فتح‌الله زاده: کتاب ۱۰ جلدی تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با عنوان «سپیدار» رونمایی می‌شود

مرتضی فتح الله زاده، پژوهشگر و گردآورنده کتاب ۱۰ جلدی تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گفت: کتاب تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با عنوان «سپیدار» در مرکز نوآوری و تعالی کوثر که وابسته به بسیج دانشجویی دانشگاه تهران است گردآوری شده است.

وی افزود: بنده به همراه تعداد دیگری از دوستان برای گردآوری مجموعه سپیدار ابتدا به جمع آوری اسناد، نامه ها، بیانیه ها، عکس، فیلم و هر آنچه که بیانگر فعالیت‌های بسیج دانشجویی دانشگاه تهران بوده، پرداختیم؛ اما، چون اسناد جمع آوری شده تمام اطلاعاتی را که ما در جستجوی آن‌ها بودیم دربرنمی گرفت در گام بعد به گردآوری تاریخ شفاهی از طریق گفتگو با افراد تاثیرگذار رو آوردیم.

فتح الله زاده تصریح کرد: از سال ۹۶ برای گردآوری تاریخ شفاهی دانشگاه تهران برنامه ریزی شد و یکی از دلایلی هم که باعث شد به این کار ترغیب شویم این بود که ما احساس می‌کردیم دانشجویان جدیدی که وارد بسیج دانشجویی می‌شوند دچار بی هویتی هستند. به گونه‌ای که آن‌ها به دلیل بی اطلاعی از سابقه بسیج دانشجویی نمی‌دانند وارد چه مجموعه مهم و تاثیرگذاری شده اند و این تشکل چه مقاطع مهمی از انقلاب را سپری کرده و چه اتفاقات مهمی را رقم زده و چقدر در صحنه سیاسی و اجتماعی کشور اثرگذار بوده است.

پژوهشگر و گردآورنده مجموعه سپیدار با بیان اینکه ما در مجموعه ۱۰ جلدی تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران تلاش کرده ایم تا به روایت جریانات اثرگذار بسیج دانشجویی بپردازیم و با این روایت به همه دانشجویان نشان بدهیم که امروز نیز می‌توان با الهام گرفتن از تجربیات گذشته این مقاطع اثرگذار را تکرار کرد، گفت: ما برای اینکه بتوانیم به روایت مقاطع تاثیرگذار بسیج دانشجویی دانشگاه تهران بپردازیم به تاریخ شفاهی روی آوردیم چرا که بخش عمده‌ای از حرف‌هایی که در جستجوی آن‌ها بودیم در اسناد، کتاب‌ها و منابع موجود وجود نداشتند. با این وجود ما ناگزیر بودیم که سراغ افرادی برویم که خودشان در رقم زدن اتفاقات اثرگذار بوده اند.

وی به اهمیت تاریخ شفاهی در بازیابی و احیاء سنت‌های نهادینه شده در مجموعه‌های مختلف اشاره کرد و افزود: برای گردآوری تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران پس از احصاء تمام مقاطع اثرگذاری بسیج دانشجویی بر اساس زمان وقوع اتفاقات مسیر حرکت ما مشخص شد و بر این اساس به تهیه لیست افراد تاثیرگذار در هر دوره و طراحی سوالات متناسب با اتفاقات پرداختیم به گونه‌ای که مشخص بود چه کسی باید در مورد چه وقایع و اتفاقاتی صحبت کند و پس از آن طی مصاحبه‌هایی که با افراد تاثیرگذار صورت گرفت سایر فعالیت‌های موثر بسیج دانشجویی دانشگاه تهران از زمان تاسیس تا اوایل دهه ۹۰ در قالب یک مجموعه ۱۰ جلدی روایت و ثبت شد.

فتح الله زاده با بیان اینکه برای گردآوری مجموعه ۱۰ جلدی تاریخ شفاهی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با حدود ۶۵ نفر از ادوار این تشکل همچون آقایان علیرضا زاکانی، محمد دهقان، سید نظام الدین موسوی، مالک شریعتی، احمد نادری، سجاد صفار هرندی، علی رمضانی، مرتضی کیا و دیگر ادوار به گفتگو پرداخته ایم، تصریح کرد: مجموعه مصاحبه‌های انجام شده با ادوار بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در قالب یک مجموعه ۱۰ جلدی که حدود ۲۳ سال از زمان فعالیت این تشکل را دربرمی گیرد با عنوان «سپیدار» آماده رونمایی است.

پژوهشگر مجموعه ۱۰ جلدی سپیدار بیان کرد: مجموعه ۱۰ جلدی «سپیدار» اتفاقات بعد از صدور پیام امام خمینی (ره) برای تشکیل بسیج دانشجو و طلبه در سال ۶۷ در دانشگاه‌ها تا تاسیس بسیج دانشجویی دانشگاه تهران به عنوان اولین دفتر بسیج دانشجویی در سطح دانشگاه‌های کشور و همچنین دیگر بزنگاه‌های سیاسی و اجتماعی که این تشکل در آن‌ها به نقش آفرینی پرداخته را به تصویر کشیده است.

وی افزود: یکی از اتفاقاتی که در مجموعه «سپیدار» به آن اشاره شده دیدار اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران با رهبر معظم انقلاب در سال ۷۶ است. در آن مقطع دعوا این بود که آیا بسیج دانشجویی باید وارد فضای سیاسی کشور بشود یا نه که در آن دیدار این سوال از رهبر انقلاب پرسیده شده و ایشان هم گفتند بله حتما باید این اتفاق بیفتد و بعد از آن دیگر این مسئله مورد موافقت همگان قرار گرفت. همچنین در آن جلسه که آقای زاکانی هم حضور داشت نسبت بین بسیج دانشجویی و سپاه تعیین تکلیف شد.

فتح الله زاده اضافه کرد: اتفاق دیگری که به طور کامل در مجموعه سپیدار روایت شده وقایع سال ۷۸ در کوی دانشگاه تهران و نقش بسیج دانشجویی در آرام کردن فضا، کمک به تشخیص حق از باطل در فضای فتنه، کنترل فضای دانشگاه و میانجیگری بین دانشجویان و حاکمیت است.

وی به نقش موثر بسیج دانشجویی در بسط و گسترش گفتمان عدالتخواهی اشاره کرد و گفت: بعد از شکل گیری ادبیات مبارزه با فساد و عدالتخواهی توسط رهبر معظم انقلاب، بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در اوایل دهه ۸۰ جریان عدالتخواهی و مطالبه گری از مسئولان را راه انداخت و در نهایت با فراگیر شدن این گفتمان احمدی نژاد توانست در سال ۸۴ رئیس جمهور شود که در مجموعه سپیدار نیز این اتفاقات به طور کامل روایت شده است.

فتح الله زاده افزود: مقطع مهم دیگری که در کتاب سپیدار به روایت آن پرداخته ایم پیش قدم شدن بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در سال ۸۲ برای راه اندازی اردو‌های جهادی است. در آن مقطع بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با توجه به نامگذاری سال ۸۲ به نام سال خدمتگذاری از سوی رهبر معظم انقلاب اولین اردوی جهادی دانشجویی را راه اندازی کرد.

گردآورنده مجموعه سپیدار گفت: بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در جریان پرونده «استات اویل» به عنوان اولین گروه مطالبه گر علم مبارزه با فساد در حوزه قرارداد‌های نفتی را بلند کرد و ما در مجموعه سپیدار به روایت این رویداد نیز پرداخته ایم.

وی بیان کرد: موضوع دیگری که در سپیدار روایت شده نقش آفرینی‌های مختلف بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در جریان انتخابات سال ۸۸ و حوادث بعد از آن است به گونه‌ای که این نقش آفرینی با برگزاری اولین مناظره دانشجویی در سطح دانشگاه‌های کشور به عنوان یک اتفاق مهم در تاریخ جنبش دانشجویی با حضور سجاد صفار هرندی و ایمان ملکا در اردیبهشت سال ۸۸ شروع شد. همچنین در جریان فتنه ۸۸ دانشجویان بسیجی دانشگاه تهران با تعطیلی هیئت عزاداری در دانشگاه به خیابان آمدند و با غائله فتنه گران در روز عاشورای حسینی به مقابله پرداختند و به آن خاتمه دادند.

فتح الله زاده به روایت راه اندازی اولین راهیان نور جنوب کشور در سال ۷۲ و اولین راهیان نور غرب کشور از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران در کتاب سپیدار اشاره کرد و افزود: واقعیت این است که بسیج دانشجویی در دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ اصلا دانشجویی نبود و خیلی اداری و نهادی اداره می‌شد، چون برخی‌ها می‌خواستند بسیج دانشجویی سیاسی نباشد و صرفا به برگزاری هیئت و کار‌های فرهنگی بسنده کند. از این رو یکی از موضوعاتی که در سپیدار روایت شده فرآیندی است که طی شده تا بسیج دانشجویی جنبه جنبشی و دانشجویی پیدا کند. به هر روی دوستان ما در دوره‌های مختلف هزینه‌هایی داده اند و زخم‌هایی خورده اند تا امروز ما بسیج دانشجویی را این همه پرشور ببینیم.

وی با بیان اینکه در مجموعه سپیدار ماجرای برگزاری اولین مراسم ۱۶ آذر و گرامیداشت روز دانشجو در سال ۸۳ از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه تهران نیز روایت شده است، افزود: در دوره‌ای گفته می‌شد که ۱۶ آذر متعلق به انجمن اسلامی و دفتر تحکیم وحدت است و بسیج دانشجویی باید مراسم گرامیداشت سالروز تاسیس بسیج دانشجویی در دوم آذر را برگزار کند با این وجود این افراد روز دانشجو را متعلق به ما نمی‌دانستند، اما با همت دوستان ما در بسیج دانشجویی دانشگاه تهران اولین مراسم گرامیداشت روز دانشجو در سال ۸۳ برگزار شد و از آن روز به بعد بسیج دانشجویی این مراسم را برگزار می‌کند.

فتح الله زاده با اشاره به اینکه در مجموعه سپیدار علاوه بر فراز‌ها به روایت فرود‌های بسیج دانشجویی دانشگاه تهران اعم از درگیر‌های درون تشکیلاتی، ناکامی‌ها و دلایل عدم موفقیت‌ها نیز پرداخته شده، تصریح کرد: مجموعه سپیدار دستمایه‌ای برای فعالین فعلی جنبش دانشجویی است تا با مطالعه آن از تجربیات دو دهه بسیج دانشجویی دانشگاه تهران استفاده کنند و از آن الهام بگیرند.

وی با اشاره به اینکه مجموعه ۱۰ جلدی سپیدار ۱۷ آذر با حضور ادوار بسیج دانشجویی، دیگر ادوار جنبش دانشجویی و مسئولین سازمان بسیج دانشجویی، دانشگاه تهران و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در تالار شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران رونمایی می‌شود، تصریح کرد: این مجموعه ۱۰ جلدی توسط انتشارات مرکز پژوهشی آموزشی کوثر چاپ و آماده رونمایی و عرضه است.

گردآورنده مجموعه سپیدار با بیان اینکه مجموعه سپیدار بعد از رونمایی در اختیار عموم مردم قرار می‌گیرد، افزود: مجموعه ۱۰ جلدی سپیدار در قالب فرآوری‌های رسانه‌ای و به صورت کلیپ، پادکست و عکس نوشت در حال انتشار است و در گام بعد نسخه الکترونیک آن با قیمت پایین‌تر قابل خریداری خواهد بود.

فتح الله زاده اضافه کرد: همچنین مجموعه سپیدار در قالب کتاب‌های تک جلدی که هر کدام مزیت‌های خاص خود را دارند و در برش‌های فرهنگی، سیاسی و علمی در حال آماده سازی هستند و در ماه‌های آینده منتشر خواهند شد.