به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو، اندلس یا همان سرزمین شبه جزیرهای که اسپانیا و پرتغال را شامل میشد و مسیر ارتباطی اروپا به قاره غنی و ثروتمند آفریقاست، زمین حاصلخیزی که همواره به دور از بسیاری از حواشی جنگ و... محل بروز و ظهور تمدنهای بزرگی بودهاست.
این سرزمین حاصلخیز تمدنی چه در زمان قرون وسطی که رومیان ستمگر بر آن حکم میراندند که نشانههایی از آبادانی و نشاط بر شهرهای آن حاکم بود چه پس از ورود اسلام که موجب نوعی شکوفایی عجیب در آن شد که قابل قیاس با گذشته خود نبود همواره با فراز و فرودهای مختلف رو به رو بوده و هست.
در کتاب «عبرتهای اندلس» اما نگاه متقاوت نویسنده (سعید طالبینیا) به علل شکست و عقب نشینی تمدن با شکوه اسلامی رخنه کرده در آن سرزمین را میبینیم. نگرشی که نشان میدهد چطور و با چه عواملی آن سرزمین با شکوه و تمدن تناور شکل گرفته به دلیل نفوذ اسلام در آن به یکباره فرو میپاشد و مسلمانان در آنجا قتل عام و حاکمیت خود را از دست میدهند؟
جامعهای که در آن جنبش علمی-فرهنگی به اوج خود می رسد و فقط در مدت یکسال 15000 جلد کتاب در آنجا به تالیف و بیشتر از 70 کتابخانه عمومی بزرگ احداث میشود، پزشکان آن دیار از زبده ترین طبیبان جهان می شوند و زنان در عین حفظ پوشش و عفاف خود به مدارج بالای علمی و هنر میرسند و... اما همه اینها باعث نمیشود که چنین جامعه مترقی در آن زمان که تقریبا هرچه از شکوفایی خود داشت از اسلام بود مصون از جنگ نظامی و از آن مهمتر تهاجم فرهنگی شود.
اولین موجب فروپاشی جامعه اسلامی اندلس که در این کتاب نیز ذکر شده است ایجاد تفرقه و گسست در جامعهای بود که البته زمینه آن شکاف را در حکمرانی اشتباه به ارث مانده از امپراطوریهای بنی امیه و عباسی را داشت. آنجا که «فریناند» پادشاه اراگون با «ایزابلا» ملکه قشتاله ازدواج کرد و موجبات اتحاد مسیحیان کینه ورز متعصب را علیه توده مسلمانان مهیا کردند و همین اتحاد با عوامل تفرقه انگیزی و البته کشتار بی قاعده و بستن آب و غذا بر روی مردم مسلمان و سپس تحریم و بستن پیمان نامههای دروغین و در نهایت شکستن مقاومت آن مردم و آغاز سقوط چند قرن حکمرانی اسلامی که موجب شکوفایی زیاد شدهبود.
اما جنگ و کشتار و حمله نظامی علیه مردم آن سرزمین همه ماجرا نبود، اندلس با شدیدترین تهاجم های فرهنگی رو به رو بود که هم باعث شکست نظامی شد و هم موجب از هم پاشیدن همه آن انسجام تمدنی بود. در اندلس دشمن با تکیه بر زمینههای داخلی و خارجی نخست به تهاجم فرهنگی علیه مسلمانان پرداخت و آنگاه که مسلمانان را به وابستگی فرهنگی دچار کرد، ضربه پایانی را برآنان وارد ساخت این تهاجم به روشهای زیر بود:
1- القای روحیه خودباختگی؛ مسیحیان با نفوذ و جاسوسانشان در میان سران حکومت اسلامی آنان را دچار ترس و از خودباختگی کردند.
2- ترویج فحشا و بیبند و باری؛ شیوه دیگر دشمن در این تهاجم فرهنگی رواج دادن انحرافات جنسی و ضعیف کردن مبانی اخلاقی مسلمانان بود.
3- نفوذ در میدانهای آموزشی؛ سومین شیوه مسیحیان در شکست جامعه اسلامی نفوذ خزنده و گام به گام در حوزه های گوناگون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی بود.
این موراد که در کتاب «عبرتهای اندلس» ذکر شده مهم ترین عوامل فروپاشی حکمرانی اسلامی خطه اندلس بودکه در کنار زمینههای انحرافی سیاسی مثل اختلاف حاکمان اسلامی، خیانت وزیران و حاکمان و البته زمینه های جنگ‌های نژادپرستانه کار را به جایی رساند که یکی هولناک‌ترین جنایات بشری آنجا رقم خورد.
با این بیان و دریافت از کتاب پیش رو و در ادامه آن که بحث انقلاب اسلامی وتهاجم فرهنگی را پیش میکشد باید بگوییم در ماجرای اندلس عبرتهایی است که میتوان از آن درسهایی برای حفاظت و حراست از درخت تناور انقلاب اسلامی گرفت.
ما در حالی چهلمین سال بلوغ انقلاب اسلامی را میگذرانیم که باید مراقب ریشههای ذکر شده در دوران فروپاشی اندلس باشیم که می تواند همچون موریانه ریشه هر تمدن و درخت تناوری را از داخل بجود.
هرچند انقلاب اسلامی مبنای اسلام ناب محمدی (ص) را دارد و از این لحاظ دارای مصونیتی است که حتی حکومت اندلس نداشت اما باید از زمینه های فرهنگی، اجتماعی و مذهبی مردم، تحکیم تقنین اسلامی در اداره کشور، عدم الگوپذیری در قانونگذاریهای غربی و اسناد بالادستی فرهنگی، کم رنگ نشدن ارزشهای انقلاب و اسلام، عدم رفاه طلبی مسئولین و اشرافیگری، مقابله با افراط و تفریط، حفظ دستاوردهای علمی و صنعتی و جبران عقب ماندگی علمی و صنعتی و مهمتر از همه اعتماد به نسل جوان و حفظ اتحاد حراست کرد و بر آن همت گماشت.
اگر روزگاری در اندلس این سرزمین و مردم مسلمان آن به دلیل هم مرزی با مسیحیان مغرض آن روزگار و قدرتهای بیگانه رنج می‌بردند و همین پاشنه آشیلی برای تهاجم فرهنگی و تقریبا منجر به خشکاندن ریشه های اسلامی که آن شکوه را به آن سرزمین داده بود شد باید بگوییم این روزها تهاجم فرهنگی در رأس آن جنگ رسانهای و غفلت از آن میتواند ضربات مهلک و جبران ناپذیری به جمهوری اسلامی بزند که خواندن سرگذشت اندلسیان درسی برای حفاظت و دقت برای نگاه داری از دستاوردهای بزرگ و ایران قوی است.
ارسال نظرات