به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، پرداختن به موضوعات و مسائل فرهنگی روز کشور در فضای دانشگاهها چندی است که کمرنگ شده و مدیران دانشگاهی پس از رفع مسائل مربوط به آموزش، رفاه و عمرانی در صورت اجبار بخشی از بودجه دانشگاه را صرف فعالیتهای فرهنگی میکنند که همین امر باعث مغفول ماندن حوزه فرهنگ در دانشگاهها شده است.
در دو سال اخیر هم که بیماری کرونا باعث تعطیلی دانشگاهها شد و تمامی فعالیتهای دانشجویی به فضای مجازی منتقل شده که این مسئله نیز بر مظلومیت حوزه فرهنگ و مسائل فرهنگی در دانشگاهها اضافه کرده است؛ به طوری که فعالیتهای فرهنگی دانشگاهها و دانشجویان مبنای آن فضای مجازی شده و برنامهای به صورت برجسته در حوزه فرهنگی یا برگزار نشده و اگر هم مجوز برگزاری گرفته چندان مورد استقبال واقع نشده است.
تدوین کارنامه فرهنگی زمینهای برای رونق فعالیتهای فرهنگی
حالا با تمام این تفاسیردانشگاه آزاد برای رفع محرومیت حوزه فرهنگی و برای ایجاد رونق در این حوزه در فضای واحدهای دانشگاه آزاد کارنامه فرهنگی را تدوین کرده که بر اساس این کارنامه فعالیت فرهنگی دانشجویان و مسئولان دانشگاه ارزیابی میشود و مورد تقدیر قرار میگیرند.
از نقاط قوت این کارنامه ارزیابی مسائل فرهنگی با مشارکت تمام اقشار جامعه دانشگاهی اعم از اساتید، دانشجویان، کارکنان و مسئولان دانشگاه است که باعث ایجاد مشارکت و همدلی و علاوه بر آن ایجاد انگیزه برای افزایش فعالیتهای فرهنگی میشود.
کارنامه فرهنگی دانشگاه آزاد بر اساس گفته مسئولان این دانشگاه شامل سه محور راهبردی، ۱۱ راهبرد کلان و ۱۰ بسته کاری است که با جمع بندی نخبگان دانشگاهی طراحی شده است.
فرزاد جهان بین، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص جزئیات طراحی کارنامه فرهنگی اینگونه می گوید که دانشگاه آزاد اسلامی سند تحول و تعالی را رونمایی کرد که این سند از سه محور راهبردی، ۱۱ راهبرد کلان و ۱۰ بسته کاری برخوردار است که یکی از این محورهای راهبردی، دانشگاه پرورش گر قوه عاقله و توسعه دهنده فضای انقلابی است که روح حاکم بر این سند هم هست. اما غیر از اینکه روح حاکم هست یک بسته از ۱۰ بسته کاری هم با عنوان ارتقای تربیت اخلاقی، معنوی و هویتی به این منظور طراحی شده که ذیل این بسته کاری ۷ راه کنش و ۷۳ اقدام وجود دارد.
جهت دهی فعالیتهای دانشگاه به سمت اولویتهای فرهنگی
وی افزود: برای اینکه بتوانیم فکرها، همت ها، فعالیتها را معطوف به آن اولویتهایی که در بسته فرهنگی آمده، داشته باشیم و از طرف دیگربه صورت دقیق بتوانیم واحدها را ارزیابی کنیم، این ایده را مطرح کردیم. ایده کارنامه فرهنگی که اولین بار در دانشگاه آزاد اسلامی مطرح شده به عبارتی هم ابزاری است که برای جهت دهی فکرها، همت ها، فعالیتها به سمت اولویتهای فرهنگی و هم ارزیابی از میزان توفیق دانشگاهی در این مسیرطراحی شده است.
جهانبین اضافه کرد: با تدوین پیش نویس شاخصهای این کارنامه، برای همه واحدهای دانشگاه آزاد ارسال شد و تمامی واحدها در شورای فرهنگی چند جلسهای روی این بحث کردند و نظرات اصلاحی را برای سازمان مرکزی ارسال کردند و ما براساس نظرات اصلاحی واحدها دوباره شاخصها را اصلاح و تقویت کردیم و بعد از تکمیل به واحدها ابلاغ شد.این کارنامه شامل ۲۳ شاخص و ۷۳ زیرشاخص دارای امتیاز هست و شاخصها با هم هم وزن نیستند و خود این میزان اهمیت هر شاخص را در کارنامه نشان میدهد.
کانونها و تشکلهای دانشجویی مورد توجه مسئولان دانشگاه قرار گیرند
معاون فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: در کنار این، چون معاونت فرهنگی دسترسی به فعالیت واحدها نداشت سامانه پایش را راه اندازی کردیم که واحدها فعالیتهایی که انجام میدهند در این سامانه ثبت کنند. نکتهای که در مورد کارنامه وجود دارد این است که در تدوین این کارنامه از سه روش کمی، خبرگی و میدانی استفاده شده و صرفا کمی نیست. برای مثال در بحث کانونها یکی اززیرشاخصها بحث کمیت کانون هاست که گفته شده به ازای هر ۵۰۰ دانشجو باید یک کانون داشته باشیم، اما زیرشاخص دیگر ما تنوع کانون هاست، چون نگاهمان این است که متناسب با همه سلایق و در چارچوب قانون، پیشخوان فعالیت درست کنیم. تنوع با کمیت به دست نمیآید وباید ببینیم تنوع چه میزان میتواند تمام سلایق و علایق را در دانشگاه پوشش دهد.
وی تاکید کرد: در مجموع امتیاز ۲۵۰۰ را در کارنامه در نظر گرفتیم و نصاب از عالی تا ضعیف متناسب با سطح واحدها تعریف شد.کارنامه با حضور نمایندگان واحدها در معاونت فرهنگی و دانشجویی سازمان مرکزی بررسی و اشکالات و مطالب آنها مطرح شد و نهایتا با یک جمع بندی کارنامه آماده شد و به روسای استانها تحویل داده شد.
مدیریت دانشگاه و فضای مجازی شاخص ارزیابی در کارنامه فرهنگی
جهانبین یادآور شد: البته این شروع کار است. این کارنامه یک چکاپ کلی از وضعیت فرهنگی واحد را ارائه میدهد. قدم بعدی این است که به واحدها کمک کنیم ضعف هایشان را مرتفع کنند و اگر در شاخصی ضعف دارند ارتقا پیدا کنند. واحدهایی که تقدیر شدند واحدهایی بودند براساس امتیازات تعیین شده توانسته بودند درجه عالی یا خیلی خوب را کسب کنند.
یکی از شاخصهای ارزیابی در کارنامه فرهنگی فضای مجازی است که خود فضای مجازی ۵ یا ۶ زیرشاخص دارد. این کارنامه مدیریت عملکرد فرهنگی را میسنجد. برای مثال آیا زمینه سازی برای شکل گیری تشکل دانشجویی انجام شده، چه میزان برنامه تشکل را در هیئت نظارت تصویب کردند، چه میزان رد کردند، اینها مسائلی است که بررسی میشود، تاکید ما این است که روسای واحدها چه میزان زمینه را برای فعالیت سالم و فعالیت قانونمند و پرنشاط فراهم کردند.
یکی از شاخصهایی که در کارنامه آمده شاخص مدیریت است و یکی از زیرشاخص هایش جذب اعتبارات فرهنگی است، که واحد چه میزان از اعتباراتی که برای فرهنگی اختصاص داده شده را در حوزه فرهنگی هزینه و تخصیص داده است. البته سال گذشته حدود یک میلیارد تومان به ۵۰ واحد دانشگاهی در قالب ردیفهای حمایتی و برنامهای کمک کردیم، اما نگاه کلی ما این است که به دنبال کارهای کم هزینه و پربازده باشیم. اینکه فعالیت فرهنگی را به بودجه گره بزنیم حرف دقیقی نیست، نه این که بودجه لازم نیست لازم است، بالاخره واحدها تلاش میکنند جایی مشکلی بوده در حد توان و با وجود همه محدودیتها کمک میکنیم، ولی اصل بر فعالیتهای کم هزینه و پربازده است. این اصلی است که همیشه در معاونت مورد توجه قرار دادیم.
این اقدام دانشگاه آزاد اسلامی را باید مورد تقدیر قرار داد؛ چرا که اهمیت پرداختن به حوزه فرهنگی میتواند مقدمات حل بسیاری از مشکلات در فضای دانشگاه باشد و سایر دانشگاهها نیز میتوانند از این مسیر درست در حوزه فرهنگی از دانشگاه آزاد الگوبرداری کنند.