گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، علیرضا زاکانی که در مناظرات انتخابات اخیر توانست اسم خود را بر سر زبانها بیندازد، موفق شد تا پس از روی کار آمدن شورای شهر ششم خود را به عنوان شهردار جدید تهران معرفی کند.
زاکانی نماینده مجلس یازدهم شورای اسلامی نیز هست و مسئولیت ریاست مرکز پژوهشهای مجلس را بر عهده داشته است. اما حال که او بر کرسی شهردار تهران نشسته است باید ببینیم مجلسیها چه کسی را به عنوان رئیس جدید مرکز پژوهشها انتخاب میکنند.
رکن مهم مرکز پژوهشها در مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی اوایل سال 1372 تاسیس شد. این مرکز به عنوان بازوی علمی - تحقیقاتی مجلس شورای اسلامی، با انتشار چندین هزار گزارش، جایگاه پژوهشی خود را بالاتر از دیگر مؤسسات پژوهشی کشور قرار داده است.
مجالسی که چنین تکیهگاههای علمی و تحقیقاتی سازمان یافتهای در اختیار دارند، با مجالسی که نمایندگانشان با اتکا به توان علمی و تجربی خود به کارشناسی و تدوین قوانین مبادرت میورزند، در روش و در نتیجه قابل مقایسه نیستند. مجلس شورای اسلامی با درک این ضرورت، مرکز پژوهشهای خود را بنا نهاده است.مجلس شورای اسلامی از نخستین دوره، برای کارشناسی طرحها و لوایح، از مشورت موردی کارشناسان استفاده میکرد.
در عین حال، اساس کار بر فهم شخصی و توان علمی خود نمایندگان متکی بود؛ لکن از اواخر سال 1371 به دستور هیأت رئیسه مجلس، نهادی مستقل، دائمی و سازمانیافته به نام «مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی» برای ارائه خدمات مستمر کارشناسی و مطالعاتی در کنار مجلس قرار گرفت.مراحل قانونی تأسیس این مرکز در پاییز سال 1374 به انجام رسید.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی از مراکز تحقیقاتی مهم ایران است که اسناد و مدارک و اطلاعات عمومی سایر سازمانهای دولتی در آن قابل دسترسی است و تصمیمات، مذاکرات و اسناد حکومتی دیگر ارگانهای جمهوری اسلامی نیز در آن یافت میشود. این مرکز تنها مرکز پزوهشی حاکمیتی دارای قانون مصوب و با تاثیرگذاری مستقیم بر روی طرحها و لوایح است.
مرکز پژوهشها به دنبال رئیس جدید خود
مرکز پژوهشها به اطلاعات عادی و محرمانه بیشتر سازمانها و وزارت خانهها و مراکزی، چون سازمان انرژی اتمی، وزارت اطلاعات و وزارت امور خارجه ایران دسترسی دارد، لیکن نتایج مطالعات کارشناسی صرفا در حوزههای عمومی و غیر محرمانه در وبگاه این مجموعه به آگاهی عموم میرسد. عمده تحقیقات مرکز پژوهشها در حوزه قانون گذاری و بررسی طرحها و لوایح است.
مرکز پژوهشهای مجلس ایران تنها رکن مجلس است که غیر از نمایندگان مجلس، اعضا و کارشناسان رسمی خارج از مجلس دارد. بر اساس قانون شرح وظایف مرکز پژوهشهای مجلس «پنج نفر از پژوهشگران که حداقل سه نفر تماموقت از رشتههای مختلف تخصصی که دارای حداقل مرتبه استادیاری با پنج سال سابقه باشند با معرفی رئیس مرکز و تصویب هیئت امنا و به مدت چهار سال با حکم ریاست مجلس» در کنار «پنج نفر از شخصیتهای علمی، تخصصی و کارشناسی مجلس از بین نمایندگان داوطلب به انتخاب هیئت امنای مرکز» در ترکیب این مرکز حضور دارند. رئیس مرکز پژوهشهای مجلس هم با انتخاب هیئت امنا برای یک دوره ۴ ساله یعنی عمر یک دوره مجلس انتخاب میشود.
از ۱۱ تیر ۱۳۹۱ تا ۱۹ آبان ۱۳۹۸ کاظم جلالی، نماینده تهران، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی بودهاست.
پس از روی کار آمدن مجلس یازدهم علیرضا زاکانی به عنوان رئیس مرکز پژوهشهای مجلس انتخاب شد. اما حالا که او تصمیم نهایی خود را برای شهردار شدن گرفته و استعفای رسمی خود را تقدیم هیئت رئیسه مجلس کرده باید منتظر بمانیم که هیئت رئیسه چه کسی را به عنوان رئیس مرکز پژوهشها انتخاب میکند.
گزینههای محتمل جانشینی زاکانی
اما حالا در نبود علیرضا زاکانی از سه گزینه اصلی به عنوان جانشین وی در مرکز پژوهشها یاد میشود؛ احسان خاندوزی، سید محمود نبویان و الیاس نداران.
احسان خاندوزی از اعضای جوان لیست انتخاباتی اصولگرایان در یازدهمین مجلس شورای اسلامی است. سید احسان خاندوزی ، دارای مدرک دکترا از دانشگاه علوم و تحقیقات است.او هم اکنون استادیار دانشگاه علامه طباطبائی و مدیر گروه اقتصاد اسلامی این دانشگاه است. در گذشته مسئولیت مدیر کلی بخش اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی را برعهده داشته است. در شورای اقتصادی سازمان صدا و سیما عضویت داشته و همچنین دبیر آن نیز هست. در دولت نیز حتی، جایی برای خود پیدا کرده است. او به عضویت هسته اندیشه ورزی وزارت امور اقتصاد و دارایی درآمده است.
از دیگر سوابق او نیز میتوان به عضویت در شورای پژوهشی سازمان امور مالیاتی و همچنین مسئولیت بسیج دانشجویی حوزه دانشگاه خود، اشاره نمود. حضور در فعالیت هایی مانند بسیج دانشجویی و مهم تر از آن مسئولیت بسیج دانشجویی آن حوزه، بخوبی نشان می دهد سید احسان خاندوزی تنها اهل درس و مشق نبوده و به قول معروف زندگی دانشجویی اش یکی وجهی و یک بعدی نبوده است و همواره در فعالیت های سیاسی و اجتماعی زمان خود شرکت داشته و نسبت به مسائل روز جامعه خود حساس و دغدغه مند بوده است.
او که در مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، عضویت داشته است، بیان میکند که با وجود اینکه بسیاری از احکام موجود در سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است و اما در نهادهای اجرایی، اقدامی در جهت اجرای آن ها صورت نگرفته است و اکثر این احکام و قوانین عملاً به منصه ظهور نرسیدهاند.
الیاس نادران دیگر نمایندهای است که از گزینههای محتمل مرکز پژوهشها به حساب میآید. وی سیاستمدار اصولگرا و نماینده مردم تهران در مجلس یازدهم است. او نمایندهٔ دوره هفتم، دوره هشتم و دورهٔ نهم مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس از حوزهٔ انتخابیهٔ تهران و ری، شمیرانات و اسلامشهر از استان تهران و عضو سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودهاست. او موفق به اخذ آرای کافی مردم تهران در انتخابات مجلس دهم نشد. نادران در سال ۱۹۹۶ از دانشگاه کلرمون فران فرانسه در رشته اقتصاد عمومی دکتری تخصصی گرفتهاست. او همچنین، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران است.
سید محمود نبویان گزینه دیگر هیئت رئیسه برای مرکز پژوهشهای مجلس است که هم اکنون نیز عضوی از این مرکز است.
او نماینده منتخب دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس، عضو جبههٔ پایداری و دانشیار گروه فلسفهٔ مؤسسهٔ امام خمینی است. او نمایندهٔ تهران در دورهٔ نهم مجلس شورای اسلامی و عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس بودهاست. وی در لیست وحدت قرار داشت و با مجموع آرای ۸۲۱/۲۰۳ توانست به مجلس راه یابد. نبویان از منتقدان اصلی مذاکرات هستهای در دولت روحانی است و در چند سخنرانی و مناظره، به انتقاد از این مذاکرات پرداختهاست. نبویان از منتقدان دیدگاههای عبدالکریم سروش و از طرفداران اسلامی سازی علم در دانشگاهها است. او در چند مناظره به حمایت از علوم انسانی اسلامی پرداختهاست.
انتهای پیام/