به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، قاسم افشار خواننده موسیقی پاپ با تکآهنگ مشهور «وقف پرندهها» که میانهٔ دهه ۷۰ خورشیدی با صدای او منتشر شد، میان آغازگران موج دوم موسیقی پاپ پس از انقلاب جای گرفت. تقریبا در میان خوانندگان پاپ آثار عاشورایی بیشتر به چشم می خورد و حضور خوانندگان و آهنگسازان ژانر موسیقی پاپ در خلق آثار مذهبی و محرمی مزایا و معایبی به دنبال داشته است. در این خصوص با قاسم افشار گفتگویی ترتیب داده ایم که در ادامه پیش روی شما قرار می گیرد.
* هفت سال پیش زمانی که اثر «تعزیه» را خواندید که اتفاقا با استقبال هم مواجه شد، گفتید که نذرم ادا شد. لطفا در این مورد توضیح دهید که جریان از چه قرار بود و حالا پس از گذشت زمان شاید راحت تر بتوانید در این خصوص صحبت کنید.
یک اتفاقی در بیست و نه، سی سالگی من رخ داد که به بن بست خوردم و در همان ماه محرم متوصل شدم به امام حسین (ع) و حاجت خواستم و حاجتم به خوبی و بهترین شکل ممکن روا شد. سال های سال گذشت و مدام در این فکر بودم که نذرم را ادا کنم و یک اثر بخوانم. البته سال های قبل تر نیز یک کار مذهبی خوانده بود.
این بود که اثر «تعزیه» را با دوستان پیش بردیم و خدا را شکر اثر خیلی خوبی هم شد. ولی متاسفانه در کشور خودم حمایت آنچنانی نسبت به این اثر نشد. اثر هم واقعا کار خوبی بود هم شعر و هم ملودی خوبی دارد و از تنظیم خیلی خوبی بهره می برد و من هم این کار را دلی و با احساس خواندم و دوست داشتم چون نیت و نذر کرده بودم که انجام دهم و انجام دادم.
* آقای افشار میانه شما از نظر دلی با مراسم دهه اول محرم چگونه است؟ چون بسیاری از خواننده های حوزه موسیقی پاپ ارادت ویژه ای به این ایام دارند.
من هم از این قضیه مستثنی نیستم. از همان دوران خردسالی در ماه محرم به همراه پدرم به هیات می رفتیم. مراسم محرم در آن زمان برایم بسیار بسیار زیبا و باشکوه بود و همین حضور در مراسم برایم برقرار بود تا متاسفانه این دو سال که همه به شدت درگیر بحران کرونا هستیم و نتوانسته ام هیات بروم و در این شرایط خودم بر این عقیده هستم که شایسته تر این است که در خانه بنشینم و عزاداریم را انجام بدهم و روضه گوش کنم و مراسم را از تلویزیون دنبال کنم و در حد توان بهره معنوی ببرم و عزاداری ام را انجام می دهم.
از دوران بچگی هایتان و از هیات رفتن و دیدن و شرکت کردن در آیین ها بگوئید. آیا در اینچنین فضایی بزرگ شده اید؟بله. در بچگی خیلی بیشتر هیات میرفتم به همراه پدرم. فضای آن زمان بسیار بسیار خوب بود و کودکی من را همراه می کرد با آن جوّ معنوی و باشکوه و خیل عزاداران که برایم بسیار جذاب و منحصر به فرد بود. از این رو تمام آنچه که ذهنیت امروز من را از محرم و عزاداری شکل می دهد به مواجهه و خاطرات خوشایند من در دوران کودکی ام و دیدن و شرکت در هیات سینه زنی و زنجیرزنی بازمی گردد.* متاسفانه طی یکی دو دهه اخیر می بینیم برخی مداحان مبادرت به استفاده از برخی ترانه های بعضا سطح پایین و شناخته شده می کنند که اینجا وسیله برایشان از هدف مهمتر است. کاری که نه خوشایند است و نه در شان این مراسم. نظر شما در این خصوص چیست؟
این روزها می بینیم که برخی یک سری ملودی های آشنا را انتخاب می کنند و اشعاری محرمی روی آن ملودی ها می گذارند. من نظر خاصی نسبت به این قضیه ندارم ولی این را می دانم که اگر ما این کار را بکنیم و روی یک ملودی آشنا شعر مداحی بگذاریم و بخوانیم قطعا با واکنش مواجه خواهیم شد. من بر این عقیده ام که ما مداحان خوبی داریم که روی اشعار خیلی خوب، نواهای خوب می گذارند و به نحوی شایسته در مراسم محرم اجرا می کنند و با این قضیه موافق نیستم که برخی از مداحان از ترانه ها و آهنگهای تقلیدی که اکثرا به هیچ عنوان در شان محرم نیستند تنها با تغییر شعر مبادرت به خواندن آنها در مراسم عزاداری سالار شهیدان می کنند، مادامیکه خودمان می توانیم الحان نو و خیلی گیرا و در شان این مراسم بسازیم و برای مشتاقان اجرا کنیم، خواندن کارهای گذشته را زیاد پسندیده نمی بینم.
* شما به عنوان یک خواننده حرفه ای و محبوب و پیشکسوت اگر بخواهیم کلیت آثار تولیدی موسیقایی را یکجا ارزیابی کنیم به آن نمره چند می دهید. چرا؟
اگر بخواهم به عنوان یک موزیسین نظرم را در مورد کلیت موسیقی بگویم باید قبول کرد که موسیقی بخصوص طی شش هفت سال گذشته با افول مواجه شده است. موسیقی به نوعی دستخوش یک بیماری شده و چه از منظر شعر و چه از منظر ملودی آثار سیری نزولی یافته اند. اگر بخواهم آماری عرض کنم قطعاً بالای هفتاد درصد موسیقی بسیار ضعیف شده است. از لحاظ شعری هم با افتی محسوس مواجه هستیم. از نظر خوانندگی نیز این پس رفت تا جایی است که من خیلی از این صداها را «سر و صدا» می دانم تا خوانندگی!
* از بعد خوانش اثر «تعزیه» پروژه ای محرمی یا مربوط و نزدیک به اینچنین مناسبت هایی خوانده اید یا خیر؟
خیر. متاسفانه بعد از آن اثر خوب که خودم تمام هزینه هایش را تقبل و پرداخت کردم هیچ کار محرمی نخوانده ام چون خود رادیو تلویزیون درخواست من را رد کرد و دیگر انگیزه ای برای کار کردن نداشتم.
* همین اثر تعزیه با شعری زیبا از عبدالجبار کاکایی و آهنگ آقای شاهرخی واقعا اثری شنیدنیست. در خصوص ویژگی های این اثر که قرار است به بهانه همین گفتگو با شما بازنشر کنیم توضیح بفرمایید.
این کار به واسطه شعر بسیار زیبای آقای «عبدالجبار کاکائی» شاعر مشهور و توانمند کشورمان و با آهنگ شنیدنی دوست خوبمان آقای شاهرخی به اثری زیبا تبدیل شد که با استقبال فراوان مواجه شد. در آن زمان این آهنگ خیلی خیلی به دلم نشست ولی متاسفانه باید بازهم عرض کنم که کاش این کار آنچنان که باید و حقش بود شنیده می شد مادامیکه کارهای خیلی خیلی ضعیف تر که اصلا ربطی به محرم ندارند، بارها و بارها با عنوان اثر محرمی پخش می شوند ولی این اثر منحصر به فرد متاسفانه حمایت نشد.
* هیچ وقت تمایل به خواندن در مراسم محرم و هیات و تکایا داشته اید؟ چون خیلی از خواننده ها با وجودیکه از شرایط آرمانی و محبوبیت مردمی برخودار هستند در این ماه برای دلشان و به جهت ارادت به امام حسین (ع) مبادرت به خواندن مرثیه و حتی نوحه می کنند.
خیر. من تا کنون در هیچ هیأت یا جمع مذهبی نخوانده ام تنها به این دلیل که در این حوزه تخصص و مهارت ندارم و کارایی خوانندگی من در حیطهای دیگر است.به بیان ساده تر بگویم که این توانایی و قابلیت در صدای من نیست که بتوانم نوحه، مرثیه یا روضه بخوانم. البته می توانم این کار را انجام بدهم ولی چون می دانم در این زمینه موفق نخواهم شد، مبادرت به انجامش نکرده ام.
* قاسم افشار برای ماه محرم چه نوحه یا نواها و یا چه مداحی را بیشتر گوش می دهد و می پسندد؟
در کشورمان صداها و نواهای خیلی خوبی وجود دارد ولی من سالیان سال است که از صدای آقای خلج بسیار خوشم می آید و می پسندم.
* سخنتان با مخاطبینی که گفتگوی شما را می خوانند در این ایام محرم که در شرایط بغرنج سویه دلتای کرونا هستیم چیست.
امیدوارم که مردم دعا کنند. از همه مردم می خواهم در این ایام به ائمه متوصل بشوند تا این بیماری دست سازی که همه دنیا را درگیر کرده هرچه زودتر دست از سر مردم کره زمین بردارد و به زودی شاهد این باشیم که همه دنیا زندگی خوبی داشته باشند و لبخندی که فکر کنم مردم دیگر از یادشان رفته دوباره به لبهایشان بازگردد.
کرونا کاری کرده که بوسیدن دست پدر و مادر آرزویمان شده است. امیدوارم خداوند کمک کند تا از این خطر و گرفتاری رها شویم.