تصمیمات غلطی که جازموریان را خشکاند / آیا ترمز بحران مدیریت آب کرمان کشیده می‌شود؟

به گزارش گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، تصمیمات غلط و نادیده گرفتن واکنش‌های طبیعت در طول سالیان اخیر ضرر‌های پرشمار و البته جبران ناپذیری را بر محیط زیست کشور وارد کرده است که خروجی و نتایج این تصمیمات و اهمال کاری مسئولین بر زندگی مردم اثر منفی گذاشته است.

ساخت سد‌های غیرکارشناسی بر روی هلیل رود، افزایش برداشت از آب‌های سطحی زیرزمینی به وسیله چاه‌های غیر مجاز و عدم توجه مسئولین استان کرمان به ظرفیت‌ها و توانایی‌های این استان به خصوص قنوات باعث شده است که استان کرمان و مناطق اطراف آن مانند استان سیستان و بلوچستان و استان هرمزگان دچار خشکسالی شدید شوند؛ به طوری که امسال در برخی از شهر‌های استان کرمان آب به صورت جیره بندی به مشترکین می‌رسید.

چه چیزی جازموریان را به اینجا رساند؟

یکی از بارزترین و پر ضررترین عواقب تصمیمات اشتباه در حوزه آبی استان کرمان، خشک شدن تالاب جازموریان است، تالابی که روزی بزرگترین تالاب آب شیرین ایران بود ولی امروز کویر بی‌آبی از آن باقی مانده است که ایستادن در برخی نقاط از بستر این تالاب به دلیل وقوع گردوخاک حتی برای چند دقیقه غیر ممکن است و بستر این تالاب، کانون ریزگرد در منطقه جنوب شرقی کشور است و حتی گردوخاک آن استان‌های مرکزی ایران را هم در آینده نه چندان دور تهدید می‌کند؛ حتی معصومه ابتکار معاون اسبق سازمان حفاظت محیط زیست کشور طی اظهاراتی حدود ۲۵ درصد از گردوخاک در کشور را از کانون ریزگرد بستر تالاب جازموریان می‌دانست.

از سال ۱۳۷۰ روند خشک شدن تالاب جازموریان با احداث سد‌های متعدد بر روی هلیل رود آغاز شد و اکنون دیگر اثری از این تالاب یافت نمی‌شود و تالاب جازموریان تبدیل به یک زمین خاکی شده است.

سد جیرفت اولین سدی بود که سال ۱۳۷۰ تاسیس شد و پس از آن نیز در سال ۱۳۸۶ تاسیس سد صفارود رابر آغاز شد که هم اکنون این سد آماده آبگیری است، اما به دلیل نداشتن مجوز‌های محیط زیستی سدی که ۱۵ سال ساخت آن طول کشیده، آبگیری نشده است و هزینه و زمان بسیاری که برای آن تلف شده همچنان جای تعجب دارد.

همچنین کانال انتقال آب هلیل رود از جنوب به شمال استان کرمان به طول ۳۸ کیلومتر حفر شده است و عملکرد آن به شیوه‌ای است که آب زهکش زیر زمین‌های کشاورزی را به سمت تونل مکش می‌کند و باعث از بین رفتن آب‌های سطحی زیر زمینی و خشک شدن زمین‌های کشاورزی می‌شود که سال‌های گذشته محصولات پررونقی تولید می‌شد و متاسفانه پس از بهره برداری از این طرح کشاورزان پس از یکی دو سال زمین‌هایشان به طور کامل خشک و غیرقابل کاشت شد.

همه این اتفاقات و تصمیمات باعث شده است که تالاب جازموریان که زمانی بزرگترین تامین کننده علوفه کشور بود و حجم آب آن حدود دو برابر دریاچه ارومیه برآورد می‌شد طی روند حدود ۳۰ ساله تقریبا خشک شود.

نابودی تالاب جازموریان علاوه بر اینکه اکوسیستم منطقه جنوب شرقی کشور را بر هم زد، باعث ایجاد کانون‌های ریزگرد داخلی با حجم و ابعاد بیشتر نسبت به استان خوزستان خواهد شد و این مورد به بیشتر نقاط کشور ضرر‌های جبران ناپذیری خواهد زد.

سطح مسائل و مشکلات آبی استان کرمان بالاخص تالاب جازموریان از مرحله هشدار گذشته است و به بحرانی تبدیل شده است که لحظه به لحظه تشدید خواهد شد و تنها راه این است که مسئولین وزارت نیرو و مسئولین محلی استان کرمان ترمز بحران آب را در یک جا بکشند و با تامین حق آبه واقعی هلیل رود، تالاب جازموریان تاحدودی احیا شود.