گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، ارز ۴۲۰۰ تومانی سیاستی بود که در ابتدای سال ۱۳۹۷ به منظور تثبیت قیمت کالا‌های اساسی از جمله دارو و کالا‌های سلامت‌محور، اتخاذ شد. با وجود اینکه جامعه هدف این سیاست، اقشاری با درآمد کم و متوسط بود، اما آمار‌ها نشان میدهد که سه دهک بالای درآمدی، بیشتر از دیگر دهک‌ها از این مسئله بهره‌مند شده‌اند که لزوم تغییر نگرش در اتخاذ سیاست را می‌طلبد.
در همین راستا محمدهادی اسماعیلی کارشناس حوزه دارو در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، پیرامون اهداف محقق نشده این سیاست ارزی اظهار داشت: با بالا رفتن قیمت ارز آزاد در ابتدای سال ۱۳۹۷، دولت تصمیم گرفت با سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی اقدام به حمایت از اقشار آسیب‌پذیر کند. البته وقتی نگاهی به بازار، به ویژه در حوزه دارو بیاندازیم، درمی‌یابیم که چنین چیزی حاصل نشد و سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی شکست خورده است. در واقع در بحث دارو، عمده یارانه ناشی از ارز ترجیحی، به دهک‌های پردرآمد رسید که کارشناسان معتقدند این رقم حدودا ۷۰ درصد است.
بیشتر بخوانید:
پادام: ارز ۴۲۰۰ تومانی صرف پر شدن جیب ثروتمندان شد/ تخصیص یارانه بدون نظارت محکوم به شکست است
وی افزود: ثبات قیمت یک مسئله است، ولی از آن مهم‌تر، مسئله کمبود دارو است. از آن جایی که دارو‌های وارداتی با یک پنجم قیمت واقعی وارد می‌شد، طبیعی بود که برخی افراد اقدام به قاچاق معکوس این اقلام کنند تا سودی کلان به جیب بزنند. ایجاد چنین بستر‌هایی برای سودجویی، سبب مواجه شدن کشور با کمبود دارو شد.
اسماعیلی ادامه داد: حاشیه سود خروج کالا‌های سلامت‌محور از زنجیره تامین، حدودا ۵۰۰ درصد است؛ بنابراین با مجازات‌های کیفری و سامانه‌های شفافیت زا مانند سامانه تیتک که هنوز کامل نشده نیز نمیتوان جلوی قاچاق معکوس اقلام دارویی را گرفت.
بیشتر بخوانید:
ناکامی ارز ۴۲۰۰ تومانی دارو در تنظیم بازار/ سود ۱۰۰ درصدی با بیش‌اظهاری ۲۰ درصدی!
این کارشناس حوزه دارو به دیگر تبعات این سیاست ارزی پرداخت و تصریح کرد: متاسفانه ارز ۴۲۰۰ تومانی حتی به تولیدکننده هم رحم نکرده است. تولیدکنندگان فقط ماده موثره دارو را با ارز ترجیحی وارد می‌کنند و ما بقی کار‌ها را با ارز آزاد انجام میدهند که این موضوع، توان رقابت با دارو‌های وارداتی را از آن‌ها میگیرد. چرا که تمام فرآیند واردات تا حمل و نقل و توزیع دارو‌های وارداتی، با ارز ترجیحی انجام میشود.
اسماعیلی در پایان به بیان راه حل جایگزین سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی اشاره کرد و گفت: راهکار مناسب برای بهره‌مند شدن مصرف‌کنندگان دارو از یارانه دولت، چیز پیچیده‌ای نیست. از آنجایی که همه مردم می‌توانند تحت پوشش بیمه باشند، میتوان با اختصاص یارانه ریالی به بیمه‌ها، مردم را از این یارانه بهره‌مند کرد. این یارانه از محل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و فروش ارز نیمائی تامین میشود که عده‌ای اعتقاد دارند دارو را گران میکند. ولی در واقع این سیاست حمایتی، صرفا انتقال یارانه از واردکننده به مصرف‌کننده است که هیچگونه تبعات قیمتی برای مصرف‌کننده نخواهد داشت.
گفتنی است ارز ۴۲۰۰ تومانی در ماه‌های اخیر به شکل تدریجی در حال حذف شدن است که پیش بینی میشود بزودی به طور کامل از اقتصاد کشور خارج شود. در واقع از آنجایی که این سیاست پس از ۳ سال در حال حذف تدریجی است، میتوان گفت شکست آن برای همه مسجل شده است.