به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بیتوجهی وزارت نفت دولت دوازدهم در پر کردن مخازن سوخت مایع نیروگاهها تا حد مورد انتظار و تضعیف ناوگان حمل فرآوردههای نفتی، دولت سیزدهم را حتی در تأمین سوخت مایع به جای گاز برای نیروگاهها دچار مشکل کرده است.
به گزارش فارس، با نزدیک شدن به فصول سرد سال یکی از چالشهای جدی وزارت نفت دولت سیزدهم، تأمین سوخت زمستانی کشور است. در سال گذشته نیز تجربه شد که در صورت انفعال و عدمبرنامهریزی وزارت نفت در این حوزه چه چالشهایی گریبانگیر کشور خواهد شد که یکی از مهمترین آنها، کمبود گاز موردنیاز نیروگاهها و اجبار به سوزاندن سوخت مایع در این واحدها برای تأمین برق مصرفی کشور بود.
هر چند زمستان سال گذشته استفاده از سوخت مایع نظیر گازوئیل و مازوت در نیروگاهها توانست تا حد قابل قبولی مانع از قطعی برق در بخشهای مختلف به خصوص بخش خانگی شود، اما سوزاندن این سوختها به جای گاز طبیعی تبعات زیستمحیطی قابل ملاحظهای را در برخی از کلانشهرهای کشور ایجاد کرد و باعث ایجاد یا تشدید آلودگی هوا شد. با توجه به اینکه اولویت اول وزارت نفت در تأمین گاز مصرفی بخش خانگی تعریف شده است، به نظر نمیرسد در تأمین این گاز برای مردم در ماههای سرد سال مشکلی جدی ایجاد شود، در نتیجه چالش اصلی وزارت نفت در تأمین سوخت زمستانی مربوط به تأمین سوخت نیروگاهها برای تأمین برق مصرفی کشور است، زیرا این وزارتخانه نمیتواند همه سوخت نیروگاهها را با گاز طبیعی تأمین کند.
به نظر میرسد راهکار وزارت نفت دولت سیزدهم برای تأمین سوخت نیروگاهها نیز در استفاده از سوخت مایع (گازوئیل و مازوت) به جای گاز در این واحدها تعریف شده باشد، زیرا اجرای پروژههای ارتقای بهرهوری انرژی و بهینهسازی مصرف گاز توسط دولت یک پروژه بلندمدت است که زیرساخت آن باید از سال ۹۳ (موعد تصویب قانون رفع موانع تولید) ایجاد میشد. در نتیجه وزارت نفت دولت سیزدهم نیز چارهای ندارد، جز اینکه چالش ایجاد شده در حوزه تأمین سوخت نیروگاهها را با راهکارهای کوتاهمدت و موقتی (مثل جایگزینی سوخت مایع به جای گاز) تسکین دهد تا در طول زمان زیرساختهای قانونی و اجرایی مناسب برای اجرای پروژههای ارتقای بهرهوری را ایجاد و مشکل تراز گازی منفی کشور را به طور ریشهای حل کند، بدین ترتیب تأمین همه سوخت نیروگاهها با گاز طبیعی نیز ممکن خواهد شد.
در این راستا جواد اوجی، وزیر نفت درباره راهکار وزارت نفت برای جلوگیری از کمبود سوخت در نیروگاهها و قطعی برق در زمستان میگوید: تأمین گاز بخش خانگی اولویت نخست وزارت نفت و شرکت ملی گاز ایران است، اما در تأمین سوخت نیروگاه دچار چالش هستیم. با توجه به تأمین سوخت زمستانی بهویژه برای نیروگاهها در فصل زمستان، صادرات فرآوردههای نفتی امسال از حدود دو ماه پیش به شدت کاهش یافته است تا انشاءالله بتوانیم ذخایر سوخت نیروگاهها و صنایع را تأمین کنیم. برنامه ما این است و همه توانمان را میگذاریم تا مخازن سوخت نیروگاهها و صنایع عمده را تکمیل کنیم، در حالی که کسری گازی هم پیشبینی میشود.
اما نکته قابل توجه اینکه بیتفاوتی هشت ساله وزارت نفت دولتهای یازدهم و دوازدهم در اجرای پروژههای ارتقای بهرهوری و بهینهسازی مصرف گاز و ایجاد بحران تراز گاز منفی در کشور، تنها میراث به ارث رسیده از بیژن زنگنه به جواد اوجی نیست بلکه در حال حاضر وزیر نفت جدید حتی در اجرای راهکارهای کوتاهمدتی مثل جایگزینی سوخت مایع به جای گاز در نیروگاهها نیز با مشکل مواجه شده است، زیرا وزارت نفت سابق مسئولیت خود را در ارسال سوخت مایع به نیروگاهها و پر کردن مخازن ذخیرهسازی آنها در سطح مورد انتظار به درستی انجام نداده است.
ماجرا از این قرار است که تقویت نشدن ناوگان نفتکشهای حملونقل سوخت از ناوگان شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی در دولت دوازدهم، باعث عدم تکمیل اطمینانبخش ذخایر سوخت مایع (نفتگاز و مازوت) در نیروگاههای کشور شده است. به بیان ساده در حال حاضر سوخت مایع به اندازه کافی در مخازن نیروگاهی وجود ندارد و وزارت نفت جدید در حالی مشغول کار شده که مخازن سوخت مایع نیروگاهها نسبت به میزان مورد انتظار خالی است. در نتیجه در صورت تداوم روند قبلی، نهایتاً منجر به اتمام ذخایر سوخت مایع نیروگاههای شمال شرق کشور در اوایل آبانماه و ذخایر سوخت مایع سایر نیروگاههای کشور در انتهای آذرماه خواهد شد که خاموشیهای گسترده در سراسر کشور و نارضایتی شدید مردم را به همراه خواهد داشت.
اما سؤال اصلی این است که چرا مخازن ذخیرهسازی سوخت مایع نیروگاهها در حد مورد انتظار پر نشده است یا به عبارتی از حد موردانتظار خالیتر است؟ همانطور که اشاره شد تقویت نشدن ناوگان نفتکشهای حملونقل سوخت در طول دولت دوازدهم یکی از دلایل خالی بودن مخازن نیروگاههاست. این سهلانگاری منجر به خروج ۴هزار نفتکش از ناوگان حمل فرآوردههای سوختی کشور شده است.
بررسیها نشان میدهد دلیل خروج این ۴هزار نفتکش تفاوت نرخ کرایه آنان با کامیونداران حمل عمومی (جادهای) بوده است، بهگونهای که حتی با افزایش ۳۳ درصدی کرایه آنان در سال جاری، تأثیر محسوسی در بازگشت این ناوگان مشاهده نشد. در نتیجه اصلاح منطقی و کارشناسی شده کرایههای حمل این قشر موضوعی است که باید بیش از پیش جدی گرفته شود، البته این موضوع در حال حاضر در سازمان برنامه و بودجه در حال بررسی است، ولی توجه به این نکته ضروری است که با توجه به کمبود زمان تا آغاز فصل سرما و لزوم تکمیل ذخایر سوخت مایع نیروگاهها، بازگشت این تعداد نفتکش در اسرع وقت، نیازمند همت و تلاش جهادی مدیران وزارت نفت میباشد.
تضعیف ناوگان نفتکشهای حملونقل سوخت قبل از روی کارآمدن دولت سیزدهم باعث شده است میزان موجودی سوخت مایع در نیروگاهها ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته کمتر شده باشد، یعنی در حال حاضر میزان موجودی مفید نفتگاز در مخازن نیروگاهها ۶۸/۱ میلیارد لیتر میباشد، این در حالی است که موجودی این مخازن در زمان مشابه سال گذشته ۲/۲ میلیارد لیتر بوده است.
منبع: جوان