محمدرضا راسک فعال دانشجویی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، گفت: فولاد یکی از کالا‌های مهم و تأثیرگذار در رشد و توسعه صنعتی کشور‌ها محسوب میشود. این کالا بعد از نفت و گاز دومین کالای پر حجم تجارت جهانی را تشکیل میدهد و تعداد زیادی از صنایع پایه از قبیل حمل و نقل، ساختمان، ساخت ماشین آلات، معدن و دیگر صنایع مرتبط با تولید و انتقال انرژی، به صنعت فولاد وابسته هستند. از این رو بهبود و توسعه صنعت فولاد از اهمیت ویژه‌ای در توسعه اقتصادی کشور‌ها برخوردار است.
وی افزود: در ایران نیز صنعت فولاد به لحاظ وجود منابع عظیم معدنی و نیروی انسانی جوان، کارآمد و تحصیلکرده و نیاز به سازندگی پس از جنگ تحمیلی، از جایگاه ویژه و استراتژیکی برخوردار بوده است. براین اساس همواره سعی بر آن بوده که با نگاه به این منابع عظیم معدنی و نیاز بازار داخل و امکان صادرات محصولات فولادی، سیاستگذاری دقیق و عمیقی پیرامون این صنعت صورت گیرد.
راسک تصریح کرد: ایران به عنوان یکی از ده کشور برتر تولیدکننده فولاد جهان، نیازمند توسعه زیرساخت‌های صنعتی خود به خصوص در حوزه فولاد است و غفلت از این امر میتواند در آینده، روند تولید فولاد کشور را با مشکل مواجه نماید و از توان رقابتی با دیگر تولیدکنندگان بکاهد. مسئله برای ما تنها توسعه زیرساخت سخت‌افزاری نیست، بلکه در حوزه نرم‌افزاری نیز نیازمند واقع‌بینی و سنجش علمی هستیم. منظور از حوزه نرم‌افزاری، بحث‌های مربوط به برنامه‌ریزی، هدف‌گذاری، آینده‌پژوهی و منابع انسانی است. بنابر سند چشم انداز در افق ۱۴۰۴ ایران باید به تولید ۵۵ میلیون تن برسد که این رقم تا ۵۷ میلیون تن نیز قابل افزایش است. اما شرایط کنونی و ضعف در زیرساخت‌ها، دستیابی به میزان تولید را با، اما و اگر مواجه نموده است.
وی عدم بازاریابی جدید و جذب سرمایه گذار خارجی را از چالش‌های پیش روی صنعت فولاد در ایران برشمرد و افزود: باید گفت که بازاریابی نوین یکی از حوزه‌های مغفول مانده در زنجیره تولید فولاد است؛ اما اکثر تولیدکنندگان به دلیل افزایش قیمت تمام شده توان به نمایش گذاشتن کالا‌های تولیدی خود را ندارند. از طرفی هم تحریم رقابت در بازار‌های منطقه‌ای را سخت کرده، اما این مهم بسیار جای کار دارد و ایران میتواند به راحتی بازار‌های فولاد خاورمیانه را در دست بگیرد و این نیازند شناخت نیازمندی‌ها و مردم شناسی بازار کشورهاست.
این فعال دانشجویی از چالش ترابری بازرگانی به عنوان یکی دیگر از چالش‌های صنعت فولاد نلم برد و افزود: مهم‌ترین چالش‌های حملونقل جاده‌ای شامل سرمایه‌گذاری و تأمین مالی، مصرف مواد سوختی و تولید آلاینده‌ها، زیرساخت‌های ناوگان حملونقل، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی پایدار، مقررات حوزه حملونقل و میزان اثربخشی این دسته از قوانین و شرایط اقلیمی و منطقه‌ای است. این چالش‌ها عاملی است که صنایع به ویژه صنعت فولاد که بسیار نیازمند حمل و نقل جاده‌ای و ریلی است را با چالش مواجه میکند.
راسک با بیان اینکه در بحث حمل نقل هوایی نیز ایران در حمل نقل صنعتی و معدنی تقریبا صفر است، تصریح کرد: چالش آب چالش دیگری است که صنعت فولاد با آن مواجه است. بر مبنای برخی محاسبات برای تولید سالانه ۵۵ میلیون تن فولاد در کشور به حدود ۲۹۸ میلیون متر مکعب آب نیاز است. با توجه به بحران کم آبی و میزان مصرف بالای آب در بخش کشاورزی و همچنین مشکلات حوزه آبریز و نیز از بین رفتن سفره‌های زیرزمینی، تنش آبی در سال‌های آتی یک مانع جدی است.
وی با اشاره به اینکه چالش انرژی در حوزه برق و گاز چالش دیگری است که صنعت فولاد کشورمان با آن مواجه است، اظهار کرد: در موضوع چالش گاز مصرف گاز سالانه صنایع فولادی معادل ۱۱ میلیارد مترمکعب یعنی ۲.۵ درصد مصرف گاز کشور است و پیش‌بینی میشود در ۴ تا ۵ سال آینده میزان مصرف این انرژی تجدیدناپذیر به دو برابر افزایش یابد. در این میان ظرفیت‌های تولید فولاد به ۲۲ میلیارد مترمکعب خواهد رسید که این میزان از تولید فولاد با تولید توسعه گاز در آینده تناسبی نخواهد داشت.
راسک بیان کرد: در بحث برق نیز آن‌طور که اطلاعات موجود نشان میدهد قطع برق صنایع فولاد و سیمان منجر به کاهش شدید تولید و عرضه محصولات داخلی و حتی صادراتی شده است، چرا که در تابستان به دلیل افزایش شدید مصرف برق راحت‌ترین و دم دستی‌ترین راهکار که مسئولین در پیش می‌گیرند قطع برق صنایع و به طور مشخص دو صنعت فولاد و سیمان بوده و این مسئله‌ای است که منجر به افزایش قیمت محصولات سیمانی و فولاد در کشور شد.
وی اضافه کرد: صنایع فولاد از فرصت بسیار خوبی برای کسب درآمد ارزی، توسعه اقتصادی و رقابت بین المللی برخوردار هستند و در حوزه صنایع معدنی و صنعت فولادی هیچگاه چنین فرصتی نبوده است لذا باید برنامه ریزی دقیق برای توسعه و رفع چالش‌ها انجام شود.