دولت سیزدهم فاصله محسوسی با وعده‌های بورسی و اقتصادی دارد / دولت خود را ملزم به پاسخگویی و شفافیت بداند

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دولت سیزدهم که داعیه دار یک دولت انقلابی است در سایه بی تدبیری دولت سابق و همچنین گسترش ناامیدی در بین آحاد مختلف جامعه توانست در شرایطی که بخشی از مردم با صندوق‌های رای قهر کرده بودند اعتماد مردم را به خود جلب کند تا در زمین سوخته برجای مانده در راستای وعده‌های داده شده برای حل مسائل مختلف کشور اعم از مسائل اقتصادی و معیشتی گام بردارد.

یکی از اشتباهات دولت تدبیر و امید این بود که بدون اتکاء به ظرفیت‌های داخلی و همچنین با غفلت از توسعه روابط با سایر کشور‌ها از جمله کشور‌های منطقه تمام تخم مرغ‌های خود را در حوزه سیاست خارجی و در سبد برجام و توسعه روابط با کشور‌های غربی قرار داد و این اشتباهی بود که در نهایت نه تنها هیچ دستاوردی برای کشورمان نداشت بلکه به واسطه توافق هسته‌ای مجبور شدیم تا برخی از دستاورد‌های هسته‌ای خود را نیز نابود و یا تعلیق کنیم.

بدون شک عملکرد دولت سابق تجربه‌ای است که دولت سیزدهم می‌تواند آن را مورد توجه قرار دهد تا مسیر اشتباهی که در این دولت طی شد بار دیگر شاهد تکرار آن نباشیم؛ چرا که عملکرد خسارت بار دولت روحانی و فشار‌هایی که به مردم وارد شده دیگر فرصت هرگونه اشتباه را از دولت سیزدهم گرفته است.

با این اوصاف؛ خبرگزاری دانشجو به منظور بررسی عملکرد دولت سیزدهم و همچنین باید‌ها و نباید‌هایی که این دولت باید در ادامه مسیر خود برای اداره کشور آن‌ها را مورد توجه قرار دهد با سعید کرمی و سعید هادوی از اعضای شورای مرکزی اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان به گفتگو پرداخته که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید:

دانشجو: شما عملکرد دولت سیزدهم را در این چند ماه چطور ارزیابی می‌کنید؟

کرمی: علی رغم تفاوت‌های مثبت و پیشرفت‌های قابل تقدیر و توجه در مقایسه با دولت قبل که در جای خودش قابل بحث و بررسی است؛ متاسفانه اشکالی که در عملکرد و سیاست‌های دولت وجود دارد این است که بر روی افراد با نظریات مورد اختلاف تکیه کرده است این درست است که باید از همه نظرات گوناگون بهره گرفت، اما این نباید باعث سردرگمی و تشتت در حرکت دولت به سمت اهداف شود.

از طرفی دیگر بکار گیری چهره‌ای نظریه پرداز در دولت با وجود نقاط قوتی که در سیاست گذاری دارد، امّا ممکن است در مسائل اجرایی و پیوست‌های متناظر بر آن مانند پیوست‌های فرهنگی، رسانه‌ای پاشنه آشیل دولت شود؛ لذا لزوم بهره گیری از مشاوران و ظرفیت اجرایی تشکل‌های دانشجویی می‌تواند این خلاء جدی را پر بکند.

دانشجو: مهمترین تغییراتی که در شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بین الملل صورت گرفته است را چه می‌دانید؟

کرمی: خب مهم‌ترین تغییری که در واقع هشداری است برای همه ما و جبهه انقلاب این است که دولت با وجهه انقلابی روی کار آمده و هر رفتار و حرکتی چه اشتباه و چه درست به اسم انقلاب تمام خواهد شد؛ امّا تغییرات مختلفی را بخصوص در عرصه سیاست خارجی شاهد هستیم که متناسب با واقعیت و آینده تحولات بین الملل دولت از رویکرد تعامل یکجانبه به سمت چند جانبه گرایی و تعامل با همه کشور‌های مختلف روی آورده است و تغییرات مثبتی به عنوان مثال در حوزه کشور‌های شرق آسیا و روابط با روسیه در حین مذاکرات وین شاهد هستیم؛ اما اخبار نگران کننده‌ای هم وجود دارد که نیازمند شفاف سازی است. در دیگر حوزه ها، اما با وجود اقدامات مفیدی که انجام شده، تغییرات چندان محسوسی مشاهده نمی‌شود و با توجه به وضعیت ۸ سال گذشته طبیعی است که فرهنگ و اقتصاد از مقولاتی است که نیاز به زمان دارد.

دانشجو: به نظر شما اقدام‌ها و سیاست‌گذاری‌های دولت تا چه میزان بر اساس وعده‌های انتخاباتی بود که رئیس جمهور در زمان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری مطرح می‌کرد؟

کرمی: اکنون بطور دقیق نمی‌توان این را گفت، چون بستگی به نتایج اقدامات و سیاست‌های دولت دارد، اما خب همانطور که در بحث تغییراتی که صورت گرفته عرض کرده ایم می‌توان گفت در برخی موارد تا کنون به وعده‌های انتخاباتی توجه شده مثلا تلاش برای رفع تبعیض که در آزاد سازی سواحل شمال و دستورات ویژه برای استان‌های محروم قابل رویت است.

در رابطه با بورس و اقتصاد، اما متاسفانه شاید بتوان گفت هنوز فاصله محسوسی با آنچه که وعده داده شده وجود دارد؛ امّا نمی‌توان بطور دقیق بعد از ۸ سال زمین سوخته منتظر نتایج کوتاه مدت بود تا بتوانیم قضاوت کنیم که آیا دولت به وعده‌های خود عمل کرده است یا خیر؟

دانشجو: فکر می‌کنید دولت سیزدهم در ادامه دوره خود، به ویژه در سال ۱۴۰۱ باید چه مواردی را بیش از پیش مورد توجه قرار دهد؟

هادوی: در آغاز قرن جدید و وجود دولت انقلابی برای ایجاد عدالت اجتماعی باید رویکرد مطالبه‌گری مردمی نسبت به مسئولین جمهوری اسلامی عوض شود. پاسخ‏گویی دولت و پرسش‏گری ملت نسبت به خواسته‌‏های مشروع آنان از نیاز‌های اساسی جامعه ماست.

براین‌اساس یکی از مباحث کلیدی و اثرگذار بر تمامی بخش‏های نظام، اعم از سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، اهمیت‌دادن به مسئلة پاسخ‏گویی و حل مشکلات مردم است.

باتوجه‌به چالش‌هایی که در جمهوری اسلامی وجود دارد، فرهنگ پاسخگویی باید در جامعه ما نهادینه شود و مسئولین نسبت به آن متعهد و به‌نوعی ملزم باشند و نباید در پی فرار از آن باشند. جامعه‌ای پویا و سرزنده و سرحال است که به نیاز‌های اولیه آنان پاسخی مناسب داده شود و مطالبات آنان برطرف شود.

هنگامی‌که دولت و مردم حسابشان را از هم جدا بدانند به‌جای تقویت و حمایت در مقابل هم قرار می‌گیرند این جو عدم اطمینان و ناامنی در بین مردم باعث بی‌اعتمادی آنان نسبت به رفتار و گفتار و کردار حاکمان و دولتمردان می‌شود و اینکه قوانین هیچ‌گاه قدرت نفوذ و اجرایی لازم را پیدا کنند.

باتوجه‌به مسائل بیان شده پاسخگویی در بین مسئولین و دولتمردان در نظام اسلامی یک ضرورت است و می‌تواند جو بی‌اعتمادی نسبت در روابط دولت و ملت را از بین ببرد و راهی برای ایجاد عدالت اجتماعی در جامعه شود.

آگاهی‌بخشی و دانستن در نظام سیاسی جامعه امروزی از اصلی‌ترین و ضروری‌ترین حقوق اولیه انسان‌هاست؛ زیرا ملت و مردم از این طریق تصمیماتی که در سرنوشت آنان تأثیر می‌گذارد را مطلع می‌شوند. و این اطلاع و آگاهی یافتن از تصمیمات مسئولان نظام در زمینة مسائل کشور سبب خواهد شد تا افرادی که صاحب‌نظر در این نوع مسائل هستند، بتوانند به‌موقع با پیشنهاد‌ها و یا انتقاد‌های خود سبب اصلاح و استواری امور شوند.

پاسخ‏گویی سبب «شفافیت» و در نتیجه ایجاد فضای اعتماد و اطمینان بین مردم و مسئولان نظام خواهد شد، و نیز جلوی بسیاری از اعمال‌نفوذ‌ها و فشار‌ها را خواهد گرفت. در واقع از طریق «شفافیت» می‌‏توان حتی نسبت به بسیاری از رانت‏‌های اقتصادی - اجتماعی، پیشگیری به عمل آورد.

در نهایت مردم مطالباتی که از مسئولین داشته‌اند که پاسخگویی اولیه آن می‌تواند آینده روشنی برای رشد و تعالی و ایجاد عدالت اجتماعی در نظام مقدس جمهوری اسلامی داشته باشد که مهم‌ترین آنان شفافیت از دولت و مجلس انقلابی، رفع مشکلات معیشتی و اشتغال پایدار و اینکه مسئولین خودشان را از جنس مردم بدانند و در عمل با مردم باشند.

کرمی: دولت سیزدهم اول از همه باید در هر زمینه و اقدامی که اولویت فوری دارد مثلا اقتصاد باید پیوست‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و... را بطور جدی‌تر دنبال کند. ضمن اینکه متاسفانه ما در دولت انقلابی با کمبود نیروی انقلابیِ متخصص مواجه بودیم در انتصابات دولت این کمبود بطور فاحشی وجود داشت مثلا چرا تخصص یکی از روسای دانشگاه‌ها با سِمت وی ارتباطی ندارد؟ چرا بجای اساتید علوم انسانی اساتید مهندسی استفاده کردند؟

ملاک تنها انقلابی بودن است در حالی که ما به قول شهید چمران معتقدیم کسی که تخصص ندارد انقلابی و متعهد نیست چرا که اساساً نمی‌تواند ضرورت‌های تحولی و انقلابی به معنای دگرگونیِ بعد از چهل و اندی سال را فهم کند. ضمن اینکه این کمبود‌ها باعث می‌شود که در کشور حرکت عمومی و هماهنگ در سیاست‌های کلان کشور وجود نداشته باشد و شاهد پیشرفت کاریکاتوری باشیم و این در زمینه‌هایی می‌تواند خطر افرین باشد. دولت باید در مجموعه وزارت علوم تغییرات جدی و لازم را دنبال کند تا این نیاز کشور که آموزش و تربیت نیرو‌های متخصص و متعهد که نیاز مستمر و دائمی است برطرف شود.

دانشجو: رویکرد جنبش دانشجویی در مواجهه با دولت سیزدهم را چگونه ارزیابی می‌کنید این جنبش با توجه به رویکرد مسئله محوری چه کمک‌هایی به دولت می‌تواند بکند؟

کرمی: علی رغم تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه و اینکه خوشبختانه نیروسازی تشکل‌ها کمبود نیروی متعهد و آماده را در تشکیلاتِ دولت در حد توان تا حدودی برطرف کرده، امّا راه زیادی مانده است و ظرفیت‌های ناشناخته زیادی وجود دارد.

در رابطه با مسئله محوری هم خب ظرفیت کار تشکیلاتی و ویژگی ذاتی دانشجویان در حلقه وصل مردم و دولت بودنشان، توان دولت را در پیدا کردن و شناخت مسائل و درد مردم چندین برابر می‌کند. همچنین بستر و ظرفیت بسیار مناسبی برای حل آسیب‌ها و خلاء‌هایی که در مباحث قبلی عرض کرده ام وجود دارد. پس این امر بستگی به توجه و استقبال دولت دارد هر جا دولت و کشور به وجود تشکل‌ها نیاز داشته جنبش دانشجویی از این کمک دریغ نکرده است و در کنار این موضوع حضور جدی و تلاش مستمر تشکل‌ها را نیز می‌طلبد.