مشکلاتی که طرح‌های آبی غیرکارشناسی برای کرمان به ارمغان آورده‌ است

به گزارش خبرنگار استان‌ها خبرگزاری دانشجو، استان کرمان از استان‌هایی است که معمولا در تلقی عمومی استانی خشک شناخته می‌شود ولی همین استان در زمان‌های نه چندان دور کشاورزی مولدی داشت و بسیاری از محصولات کشور از طریق کرمان تامین میشد اما چند سالی است که تصمیم‌گیری‌های غلط نیز دامن این استان را گرفته است و پروژه‌های غیرکارشناسی در آبخیزداری مانند پروژه‌های انتقال آب، سد‌ها و بند‌های انحرافی تبعات و آسیب‌های جبران ناپذیری را بر زندگی مردم دیار حاج قاسم و استان‌های همجوار وارد کرده است.

در گزارشات قبلی که خبرگزاری دانشجو به آن پرداخت سعی در تبیین پارامتر‌ها و علل معضلات داشتیم و به بررسی تعدادی از پارامتر‌های مهم مانند عدم توجه به استعداد‌های طبیعی استان، تاسیس صنایع آب‌بر در کرمان، چاه‌های غیرمجاز و برداشت بی‌رویه آب از آن، تاسیس سد‌های غیرکارشناسی مانند سد صفارود رابر، تونل‌های و پروژه‌های انتقال آب و ... پرداختیم، اما این مباحث یکسری از مشکلات اقصادی، اجتماعی و حتی امنیتی را برای استان کرمان رقم زده است که قصد داریم به آن بپردازیم.

بیشتر بخوانید:

مدیریت آب در استان‌ها چه پارامتر‌هایی دارد؟ / کرمان، گورستانی از طرح‌های ناکارآمد آبی

معضل آب شرب حتی در شهرستان‌های بزرگ استان کرمان
عدم مدیریت صحیح آب در استان کرمان و غیرکارشناسی بودن پروژه‌های آبی استان کرمان را تا حدی خشک کرده است که حتی آب شرب مردم نیز دچار مشکل شده است و امسال هم به گواه آمار شاهد کاهش آبگیری سد‌ها در این استان بودیم که حدود ۶۰ درصد جمعیت شهری استان کرمان را در وضعیت قرمز آبی قرار داده است و حدود ۲۳۰۰ روستا نیز با تانکر آبرسانی برایشان انجام می‌شود.

از طرفی نیز کیفیت آب شرب حتی در مرکز استان کرمان نیز دچار مشکل است، زیرا کرمان تقریبا تنها استانی است که ۹۵ درصد آب مرکز آن از طریق شبکه آبی زیرزمینی و ۱۱۰ حلقه چاه در اطراف شهر کرمان تامین می‌شود و هر چه ارتفاع آب‌های زیرزمینی کاهش یابد، کیفیت آن نیز کمتر خواهد شد.

مسئله دیگر در مدیریت آب شهری کرمان نیز مشکلات زیرساختی در انتقال آب به شهر‌ها است و پوسیدگی لوله‌ها اصطلاحا باعث پرتی آب و از بین رفتن آب در راه انتقال به مشترکان می‌شود.

بیکاری و مسائل امنیتی آن
استان کرمان بر مبنای آمار‌ها بیکاری حدود ۱۲ درصدی دارد و نرخ بیکاری در این استان از میانگین کشوری بالاتر است که این آمار بی ارتباط با مسائل آبی و خشکسالی در این استان نیست؛ تامین حق‌آبه کشاورزان در استان کرمان میتواند دوباره کشاورزی را رونق دهد و برای مردم کرمان ایجاد اشتغال کند، اما خشکی زمین‌های کشاورزی مهاجرت معکوس را از روستا‌ها به شهر‌های کرمان و حتی حاشیه نشینی در شهر‌های بزرگ را افزایش داده است که خود این مورد تبعات اجتماعی سنگینی دارد حتی برخی از جوانان این استان به سمت قاچاق سوخت و مواد مخدر می‌روند و مسائل امنیتی را برای استان کرمان به وجود می‌آورند.

محمدرضا فراهانی مسئول گروه جهادی تبلیغی فدائیان عدالت در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو با اشاره به صحبت‌های حاج قاسم در سفر به روستای پدری در شهرستان رابر کرمان گفت: روستای حاج قاسم سلیمانی نیز در آن منطقه است و وقتی که حاج قاسم از آن منطقه برگشتند فرمودند این خیانت بزرگ است و مردم جیرفت در برابر این خیانت خواب هستند؛ حاج قاسم دهه ۷۰ اسلحه را از اشرار گرفتند و به آن‌ها بیل داد، اما الان آقایان بیل را از کشاورز گرفتند و به آن‌ها اسلحه دادند و الان آمار قاچاق به شدت بالا رفته است.

خشک شدن تالاب جازموریان و ایجاد کانون ریزگرد
از سال ۱۳۷۰ روند خشک شدن تالاب جازموریان آغاز شد و اکنون دیگر اثری از این تالاب یافت نمی‌شود و تالاب جازموریان تبدیل به یک زمین خاکی شده است که هر لحظه با وزش باد‌های شدید و جابجایی خاک بستر این تالاب ریزگرد‌هایی را به وجود می‌آورد و ایستادن در بستر این تالاب حتی برای چند دقیقه نیز امکان‌پذیر نیست.

تالابی که زمانی بزرگترین تالاب آب شیرین کشور و بزرگترین تامین کننده علوفه کشور بود و حجم آب آن حدود دو برابر دریاچه ارومیه برآورد می‌شد؛ نابودی تالاب جازموریان علاوه بر اینکه اکوسیستم منطقه جنوب شرقی کشور را بر هم زد، باعث ایجاد کانون‌های ریزگرد داخلی با حجم و ابعاد بیشتر نسبت به استان خوزستان خواهد شد و این مورد به بیشتر نقاط کشور ضرر‌های جبران ناپذیری خواهد زد.

معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست در دولت یازدهم و دوازدهم طی آماری تکان‌دهنده منشا حدود ۲۵ درصد ریزگرد‌ها در کشور را تالاب جازموریان می‌دانست از این رو احیای این تالاب باید در دستور کار قرار گیرد تا حداقل بتوان از تشدید ریزگرد‌های در استان‌های کرمان و سیستان و بلوچستان جلوگیری کرد.

مطالبی که در این گزارش گفته شده مشکلاتی است که یکی از پهناورترین استان‌های کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کند و باید هر چه زودتر فکری به حال وضعیت نابسامان در استان کرمان کرد تا در سال‌های آینده وضعیت استان بدتر نشود و تبعات اجتماعی و زیست محیطی کیفیت زندگی را در استان کرمان بیش از این پایین نیاورد.