به گزارش گروه استانها خبرگزاری دانشجو، خشکسالی پدیده طبیعی است که باعث ایجاد خسارات گوناگون در حوضههای کشاورزی، اقتصاد، محیط زیست و اجتماع میشود.از آن جایی که این پدیده به شکل مستمر ظاهر میشود تعیین زمان برای پایان آن بسیار دشوار است.
استان یزد به سبب موقعیت جغرافیایی که دارد از جمله استانهای بیابانی و کم آب کشور است که به دلیل قرار گرفتن در کمربند خشک کره زمین در طول سالیان گذشته با مشکل کم آبی مواجه بوده است. البته پدیده کم آبی از گذشته تا به امروز یک پدیده ذاتی در استان یزد بوده است.
اما در سالهای اخیر با توجه به پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، معضل خشکسالی تشدید شده است؛ کمبود و نوسانات شدید نزولات جوی، رخداد پدیده خشکسالی به ویژه در مناطق دارای اقلیم خشک و نیمه خشک مانند استان یزد را اجتناب ناپذیر میکند.
از نتایج کم آبی و خشکسالی در استان یزد گسترش بیابانهای این استان است که موجب افزایش دما و گرم شدن زمین میشود.
محمود فتاحی رئیس اداره بیابانزدایی اداره کل منابع طبیعی استان یزد با اشاره به نقش عوامل طبیعی و انسانی در بیابانی شدن یزد، سهم عوامل طبیعی در بیابانی شدن استان طی ۱۵ سال گذشته را بیش از عوامل انسانی خوانده است.
فتاحی در جمع خبرنگاران گفت: به طور کلی ۷.۳ میلیون هکتار یعنی حدود ۳۶ درصد اراضی استان یزد را بیابانها تشکیل میدهند که در آنها حداکثر ۳ تا ۴ درصد پوشش گیاهی یا به طور کلی فاقد پوشش گیاهی هستیم.
وی با بیان این که حدود ۹۷۶ هزار هکتار از این اراضی به عنوان کانونهای بحران فرسایش بادی محسوب میشوند، این کانونها به دو نوع درجه یک و درجه دو تقسیم کرد و گفت: کانونهای درجه یک در استان ۲۵۰ هزار هکتار وسعت دارند و تمام فعالیت بیابانزدایی اعم از برز پاشی، نهال کاری و سایر اقدامات مربوطه در این محدوده انجام میگیرد.
فتاحی تعداد کانونهای گرد و غبار در یزد را قریب ۱۳ مورد ذکر کرد و گفت: البته برای مهار این کانونهای گرد و غبار هم اقدامات مدیریتی و هم موضوع هماهنگی با نهادهای مختلف را دنبال میکنیم و تلاش داریم با یکسری برنامههای بازدارنده و حفاظتی و همچنین یکسری برنامههای اصلاحیهای و احیائی مثل نهال کاری و مدیریت باغات کشاورزی در جهت مهار این کانونها پیش برویم.
به گفته وی، هرچند سهم عوامل طبیعی در بیابانی شدن استان طی ۱۵ سال گذشته بیش از عوامل انسانی بوده ولی یکی از عوامل انسانی مهم در این بخش، فعالیتهای اکتشافی و استخراجی معادن است و در مناطقی از استان که قسمتهای معدنی بیشتری وجود دارد نیز شاهد بایانی شدن بیشتر اراضی طبیعی هستیم.
رئیس اداره بیابانزدایی استان در همین رابطه به آیین نامه اجرایی مقابله با گرد و غبار مصوب دولت طی سالهای اخیر نیز اشاره و عنوان کرد: در این آییننامه، مسئولیت هر کدام از سازمانها و نقش آنها در جهت بیابانزدایی مشخص شده است.
این مسئول از عمده اقدامات صورت گرفته در سال جاری جهت بیابانزدایی را نهالکاری در ۱۵۰ هکتار از اراضی منطقه بافق، اجرای طرح جنگلهای دست کاشت بیابانی در روستای چاه افضل اردکان و ابتدای منطقه چوپانان به سمت اردکان و همچنین مدیریت روان آبها در بالغ بر یک هزار هکتار اراضی شهرستان اشکذر ذکر کرد.
فتاحی در پایان نیز به اجرای طرحهای مشارکتی در این حوزه نیز اشاره و تصریح کرد: اجرای طرحهای مشارکتی در مناطق بیابانی در قالب سه محور صورت میگیرد که در محور اول، منابع طبیعی با کمک نهادهای اجتماعی اقدام به نهالکاری و آبیاری آنها میکند؛ در محور دوم نیز مدیریت عرصههای بیابانی با مشارکت بهرهبرداران به صورت عرفی و قانونی دنبال میشود و در محور سوم نیز طرحها با مشارکت متقاضیان سرمایهگذاری در بیابان مانند متقاضیان دامپروری، پرورش زنبور عسل و تولید برق از طریق پنلهای خورشیدی صورت میگیرد.