گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: پس از سرنگونی صدام حسین در عراق در سال ۲۰۰۳، مناسبات سیاسی - اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و عراق با تکیه بر قرابتهای فرهنگی، مذهبی و جغرافیایی، سیر صعودی به خود گرفت. سیر صعودی روابط دو کشور در سالهای اخیر باعث افزایش تردد گردشگران تا مرز ۹ میلیون نفر در سال و تجارت کالا به بیش از ۱۰ میلیارد دلار میان دو کشور شده است. در این شرایط یکی از ملزومات حفظ و بهبود روابط فرهنگی و اقتصادی میان دو کشور موضوع حملونقل است. در میان مدلهای مختلف حملونقل، تردد مسافر و کالا از طریق ریلی به علت ظرفیت بالای حمل کالا و مسافر، مصرف بهینه سوخت و ایمنی، از اهمیت بالایی برخوردار است.
ازآنجا که هر قطار معادل ۴۳ اتوبوس و ۶۰ تریلی ظرفیت حمل دارد، با فراهم کردن زیرساخت ریلی، بخش قابلتوجهی از ترددها قابلیت انتقال بر روی ریل را پیدا میکند؛ بهعلاوه از هزینههای پنهان ناشی از تصادفات جادهای و تلفات ناشی از آن به ویژه در ایام پرتردد اربعین جلوگیری شده و مقدار قابلتوجهی سوخت نیز صرفهجویی میشود.
درحال حاضر اتصال ریلی میتواند از طریق مرز شلمچه - بصره به عنوان کوتاهترین و کمهزینهترین مسیر ریلی محقق شود که با گذشت دو دهه از مطرح شدن آن میان دوکشور، بی نتیجه مانده است. با تکمیل این خط ریلی انتقال زائران ایرانی، پاکستانی، هندی، افغانستانی، آذربایجانی و برخی کشورهای آسیای میانه در بازه زمانی اربعین و غیر آن با سرعت، امنیت و هزینه کمتری حاصل میشود.
بررسیها نشان میدهد که در حال حاضر احداث این خط ریلی دارای موانع اجرایی است که از مهمترین آن به مینروبی نکردن مسیر ۱۶ کیلومتری در داخل خاک عراق میتوان اشاره کرد. ۱۶ کیلومتر اول مسیر حدود ۳۲ کیلومتری خط ریلی شلمچه - بصره نیازمند مینروبی قبل از عملیات ریلگذاری است. مطابق آخرین توافقات طرفین عملیات مینروبی بهطرف ایرانی واگذار شده است که در حال حاضر صرفاً ۴ کیلومتر از ۱۶ کیلومتر داخل خاک عراق مینروبیشده است.
این در حالی است که همه ساله تردد زائران به ویژه ایام اربعین به علت کمبود ناوگان حملونقل بینشهری اعم از اتوبوس، مینیبوس و ون با مشکلاتی همراه است که هزینههای تردد آنها را افزایش میدهد. این مشکلات در سنوات گذشته زائران زیادی را از سفر به عراق منصرف کرده است. باتوجه به این مسائل ضرورت دارد با برطرفسازی موانع، در بهرهبرداری از این پروژه مهم تسریع شود.
کارشناسان معتقدند که این تاخیر در بهره برداری علاوهبر اینکه هزینههای احداث را افزایش میدهد، سبب از دست رفتن منافع سیاسی-اقتصادی حاصل از این پروژه مهم برای کشور میشود؛ لذا ضرورت دارد شرکت راه آهن با هماهنگی سایر بخشها نسبت به تسریع در اتمام این پروژه اهتمام بیشتری بورزند.