حفظ و حراست جنگل‌های زاگرس برای مسئولان شعار است یا الگویی در مسیر تحقق؟

به گزارش خبرنگار استان‌های خبرگزاری دانشجو، بسیج دانشجویی استان کهگیلویه و بویراحمد در بیانیه‌ای نوشت: درختان بلوط به عنوان هویت زاگرس در سراسر حیات خویش مشغول خدمت جهادی و بی‌منت برای ارتقای کیفیت زندگی ایرانیان هستند، اما این میراث گرانبها و سرمایه‌ی عظیم همواره شاهد بی‌مهری‌هایی بوده است که با شدت و ضعف در ادوار تمامی دولت‌ها مشهود بوده و در این سالیان از رویه‌ی جریان نفوذ، انتظار میرفت ضمن مداقه و برنامه ریزی مدون، بحران زدایی کنند، نه اینکه بحران آفرین باشند.

متن بیانیه به شرح زیر است:

حفظ و حراست و حمایت از جنگل‌ها از شاخص‌های مهم توسعه پایدار است، اما آیا این توسعه پایدار برای مسئولان ما یک شعار است یا الگویی در مسیر تحقق؟

درختان بلوط به عنوان هویت زاگرس در سراسر حیات خویش مشغول خدمت جهادی و بی‌منت برای ارتقای کیفیت زندگی ایرانیان هستند، اما این میراث گرانبها و سرمایه‌ی عظیم همواره شاهد بی‌مهری‌هایی بوده است که با شدت و ضعف در ادوار تمامی دولت‌ها مشهود بوده و در این سالیان از رویه‌ی جریان نفوذ، انتظار میرفت ضمن مداقه و برنامه ریزی مدون، بحران زدایی کنند، نه اینکه بحران آفرین باشند.

هم چنین دولتی را که پرچمدار عنوان انقلابی است برحذر میداریم از تکرار رویه نامطلوب گذشتگان درباره مسئله محیط زیست که جزو شاخصه‌های دولت انقلابی است چرا که غفلت از این اصل اسباب خسران جدی است.

مشکلات عدیده درختان بلوط از دیرباز تا کنون منشأ‌های گوناگون طبیعی و انسانی داشته است، اما آنچه درباره موهبتی که زیست همگان به آن وابسته است لزوم دارد، علاج مسئله پیش از وقوع است تا از درگیرشدن درختان بلوط به مراحل تنش و بحران جلوگیری شود. اگر به دریاچه ارومیه به عنوان مسئله مهم می‌نگریم ضرورت دارد به درختان بلوط زاگرس به عنوان مسئله اهم نگریست و لازمه پرداختن به مسئله اهم، توجه ویژه در زمینه تخصیص اعتبار به اندازه و وصول به موقع و نظارت بر حسن هزینه کرد است. توصیه میشود با اراده‌ای همگانی و فعالیت‌های مستمر و مدون میدانی و بررسی‌های دقیق علمی و کارشناسی و تخصیص اعتبار مناسب و کافی، به دنبال راه حل‌های نجات بخش برای درختان بلوط به عنوان قلب تپنده زاگرس، باشیم.

آفت پروانه برگخوار اولین و آخرین آفت درختان بلوط نبوده و نخواهد بود و با راهکار‌های موقت نیز به صورت کامل رفع نمی‌شود. به نظر میرسد که نسخه پیشگیری بهتر از درمان است، برای درختان بلوط نیز الزامی است چرا که این آفت ارتباط مستقیم با کم بارشی و خشکسالی دارد و برداشت‌های نادرست انسانی مثل کشت زیراشکوب، بهره برداری از چوب درختان جنگلی و استفاده بیش از حد از آب‌های زیرزمینی بر تشدد این پدیده افزوده است.

هم چنین با عملیات پایش در زمان مناسب و استفاده از روش‌ها و ابزار‌های دقیق علمی میتوانست شرایط فعلی را بهتر مدیریت کرد.

مع الاسف کمبود عنصر برنامه ریزی و آینده نگری در مسیر تحقق بخشی به گسترش روز افزون درختان بلوط همچنان در عملکرد مسئولان استانی و کشوری موج می‌زند و اگر درختان بلوط دغدغه ارزشمند آنان بود، اکنون شاهد وخامت حال گنجینه ناب زاگرس نبودیم.

درختان بلوط دوره‌های تنش بسیاری را پیموده اند و تجربه و دانش ثابت نموده، ریشه‌های تهدید آن چند عاملی است؛ لذا نیازمند یک طرح جامع کارشناسی شده همراه با پیاده سازی راهکار‌های نوین و پشتیبانی همه جانبه است که در رأس این راهکار‌ها توجه به تغییرات اقلیمی و اکوسیستمی و استفاده منطقی از این اکوسیستم‌های جنگلی ضرورت دارد.

در مسیر تحقق حیات پاینده درختان بلوط موارد ذیل توصیه می‌شود:

۱- پیوند دانشگاه با نهاد‌های دولتی و همکاری در زمینه‌های مختلف بر اساس اولویت بندی نیازمندی‌ها.

۲- شناسایی کامل ژنوتیپ‌های بردبار بلوط‌های ایرانی نسبت به این تغییرات اقلیمی و ثبت ژن آرایه‌ها و تشخیص راهکار‌های نوین درمانی متناسب با آن.

۳- شناسایی عوامل بیماری زای قارچی و باکتریایی جهت دستیابی به فرمولاسیونی کارآمد برای تقویت و احیای جنگل‌های بلوط.

۴- استفاده از نظریه‌های کارشناسان و متخصصان امر و تبدیل راهکار‌های علمی به ابزار‌های دقیق عملی.

۵- اجرای پلات‌های دائمی برای ثبت دقیق تغییرات جنگل و درختان بلوط.

۶-محلول پاشی در زمان‌های مناسب.

۸-فرهنگ سازی کاشت زیراشکوب مرتبط با زیست بوم و ارائه راهکار‌های جایگزین برای جبران وضعیت کشاورزان
۹- آموزش همگانی کشاورزان و عامه مردم جهت حراست هر چه بهتر از درختان بلوط.

در پایان لازم است ضمن شناسایی کامل مجموعه عوامل زنده و غیرزنده، طبیعی و انسانی که باعث خشکیدگی و در معرض زوال قرار گرفتن درختان بلوط می‌شوند؛ مسئولان از کمای عملکردی خارج شده و با عزم راسخ و عملکرد جهادی و انقلابی و پرهیز از بی اعتنایی و عملیات‌های میدانی و کارشناسی مستمر و هزینه درست اعتبارات و نظارت دقیق بر آن، شرایط درختان بلوط را از وضع موجود به وضع مطلوب برسانند. هم چنین اجرای برنامه‌های بلندمدت و میان مدت در کنار برنامه‌های کوتاه مدت از اهمیت بیشتری برخوردار است تا در آینده شاهد آفات و بیماری‌ها دیگری میشویم.

در راستای احیای بهینه جنگل‌های بلوط زاگرس لازم است از اهمال کاری و بی‌تدبیری‌های فردی و دسته جمعی و ترک فعل نهاد‌های دولتی و خصوصی پرهیز جدی شود و ضمن بحران زدایی، ثروت آفرینی کرد و به درختان بلوط نه به عنوان کالا بلکه به مثابه‌ی فرصت و لازمه تداوم حیات نگریست تا مسئولیت ما نسبت به آن جامعیت بیشتری پیدا کند و اراده‌ای همگانی پای کار آید.

یادآورمی‌شود مطالبه بسیج دانشجویی استان کهگیلویه و بویراحمد صرفا ناظر بر وضعیت موجود درختان بلوط زاگرس نبوده و حق خویش میدانیم ضمن استماع پاسخ دولت مردان مسبوق، مطالبه گر از دولت مردان فعلی نیز باشیم.