گروه استانهای خبرگزای دانشجو، اواخر سال ۱۳۳۷ بود که کارخانهای در حوزه لوازم خانگی به نام آزمایش تاسیس شد. این شرکت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تحت پوشش سازمان صنایع ملی ایران قرار گرفت. کارخانه آزمایش از سال ۱۳۷۵ جزء شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بود و در ۱۳۸۱ به سازمان صندوق بازنشستگی کشوری واگذار شد.
پیشرفت کارخانه تا آنجا به خوبی پیش رفت که علاوه بر واحد تهران، واحد مرودشت نیز در استان فارس افتتاح شد. واحد مرودشت که ظرفیت تولید سالانه بیش از یک میلیون دستگاه لوازم خانگی را داشت، بیش از ۵۰۰ کارگر را بهطور مستقیم و غیرمستقیم مشغول به فعالیت کرده بود.
این کارخانه در سال ۱۳۸۲ با اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی به صندوق بازنشستگی کشوری واگذار شد. در سال ۱۳۸۳ در بورس هلدینگ پیام که دارای ۱۷ کارخانه بود، ۵۱ درصد سهام آن را حسین داوودیان خریداری کرد و مابقی سهام نیز به سایر شرکا منتقل شد.
چند سالی از فعالیت این کارخانه میگذشت که مشکلات آن آغاز شد، تا جایی که کارگران برای حل مشکلات دست به اعتراضاتی زدند و پس از مدتی مسئولان کارخانه به بهانه ضرر و زیان ده بودن، تصمیم بر تعطیلی کارخانه گرفتند. این شد که ابتدا کارخانه تهران و سپس مرودشت تعطیل شد.
البته گفته میشود یکی از عواملی که باعث شد این کارخانه سیر نزولی را پیش بگیرد به روز نبودن ماشینهای صنعتی این کارخانه است و قطعا یکی از راهکارها برای راه اندازی مجدد کارخانه، جایگزین کردن ماشینآلات دارای تکنولوژی است تا شرایط رقابتپذیری فراهم شود.
بعد از تعطیلی واحد تهران، امیدها به کارخانه مرودشت بود که انحلال این شرکت نیز در سال ۱۳۹۷ رخ داد. هر چند در زمان انحلال این کارخانه، فرماندار مرودشت گفته بود کارخانه آزمایش با مدیریت جدید و صنایع جدید در سال ۱۳۹۸ راهاندازی خواهد شد، اما با گذشت چندین ماه از این جریان تنها خبر موثق این است که مالکان آزمایش زمینهای این شرکت را به مزایده گذاشتهاند.
آیت الله ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور در سفر استانی خود به استان فارس پس از ورود به شیراز، در اولین برنامه خود کارخانه باسابقه و قدیمی آزمایش را بازدید کرد.
این کارخانه دچار مشکلات مختلف شده و تعطیل است که رئیس جمهور در جریان مسائل این واحد قرار گرفت. کارخانه آزمایش روزگاری یکی از بزرگترین تولیدکنندگان لوازم خانگی کشور بود که در جریان خصوصیسازیها، در اوایل دهه ۸۰ به بخش خصوصی واگذار گردید و سوءمدیریت کارخانه و فقدان نظارتهای کافی دولتی، منجر به تعطیلی این کارخانه شد.
احیای کارخانه صنعتی آزمایش مرودشت، از مطالبات مردم منطقه است. چرخ مجموعه کارخانه آزمایش مرودشت فارس به عنوان یکی از صنایع قدیمی استان که روزگاری آوازه آن به خارج از مرزها میرسید مدتهاست از تولید باز ایستاده است.
عبدالعظیم خادم حمزه، معاون اقتصادی استاندار فارس با اشاره به راه اندازی فاز اول کارخانه آزمایش در سال آینده میگوید: مالکان یک برنامه کوتاه مدت دادند و مقرر شد یک برنامه بلند مدت هم تدوین کنند و تحویل سازمان صنعت معدن و تجارت دهند.
حمزه با بیان این که مالکان کارخانه برای شروع کار در حال انجام اقدامات زیربنایی هستند ادامه میدهد: سالن کارخانه باید آماده تولید شود و شرکتهایی که ماشین آلات از آن خریداری میشود باید بیایند ماشین آلات را نصب کنند. برای این منظور باید فنداسیون خط تولید دقیقا در سالن جانمایی و ایجاد شود، که اکنون با آوردن مصالح مشغول انجام این امور هستند.
به گفته معاون اقتصادی استاندار فارس بحث برق، سیستم سرمایش و گرمایش و موارد از این قبیل که شروع شده و در حال انجام است و طبیعتا در ابتدا برای انجام این امور هماهنگیهایی با برخی دستگاهها و ادارات مثل شرکت برق، مخابرات نیاز است که این اقدامات هم در حال پایان است.
معاون استاندار فارس اعلام کرد: به صورت جدی وارد امر اجرا میشوند که بتوانند فاز اول کارخانه که خط تولید آبگرمکن است را تا پایان تابستان، در هفته دولت سال آینده به بهره برداری برسانیم.
وی در مورد مشکلات پیش روی کارخانه نیز میافزاید: بدهیهایی داشتند که عمده آن به بانک ملت بود، جلسهای با حضور استاندار در همین رابطه با مدیر عامل بانک برگزار شد و ایشان به شرط اراده بر راه اندازی تولید قول مساعد دادند.
حمزه به شرط همراهی مسئولان با مالکان اشاره و خاطرنشان کرد: به مالکان قول داده ایم هر قدمی که اثبات شود برای کمک به راه اندازی کارخانه است و اراده بر راه اندازی کارخانه را نشان دهد، ما هم یک قدم برمی داریم و یکی از مشکلاتشان را برطرف میکنیم مثل بدهی به بانک، بدهی به شهرداری شیراز، بدهی به شرکت توزیع نیروی برق شیراز که تقسیط شود تا انتهای سال آینده فاز اولشان راه اندازی شود.
معاون استاندار فارس در توضیح برنامه مالکان برای استفاده از همه ظرفیت کارخانه تاکید میکند: آبگرم کن فاز اول است و فازهای بعدی که الان در حال تدوین برنامه هستند تولید بخاری، پکیج و کولر گازی کم مصرف است.
معاون اقتصادی استاندار فارس هم در ارتباط با حضور سرمایه دار جدید بیان میکند: به عنوان گزینه جایگزین، با یک سری سرمایه گذار صحبت شده که از کارخانه بازدید کرده نظرشان را اعلام کنند، اما اولویت با مالکان فعلی است که کارخانه را راه اندازی کنند.
خادم حمزه تاکید کرد: اگر ما هم به این نتیجه رسیدیم که مالکان تصمیمی ندارند، یا ارادهای ندارند یا توانش را ندارند که راه اندازی کارخانه را انجام دهند، در جلسات هم گفتیم حتما دنبال این هستیم که با سرمایه گذار جدید وارد گفتگو شویم و از طریق سرمایه گذار جدید این ظرفیت را فعال کنیم و از آن استفاده کنیم.
بیش از دو دهه از تعطیلی کارخانه آزمایش میگذرد راهاندازی مجدد این کارخانه باعث بازگشت امید و اعتقاد و اعتماد عمومی به مسئولان خواهد شد. احیای کارخانهای که حتی تجهیزات اولیه مانند آب و سیمهای برقش هم به فروش رفته است، میتواند الگویی برای سایر واحدهای صنعتی باشد.