به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو- فاطمه قربانی رضوان؛ ساعت ۱۸ به وقت تهران و شبکه یک سیما با فاصله دوساعت مانده به شروع اولین مناظره انتخاباتی چهاردهمین دوره ریاست جمهوری برنامه زنده خود را شروع کرده است. همه‌ی تلاش‌ها بر برگزاری دقیق برنامه است و این را میشد از تعداد بالای مجریان برنامه و تعدد دوربین‌ها در پوشش ورود کاندیدا‌ها به محل برگزاری مناظرات متوجه شد.
همزمانی ساعت شروع برنامه با اوقات شرعی به افق تهران و پخش زنده مراسم نماز جماعت کاندیدا‌ها به همراه مشاوران آن‌ها ایده تازه‌ای بود که نه تنها نمونه آن پیشتر دیده نشده بود بلکه ایده جدیدی بود که بازخورد جالب توجهی از سوی مخاطبان را نیز دریافت کرد.
مناظره‌های تلویزیونی همواره از پر مخاطب‌ترین برنامه‌ها در ساختار گفتگومحور بوده اند. مناظراتی که اگرچه در کشور ما سبقه طولانی ندارد، اما حاشیه‌های آن تا سال‌های سال همواره در اذهان باقی می‌ماند و در شرایطی از درون مایه‌ی همین مناظرات سبد رای نمایندگان به طرز اعجاب آوری پر و یا خالی می‌شود. از همین رو این برنامه از اهمیت بالایی برخوردار است و تمام جزئیات آن باید در موشکافانه‌ترین حالت ممکن بررسی و با کمترین خطا اجرا گردد.
دکور
دکور، نور، صحنه و دوربین در برنامه مناظره تاثیری مستقیم بر مخاطب دارد. درواقع مخاطب در اولین مواجه خود با برنامه آنچه می‌بیند دکور است؛ همین برخورد اولیه به عنوان مهم‌ترین قلاب برنامه برای حفظ و همراهی مخاطب با خود است. اما آنچه در شب گذشته از دکور برنامه مناظرات دیده شد بسیاری را شگفت زده کرد. شگفت زده نه از آن رو که دکوری قابل تحسین و در سطح برنامه‌ای ملی در نظر گرفته شده باشد؛ شگفت زده از این بابت که طراحان دکور با چه متر و معیاری چند عنصر کاملا ناخوانا با یکدیگر را همزمان با هم در دکور به کار برده بودند که نتیجه‌ای جز سلب آرامش بصری مخاطب و گا‌ها عدم همراهی با برنامه را به دنبال داشت.
فضای اولین مناظره انتخاباتی نامزدهای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری فاقد امتیاز و ارزش‌های تخصصی و حرفه‌ای بود. دکوری که تلفیقی از طراحی سنتی و مدرن بود هیچ سمت و سوی درستی را طی نمی‌کرد. درواقع اگر بنا بر وجه سنتی بود چرا از کف پوش پر زرق و برق استفاده شده بود و چراغ‌های چشمک زن بک گراند چه سنخیتی با آن داشت؟!؛ و اگر رویکرد مدرن بود آن طاق‌های محراب گونه با رنگ قهوه‌ای با چه منطقی به کار گرفته شدند؟!. درحالی که از نظر فنی و حرفه‌ای دکور برنامه‌های مناظره انتخاباتی باید با طراحی دکور بسیار ساده، اما بر اساس اصول برنامه سازی و هماهنگ با قواعد قاب‌بندی تلویزیونی صورت گرفته باشد به طوری که نگاه قاعده‌مند به طراحی و ساخت دکور، ترکیب بندی خوبی را ارائه کند. با رعایت این موارد است که علاوه بر جذابیت کلی، هریک از عناصر دکور به قاب بندی متعادل و متناسب می‌رسد.
هویت بخشی غیر مستقیم
انچه در اکثر برنامه‌های مناظرات خارجی دیده می‌شود توجه به مسئله‌ی هویت در ساختار دکور برنامه است که در غیرمستقیم‌ترین شکل ممکن به مخاطب عرضه می‌شود. این هویت بخشی غیرمستقیم از طریق شیوه خلاقانه‌ی طراحی دکور و زیرمتن گونه به ذهن مخاطب القا می‌شود. حالا با نگاهی به دکور برنامه مناظره شب گذشته کدام رکن را بیانگر و مصداقی جهت هویت بخشی می‌توان یافت؟!.
طاق‌های محراب گونه که یادآور مسجد و فضای روحانی بودند با طرح‌های که تلاش داشتند اسلیمی باشند، اما با طراحی صلیب میانه‌ی هر بخش آرامش و تمرکز را از مخاطب دریغ می‌کردند. چینش دوار مبل‌های راحتی هم تافته‌ای جدا افتاده از بافت بود. درواقع هر آنچه در دکور و نوع چینش برنامه بود برنامه را از حالت چالشی و مناظره‌ای دور می‌کرد. عدم تعبیه میز برای نمایندگان تصاویری کم کیفیت را در قاب بندی‌ها سبب شد. با گذاشتن میز جلوی کاندیدا‌ها هم تمرکز افراد در حین صحبت و استفاده از یادداشت‌ها بالا می‌رفت و هم فرم زیبایی در تصویر ارائه می‌داد و سویه‌ی جدی و رسمی برنامه را پررنگ‌تر می‌کرد.
نورپردازی
شیوه نورپردازی متمرکز و چند جانبه در تمامی برنامه‌های مناظره استفاده می‌شود. بهره‌گیری از تجهیزات نورپردازی نقطه‌ای، سوژه‌ها را به خوبی و بدون سایه در چهره، روشن کرده و علاوه بر آن جلوه‌هایی از سایه روشن را به دیواره‌ها و کف صحنه می‌دهد. اما انچه در برنامه دیده شد انتخاب رنگ‌های مشکی برای کف و نور‌های تند و تیز روشن در کنار فضای سیاهی در پس زمینه بود که گا‌ها تصویری سوخته از چهره‌ها ارائه می‌داد. از طرفی رنگ بندی کلی دکور در کنار این نورپردازی تند برای برنامه‌ای که بیش از ۴ ساعت ادامه دارد نتیجه‌ای جز اذیت کردن چشم مخاطب و سلب تمرکز از سخنان نمایندگان را ندارد.
در جمع بندی اولین برنامه مناظره انتخاباتی دیشب مواردی همچون عدم استفاده از میکروفون مناسب برنامه گفتگومحور، نبود ساعت در مقابل نامزدها و عدم جدول زمانبندی دقیق، حضور مجری در خنثی‌ترین حالت و صرفا به عنوان اعلام کننده زمان باقی مانده هر کاندید و در نهایت روش طراحی سوال کارشناسان که به طور جدی تب و تاب برنامه مناظره را تا حد بالای گرفته بود قابل اشاره است. اما در کنار تمامی موارد فوق باید اشاره داشت که برنامه‌های این روز‌های سازمان صداوسیما در شرایطی تولید و ضبط می‌شوند که با انتخابات زودهنگام روبه رو بوده اند و همین عدم آمادگی به حتم چالش‌های فراوانی را برای تیم تولید داشته است و آنان تلاش داشته اند نقاط ضعف را به حداقل برسانند.