محسن اسلام‌‌‎زاده: فیلم را از زوایه دید دوست کرمانی حاج قاسم دیدیم/ اگر حاج قاسم را مردمی می‌‎دانیم کجای روایت ما می‌‎گنجد؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو، محسن اسلام زاده کارگردان و مستند ساز در مورد آخرین ساخته خود که در شانزدهمین جشنواره بین‌‎المللی فیلم مستند ایران «سینما حقیقت» هم با عنوان پاییز پنجاه سالگی حضور داش در گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری دانشجو گفت: روایت پاییز 50 سالگی، مستندی مربوط به گذشته است و از همین جهت کار فیلمساز مشکل می شود. هرچند در این گونه مستند کار سخت بود، اما باید می‌‎توانستم مستند را با روایتی غیر از سوم شخص و دانای کل برای مخاطب روایت کنم. دنبال یک فرد زنده یا شهید شده بودم تا او بتواند نزدیک حاج قاسم باشد و آن را برای من روایت کند حتی به اینکه نریشن خود حاج قاسم باشد فکر کردم.

این مستند ساز در ادامه و در مورد شخصیت راوی فیلم مستند پاییز پنجاه سالگی ادامه داد: به شخصیتی به نام محمد جمالی رسیدیم که کنار حاج قاسم بوده، در سیستان بلوچستان و دفاع مقدس در کنار حاج قاسم هم بوده که بعدا از او کامل جدا شد و دوباره در اواخر عمر حاج قاسم کنار او بوده است.

وی در مورد زاویه نگاه فیلم هم گفت: سعی کردیم فیلم را از زاویه نگاه او ببینیم که راوی کرمانی می‌‎بیند، نریشن کرمانی هم استفاده کردیم که باعث بُرد این فیلم شد. همچنین باید از آقای تاج الدینی نریتور این فیلم مستند که تأثیر صدای گرم و صمیمی او را در فیلم حس می کنیم تشکر ویژه کنیم. 

اسلام زاده با اشاره به این مسئله که تولید پاییز پنجاه سالگی مشکلات زیادی داشت گفت: در یک مقطعی به خود حاجی متوسل شدم و به حاجی گفتم: قصد ما خیر است و خودت کمکمان کن. 

سازنده مستند پاییز پنجاه سالگی در ادامه به خبرنگار خبرگزاری دانشجو گفت: فیلمبرداری در خود کرمان هم کار مشکلی است به راحتی افراد صحبت نمی کنند و در برخی مناطق هم اجازه فیلمبرداری نمی‌‎دهند، که با مدد دوستان این کار کلید خورده است اما در این کار متوجه شدیم که آدم‌‎ها خودشان هستند، با آدم‌های بسیار گرم و صمیمی مواجه شدیم مهمترین نگاه ما به همین موضوع روایت غیر رسمی و مردمی بود. 

محسن اسلام‌‎زاده با بیان اینکه ما دنبال روایت‌‎هایی از جنس مردم بودیم افزود: مثلا سراغ بهادر خان که اعدامی بود و مورد لطف حاج قاسم قرار گرفت، ما سراغ مردم رفتیم و گفتیم: اگر حاج قاسم مردمی است کجای فیلم ما می‌گنجد؟ من دنبال فیلم نظامی نبودم، البته دنبال شخصیت نظامی و ژنرال حاج قاسم هم باید بود اما  «در پاییز پنجاه سالگی» در جست و جوی روایت مردمی از شهید حاج قاسم سلیمانی بودم. حتی محمد جمالی با اینکه یک نیروی اطلاعاتی بوده خیلی از نزدیک و از موقعیت‌‎های شخصی در مورد حاج قاسم تعریف کرده است. 

اسلام زاده در ادامه و در مورد روایت هنرمندانه و غیر مستقیم از شهید حاج قاسم سلیمانی گفت: البته سال گذشته هم مستندهایی مثل 72 ساعت یا مستند قاسم را داشتیم، در آنجا هم فیلمسازان تأکید بر روایت غیرمستقیم از حاج قاسم داشتند. کسی که فیلمساز مستند باشد هم به دنبال همین موضوع است یعنی کسی که درام را بشناسد نیز دنبال روایت حاج قاسم میان قصه های مردمی خواهد بود. 

وی در ادامه با تشکر از مهدی نقویان به عنوان تهیه کننده افزود: وقتی من می‌‎خواستم این کار را شروع کنم با تهیه کننده قوی به نام مهدی نقویان که کمک زیادی به ساخت تسهیل تولید این مستند کرد.

اسلام زاده که از شاگردان مرحوم نادر طالب زاده بود در مورد این شخصیت هنری، مستند ساز و برنامه‌ساز انقلابی هم به خبرگزاری دانشجو گفت: ما امروز مشکلمان این است که با از دست دادن حاج نادر بزرگترمان را از دست دادیم. یعنی یک فرد با تجربه کاربلد دنیا دیده را از دست دادیم. فردی که نه فقط خودش بلکه شبکه‌‎ای از مستندسازان که به وی متصل بودند اهمیت داشتند. امروزخیلی ها می‌خواهند در مستندسازی کار کنند اما کسی نیست دورش حلقه بزنند. مسئله بعدی بچه هایی هستند که شبهه دارند و مرحوم نادر طالب زاده محلی برای رجوع و رفع این شبهات بود که امروز دیگر در بین ما نیست. اگر حاج نادر بود مستندسازان زیادی انگیزه بیشتری برای ساخت فیلم و حضور داشتند.