوص تغییر سیاست‌های واشنگتن به ویژه در قبال خاورمیانه فریبی بیش نبوده و همان سیاست‌های ترامپ را حتی به شکل افراطی‌تر دنبال می‌کند؛ اما استراتژی بایدن برای گسترش و تثبیت نفوذ ایالات متحده در منطقه با ترامپ متفاوت است. البته دولت بایدن نیز مستثنی از رویکرد متجاوزانه آمریکا که روش معمول همه دولت‌های این کشور است، نمی‌باشد و این موضوع در تجاوزات اخیر واشنگتن علیه مواضع حشد شعبی عراق به وضوح خود را نشان داد.
خروج نیرو‌های آمریکایی از افغانستان، چرا؟
می‌بینیم که سیاست بایدن درحال حاضر در ۳ کشور عراق و سوریه و لبنان همان سیاست دولت قبل است که به صورت تجاوزات مداوم علیه مواضع حشد شعبی در عراق و حمایت از تروریست‌های سوریه و غارت منابع طبیعی این کشور و مداخله در امور سیاسی لبنان دنبال می‌شود. اما ۲ اقدام جدیدی که دولت بایدن پس از روی کار آمدن خود در خاورمیانه انجام داده، یکی خروج نیرو‌های آمریکایی و ناتو از افغانستان و دیگری تعطیلی بخشی از پایگاه‌های خود در قطر و انتقال آن به اردن است.
عمده تحلیل کارشناسان از این رفتار‌های بایدن متمرکز بر این موضوع است که دولت جدید ایالات متحده تصمیم گرفته تا با کاهش حضور نظامی خود در خاورمیانه، توجه خود را معطوف به شرق آسیا و چین که درحال حاضر بزرگترین رقیب جهانی واشنگتن به شمار می‌رود، کند.
اما این تنها ظاهر ماجراست و همانگونه که از سیاست‌های معمول آمریکایی‌ها پیداست اهداف دیگری پشت این تصمیمات نهفته است.
پشت پرده انتقال نیرو و تجهیزات آمریکایی از قطر به اردن
از طرف دیگر «جان کربی» سخنگوی وزارت دفاع ایالات متحده (پنتاگون) از تعطیلی سه پایگاه نظامی آمریکا در منطقه السیلیه قطر که به عنوان انبار مهمات تجهیزات سنگین تانک‌ها و نفربر‌های زرهی استفاده می‌شد خبر داد. بر اساس گزارش‌های رسیده از پنتاگون همه این تجهیزات به اردن منتقل شده است.
ارتش آمریکا ماه گذشته پایگاه نظامی السیلیه، پایگاه اصلی ایالات متحده در کنار پایگاه السیلیه جنوبی و یک مرکز تامین مهمات به نام فالکون را در قطر تعطیل کرد.
همچنین سخنگوی وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که این کشور یک دفتر همکاری امنیتی در قطر به منظور حمایت از نیرو‌های دفاع ملی افغانستان در کابل تاسیس کرده است. اما اعلام ناگهانی تصمیم آمریکا در این زمینه کمی عجیب به نظر می‌رسد و کارشناسان معتقدند آمریکا یک برنامه نظامی جدید برای دوره آینده در غرب آسیا دارد که در چند نکته خلاصه می‌شود:
- اعلام وجود یک پایگاه آمریکایی بزرگ در اردن برای اولین بار که مقر نیرو‌ها و تجهیزات سنگین آمریکایی در خاورمیانه خواهد بود.
- ایجاد پایگاه و انتقال تجهیزات سنگین و سربازان آمریکایی از قطر به اردن به منظور جلوگیری از هدف قرار گرفتن آمریکایی‌ها توسط گروه‌های مقاومت عراق و عدم تکرار موشک باران پایگاه بزرگ «عین‌الاسد» که در اولین واکنش انتقامی به شهادت سردار سپهبد «قاسم سلیمانی»، هدف حمله موشکی ایران قرار گرفت.
همچنین بعید نیست که واشنگتن قصد داشته باشد از این پایگاه خود در اردن برای انجام عملیات‌هایی ضد گروه‌های مقاومت در عراق و سوریه استفاده کند. در همین زمینه یک کارشناس امنیت ملی در مرکز «گلوبال پالسی» مستقر در واشنگتن، «تعطیلی این پایگاه‌ها و انتقال تجهیزات آن‌ها به اردن را اقدامی در راستای حفظ جان نیرو‌های آمریکایی در منطقه» اعلام کرده است.
«کامل البیاتی» تحلیلگر سیاسی عراقی نیز با اشاره به انتقال تجهیزات و تسلیحات نظامی آمریکا از قطر به اردن به خطرناک بودن آن اشاره کرد.
وی معتقد است: انتقال تجهیزات و نظامیان آمریکایی از قطر به مناطق نزدیک با مرز عراق با اردن و سوریه گواهی‌دهنده طرح جدیدی است که «جو بایدن» برای منطقه کشیده است.
البیاتی گفت: جو بایدن به‌دنبال تجزیه عراق و منطقه در دوره «اوباما» بود و در زمان حاضر مجدداً به‌دنبال احیای این سناریو است.
وی اضافه کرد: انتقال نظامیان و تجهیزات نظامی از قطر به‌سمت مناطق نزدیک به مرز عراق با اردن و سوریه، موضوعی است که طرح مشکوکی ورای آن است که هدفش بی‌ثباتی عراق است.
- این اقدام آمریکا پس از کاهش حمایت دفاعی ایالات متحده از برخی کشور‌های عربی در خاورمیانه و خارج کردن سامانه‌های ضد موشکی از این کشور‌ها همچون عربستان سعودی صورت میگیرد؛ جایی که وزارت دفاع آمریکا هفته گذشته اعلام کرد ۸ سامانه پاتریوت خود را از عربستان و اردن و عراق و کویت خارج کرده است.
- فرماندهی مرکزی نیروی هوایی ایالات متحده در خاورمیانه در پایگاه «العدید» قطر به همان شکل باقی می‌ماند و ۱۰۰ هواپیمایی جنگی در آن خواهد بود. این پایگاه مرکز آغاز حملات هوایی آمریکا علیه افغانستان در سال ۲۰۰۱ و عراق در سال ۲۰۰۳ و سوریه در سال ۲۰۱۱ بود.
- برخی معتقدند از جمله استراتژی‌های اعلامی آمریکا، حضور نظامی در نقاط مهم و استراتژیک بوده و حضور نظامی گسترده در اردن علاوه بر این که اشراف واشنگتن به شرق مدیترانه و کشور‌های فلسطین، لبنان، سوریه، مصر و عراق را بیشتر می‌کند، می‌تواند بر کریدور تجاری بسیار مهم شرق به غرب نیز اثر بگذارد.
با توجه به این موارد می‌توان گفت که وظایف پایگاه‌های آمریکایی میان دو کشور عربی در خاورمیانه توزیع شده است؛ به این ترتیب که پایگاه آمریکا در اردن وظیفه دارد در هر گونه جنگ در منطقه علیه مواضع آمریکا نقش اصلی دفاع از نیرو‌ها و تجهیزات واشنگتن را داشته باشد. پایگاه العدید در قطر نیز به عنوان پایگاه نیروی هوایی آمریکا در منطقه بر درگیری‌ها نظارت می‌کند و جنگنده‌های موجود در این پایگاه در همه درگیری‌ها حضور خواهند داشت.
برخی کارشناسان نیز معتقدند که انتقال تجهیزات نظامی تروریست‌های آمریکایی از قطر به اردن در راستای تامین امنیت رژیم صهیونیستی انجام شده تا تامین امنیت جان نظامیان آمریکایی.
طرفداران این سناریو می‌گویند، با توجه شکست چندین باره ارتش رژیم صهیونیستی در جنگ‌های ۲۰ سال گذشته در لبنان و فلسطین اشغالی از مقاومت اسلامی منطقه و همچنین شکست گروه‌های تروریستی مورد حمایت آمریکا در سوریه همچون «داعش»، مقامات آمریکایی را بر آن داشته تا به دنبال تقویت جای پای خود در سوریه و اردن برای نقش آفرینی بیشتر باشند؛ از سوی دیگر این تقویت حضور موجب تامین بیشتر امنیت رژیم صهیونیستی خواهد شد و تروریست‌های آمریکایی را در خدمتگذاری و خدمت رسانی بیشتر به صهیونیست‌ها یاری خواهد کرد، اقدامی که ضرورت آن پس از شکست ارتش رژیم صهیونیستی در جنگ ۱۲ روزه که در ۳۱ اردیبهشت ماه سال جاری به دست مقاومت فلسطین روی داد، بیشتر حس می‌شود.
اما نکته قابل توجه در این میان نادیده گرفتن نقش عربستان سعودی و کویت و بحرین و پادشاهی عمان در همه برنامه‌های جدید دولت جو بایدن است که علامت‌سوال‌های زیادی درباره ماهیت اهداف پنهان ایالات متحده در دوره آینده در منطقه خلیج فارس به وجود می‌آورد و برخی معتقدند که پیام این تحرکات واشنگتن برای کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس آن است که نباید برای محافظت از خود به ایالات متحده تکیه کنند.
نکته‌ای که در پایان باید به آن توجه کرد این است که برنامه‌های آمریکا در منطقه هرگز با اهداف اعلامی آن تطابق نداشته و نمی‌توان اقدامات اخیر این کشور همچون خروج از افغانستان یا انتقال تجهیزات از قطر به اردن را در چارچوب هدف‌هایی که مقامات واشنگتن یا کارشناسان غربی مطرح می‌کنند مورد ارزیابی قرار داد.
ارسال نظرات