به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به همت تشکلهای دانشجویی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، میزگرد «بیداری دانشجویی در مواجهه با دولت ها» برگزار شد و فعالین دانشجویی به بحث و گفتگو پیرامون ماهیت بیداری دانشجویی، اصول مواجهه آن با دولتها و سیاستهای دولتها در برابر تشکلها پرداختند.
این نشست ابتدا با پرسش از تاریخچه و ماهیت جنبش دانشجویی آغاز شد و سیداحمد گلزی، مسئول سابق انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده الهیات در این باره گفت: جنبش دانشجویی در ایران با اندیشههای چپ مثل حزب توده و امثال آن شروع شد. بعدها در واکنش به تبلیغات چپ و مارکسیستی در دانشگاهها، انجمن اسلامی دانشگاه تهران شکل گرفت و تا قبل از انقلاب گروههای مختلفی مشغول به فعالیت بودند تا اینکه بعد از انقلاب فرهنگی، بساط تشکلهای چپ جمع شد و بعداً بسیج دانشجویی و جامعه اسلامی در سال ۶۸ تشکیل شدند و بعداً انجمن مستقل به وجود آمد.
این فعال دانشجویی همچنین اذعان داشت: جنبش دانشجویی ابتدا باید دانش خودش را بالا ببرد، سپس اخبار و وقایع روز را رصد کند و تحلیل داشته باشد و از این تحلیل هاست که جامعه سمت و سو میگیرد؛ و غایت جنبش دانشجویی این است که جامعه را در مسیر درستی هدایت کند.
در ادامه محمدامین ساغندی، دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشکده الهیات گفت: نکتهای که در خصوص ماهیت جنبش دانشجویی در خور توجه است، این است که این جریان علی رغم دورههای متعددی که تجربه کرده است. یک سری شاخصههایی در ان ثابت بوده است. مثلاً استقلال طلبی یکی از این شاخص هاست که میبینیم در همین قضایای ۱۶ آذر ۱۳۳۲ که خون سه دانشجو در دانشگاه تهران ریخته شد، بحث بر سر تجدید روابط با انگلیس بود و ورود نیکسون به ایران بعد از دخالتهای آمریکا در جریان کودتای ۲۸ مرداد که مردم و دانشجویان به شدت از ان خشمگین بودند.
وی ادامه داد: یا مثلاً عدالت خواهی یکی دیگر از این شاخص هاست که دغدغه دانشجویان بوده است. روحیه استکبار ستیزی نیز همواره در بیداری دانشجویی وجود داشته است، اینکه حالا عدهای میگویند جنبش دانشجویی در ایران به دنبال فلان نوع آزادیها بوده یا دنبال فلان نوع ایدئولوژی غربی بوده، این فراگیر نیست.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: این شاخصهایی که گفته شد برخاسته از فطرت جوان است که بن مایه جنبش دانشجویی را تشکیل میدهد. جوان فطرتا دنبال عدالت، استقلال و ... است. معنا ندارد عدهای بخواهند بیداری دانشجویی را خلاف این آرمانها تفسیر کنند.
امیرحسین شمشیری مسئول بسیج دانشجویی دانشکده الهیات هم درباره دورههای مختلف جنبش دانشجویی بیان کرد: اوج جنبش دانشجویی در دوران پهلوی و بعد از کودتای ۲۸ مرداد بوده است و همچنین سه چهار سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی. بعد از انقلاب نیز دهه ۷۰ و ۸۰ اوج فعالیت این جنبش بوده است و متاسفانه به نظر من دهه ۹۰ دوره رخوت آن محسوب میشود.
وی در ادامه گفت: دانشجو در کشور ما همواره یک قشر آوانگارد و جهت ده به جامعه بوده است و در تحولات مختلف نقش داشته است. البته جدا از تشکلهای رسمی دانشگاه، ما شاهد فعالیت یک نوع جنبش دانشجویی زیرزمینی هم در ایران هستیم.
محمدامین ساغندی در پاسخ به این سوال که آیا بیداری دانشجویی صرفاً کارکرد سیاسی دارد یا رسالتهای دیگری نیز میتوان برای آن تعریف کرد، اذعان داشت: به نظر بنده برای پاسخ بهتر به این سوال ابتدا باید جایگاه جنبش دانشجویی را تبیین کنیم. ما در جامعه به طور کلی دو نوع افراد داریم؛ عوام و خواص. وجه تمایز این دو این است که خواص، هدایت کننده عوام اند. مثلاً نخبگان علمی، مسئولین سیاسی، صاحبان تریبون و ... که میتوانند با سخن و عمل خود جامعه را به سمتی سوق دهند.
وی افزود: دانشجو در کشور ما جزو خواص است. از قدیم اینطور بوده و اکنون نیز همین طور است که دانشجو در بین مردم مرجعیت دارد. اگر در مجلسی بنشیند و اظهار نظر بکند، بقیه حساب ویژهای روی نظر او باز میکنند و پیش فرض آنها این است که این نظر برخاسته از علم و آگاهیست. همچنین دانشجو از سویی با نخبگان در ارتباط است و سوی با کف جامعه. از این رو موقعیت ویژهای دارد که منحصر به فرد است. وقتی دانشجو در این موقعیت است و توانمندیهای زیادی دارد، طبعاً تکالیفش نیز گسترده است و محدود به سیاست نیست. بحث فرهنگ هم وجود دارد، بحث اجتماعی هم وجود دارد و امثالهم. ما برای صلاح و فلاح جامعه مان کار میکنیم و برای این هدف در جایی نیاز به کار سیاسی است و در جایی نیاز به کار فرهنگی یا نیاز به کار عمیق فکری و ...
امیرحسین شمشیری نیز در ادامه اظهار داشت: اگر کسی ادعا کند جنبش دانشجویی فقط ماهیت سیاسی دارد، اشتباه بزرگی مرتکب شده است. البته ممکن است بعضی تشکلها صرفاً کار سیاسی بکنند، ولی تشکل مطلوب هم کار سیاسی میکند و هم فرهنگی، صنفی، علمی، خدمت رسانی و ... تشکلی که صرفاً بعد سیاسی اش رشد کرده باشد به نظرم شبیه نوزاد ناقص الخلقهای است که مثلاً یک دستش خیلی بزرگ شده است!
نوع ورود جنبش دانشجویی به عرصه سیاست پرسش دیگری که در این میزگرد مطرح شد.
سیداحمد گلزی در این رابطه اذعان داشت: الگوی مطلوب این است که دانشجو پیاده نظام حزب یا جریان سیاسی خاصی نباشد. دانشجو باید خودش تحلیل داشته باشد و بر اساس تحلیل خودش عمل کند. نکته بعدی که مهم است این که اگر نقدی انجام میدهیم، باید منطقی و منصفانه باشد. نه اینکه اگر مثلاً با کسی مشکل داریم بگردیم در حرفهایش یک چیزی پیدا کنیم و تقطیع کنیم تا او را بکوبیم. این نه نفعی به کشور میرساند نه سودی به حال دانشجو دارد.
محمدامین ساغندی هم بیان کرد: تشکل دانشجویی با حزب سیاسی متفاوت است. ما باید این تفاوت را به خوبی بشناسیم. احزاب سیاسی به نحوی که در دنیا مرسوم است و متاسفانه در کشور ما نیز تا حد زیادی این گونه است، برای تصرف قدرت به وجود میآیند. یعنی آرمان یک حزب، به دست گرفتن قدرت سیاسی در کشور خود است. واضح است که تشکل دانشجویی برای گرفتن قدرت به وجود نمیآید، بلکه به وجود میآید تا ارمانهایی را محقق کند. در این راستا و برای تحقق آرمانها فعالیتهای مختلف در قالبهای گوناگون انجام میدهد.
امیرحسین شمشیری هم گفت: جنبش دانشجویی باید به جای حمایت از اشخاص و احزاب، ملاک و معیار به مردم بدهد تا مردم بتوانند تشخیص دهند چه کسی صلاحیت دارد زمام امور کشور را به دست بگیرد. جنبش دانشجویی نباید سیاست زده باشد، نباید هر وسیلهای را برای رسیدن به هدفش توجیه کند و هر عملی در دانشگاه برای اهداف سیاسی اش انجام دهد. نکته بعدی عقلانیت است باید اول فکر کند، بعد کنش داشته باشد و دچار تندروی نشود.
در پایان این جلسه، مساله دولت سیزدهم و نحوه مواجهه تشکلها با آن و همچنین سیاستهای دولتهای گوناگون در برابر بیداری دانشجویی مورد بحث قرار گرفت.
شمشیری در این رابطه گفت: ما با هیچ کس عقد اخوت نبسته ایم. هر کس اصول انقلاب و قانون اساسی و زیر پا بگذارد با او برخورد میکنیم. البته از ابزار عقلانیت باید بهره ببریم و با مشاهده یک انحراف کوچک سریع تجمع راه نیندازیم و فضای دانشجویی را ملتهب نکنیم.
وی ادامه داد: ابتدا باید سعی کنیم از کانالهای خصوصی به دولت تذکر دهیم و اگر افاقه نکرد مثلاً بیانیه رسمی منتشر کنیم و سلسله اقداماتی که شاید در نهایت به اعتراض و تجمع منتهی شود. اگر هم دولت در مسیر انقلاب حرکت کند همراه او خواهیم بود.
مسئول بسیج دانشکده الهیات دانشگاه تهران در پایان پیرامون رفتار دولتها در قبال جنبش دانشجویی گفت: دولتها در برابر جنبش دانشجویی هیچگاه روی خوشی نشان ندادند از دوره آقای هاشمی بحث سیاست زدایی از دانشگاه اجرا شد که مقام معظم رهبری آن زمان این گونه گفتند: خدا لعنت کند دستهایی که تلاش میکنند دانشگاه و دانشجو سیاسی نباشد.
ساغندی نیز در ادامه اظهار داشت: بنای ما باید حق طلبی باشد ببینیم چه کار میتوانیم بکنیم که وضع موجود را ولو یک قدم به وضع مطلوب نزدیکتر کنیم. اگر جایی با اعتراض است، اعتراض کنیم. اگر با حمایت است، حمایت کنیم. این تصور غلط است که تحت هیچ شرایطی نباید از دولت حمایت کرد و هر تشکلی این کار را بکند، دولت ساخته و محافظه کار است؟! اگر فکر میکنیم با حمایت ما دولت در مسیر صحیح استوارتر میشود باید این کار را انجام دهیم.
وی افزود: انکار نمیکنم رفتار دولتهای پیشین با تشکلهای دانشجویی مطلوب نبوده است و علت آن هم این است که دولتها اغلب میخواهند سیاستهای خود را اجرا کنند و کسی هم کاری به کارشان نداشته باشد.
مسئول جامعه اسلامی دانشجویان الهیات در پایان پیرامون نحوه مواجهه جنبش دانشجویی با دولت جدید گفت: چیزی که نگران کننده است این است که میبینیم فضایی در تشکلها وجود دارد که هر تشکلی بیشتر به دولت تاخت و تندتر از آن انتقاد کرد، میگویند آن تشکل شجاعتر و انقلابیتر است و اگر تشکلی کمتر این کار را انجام داد میگویند محافظه کار است؟! این صحیح نیست.
وی گفت: در شرایطی هستیم که دولت جدید تنها چهار ماه است که روی کار آمده و کشور با انبوه مشکلات و چالشهایی که میراث دولتهای قبلی است مواجه است. در این شرایط بعضی تشکلها این موضع را دارند که چرا این مشکل حل نشد؟ چرا آن معضل هنوز برطرف نشده است؟ این بود شعارهای انقلابی شما؟ ما به شما اعتماد کردیم و. خب این چه نتیجهای دارد؟
این فعال دانشجویی افزود: این دولت به هر حال دولت امید مردم است و طبق نظرسنجیهای معتبر اکثر مردم به حل مشکلات توسط این دولت امید دارند، در این شرایط شتابزده عمل کردن جنبش دانشجویی مردم را ناامید میکند. مردم میگویند: عجب! پس این دولت هم فرقی با دولت قبلی ندارد و قرار نیست کاری کند. این مردم را به شدت عصبی میکند و ممکن است واکنشهای رادیکال از خود نشان دهند.
وی ادامه داد: باید در شکل و قالب مطالبه گری تجدید نظر شود. برخی چیزها لازم نیست علنی گفته شود. میتوان به نحو خصوصی گفت و اگر افاقه نکرد، آن را علنی کرد. حضرت آقا بسیار روی امید تاکید کرده اند و نباید این امید را خیلی زود از مردم گرفت.