گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو به نقل از آسوشیتدپرس؛ رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، اعلام کرد که تمام کمکهای مالی به آفریقای جنوبی را بهخاطر آنچه که نقض حقوق بشر خواند، قطع خواهد کرد. این اقدام منعطف از انتقادات مکرر و نادرست ایلان ماسک طی سالها نسبت به مقامات کشور زادگاهش است که آنها را ضد سفیدپوست دانسته و حتی ادعا کرده که مقامات این کشور از کشتار سفیدپوستان حمایت میکنند.
ترامپ روز یکشنبه گفت: «اتفاقات وحشتناکی در آفریقای جنوبی در حال وقوع است. رهبری آنجا کارهای وحشتناک و ترسناکی انجام میدهد» بدون اینکه جزئیات بیشتری بدهد. او افزود: «آنها زمینها را میگیرند، زمینها را مصادره میکنند و در واقع کارهایی انجام میدهند که شاید خیلی بدتر از این باشد.»
اگرچه مشخص نبود که ترامپ دقیقاً به چه چیزی اشاره میکند، به نظر میرسید که او به یک قانون جدید در آفریقای جنوبی اشاره دارد که به دولت اختیاراتی در برخی موارد برای مصادره زمینها از مردم میدهد.
ماسک، متحد نزدیک ترامپ و رئیس جدید وزارتخانه کارایی دولت ترامپ، این قانون را در پستهای اخیر خود در شبکههای اجتماعی برجسته کرده و آن را تهدیدی برای اقلیت سفیدپوست آفریقای جنوبی معرفی کرده است.
بسیاری از مردم آفریقای جنوبی به وعده ناگهانی ترامپ برای مجازات بزرگترین شریک تجاری آمریکا در آفریقا با تعجب مواجه شدند و حداقل آن را تا حدی تحت تاثیر ایلان ماسک، میلیاردر مالک تسلا دانستهاند. ماسک که در پایتخت آفریقای جنوبی، پرتوریا به دنیا آمده اما پس از اتمام دبیرستان به کانادا مهاجرت کرده، به نظر میرسد در این موضوع نقش داشته باشد.
قانون مصادره زمین (Expropriation Act) ماه گذشته توسط رئیسجمهور آفریقای جنوبی، سیریل رامافوزا، به تصویب رسید و به دولت اجازه میدهد در موارد خاص، زمینهایی را که استفاده نمیشوند یا در صورت توزیع مجدد، به نفع منافع عمومی خواهند بود، مصادره کند.
این قانون بهمنظور اصلاح برخی از اشتباهات دوران آپارتاید آفریقای جنوبی که در آن زمان زمینها از سیاهپوستان گرفته میشد و آنها مجبور به زندگی در مناطق مخصوص غیرسفیدپوستان بودند، وضع شده است.
رامافوزا روز دوشنبه در واکنش به اظهارات ترامپ گفت که رئیسجمهور ایالات متحده اشتباه کرده و هیچ زمینی مصادره نشده است. او همچنین افزود که امیدوار است با دولت ترامپ در این خصوص گفتوگو کند. دولت آفریقای جنوبی اعلام کرد که ایالات متحده بهدرستی این قانون را درک نکرده است.
ماسک در سال ۲۰۲۳ دولت رامافوزا را متهم به اجازه دادن به وقوع «نسلکشی» در پی کشته شدن برخی از کشاورزان سفیدپوست کرده بود.
اگرچه این قتلها محکوم شده است، کارشناسان گفتهاند هیچ مدرکی مبنی بر وقوع نسلکشی وجود ندارد و این قتلها بخشی از آمار بالای جرمهای خشونتآمیز در آفریقای جنوبی است که بیشتر به سرقت از مزارع مربوط میشود. جرمها همه مردم آفریقای جنوبی را تحت تاثیر قرار میدهند و کشور بهطور میانگین روزانه ۷۰ قتل دارد که اکثریت قربانیان سیاهپوست هستند.
ماسک همچنین روز دوشنبه به این موضوع وارد شد و در واکنش به یک پست از حساب رسمی رامافوزا در شبکه اجتماعی X این سوال را مطرح کرد: «چرا شما قوانین مالکیت آشکاراً نژادپرستانه دارید؟»
دوباره، مشخص نیست که دقیقاً منظور ماسک چه بوده، اما اظهارات او به نظر میرسد که به قوانین اقدامات مثبت آفریقای جنوبی در کسبوکار اشاره دارد که هدف آن ارتقای فرصتها برای سیاهپوستان و دیگر گروههای نژادی است که در دوران آپارتاید در معرض تبعیض قرار داشتند. سرویس اینترنت ماهوارهای استارلینک ماسک بهدلیل عدم تطابق با معیارهای اقدامات مثبت در آفریقای جنوبی از دریافت مجوز محروم شده است.
بیش از ۳۰ سال پس از پایان نظام آپارتاید و حکومت اقلیت سفیدپوست، سفیدپوستان در آفریقای جنوبی هنوز هم استاندارد زندگی بسیار بالاتری نسبت به سیاهپوستان دارند.
این مسئله در آمار فقر مشهود است؛ طبق مطالعهای که در سال ۲۰۲۱ توسط کمیسیون حقوق بشر آفریقای جنوبی انجام شد، ۶۴ درصد از سیاهپوستان در فقر زندگی میکنند در حالی که تنها ۱ درصد از سفیدپوستان در چنین وضعیتی قرار دارند. در مورد مالکیت زمین، سفیدپوستان حدود ۷ درصد از جمعیت ۶۲ میلیون نفری آفریقای جنوبی را تشکیل میدهند و تقریباً ۷۰ درصد از زمینها را در اختیار دارند. این در حالی است که این سهم از زمان آپارتاید کاهش یافته است.
با این حال، قانون جدید زمین با انتقادات حتی از داخل کشور روبهرو شده است؛ گروههای مدنی که منافع سفیدپوستان را نمایندگی میکنند و برخی از احزاب سیاسی آفریقای جنوبی گفتهاند که این قانون را به چالش خواهند کشید، زیرا در برخی موارد اجازه میدهد بدون جبران خسارت زمینها مصادره شوند.
در حالی که آفریقای جنوبی با مشکلات اجتماعی و اقتصادی عمیق و میراث آسیبزنندهای از دوران آپارتاید مواجه است، بهعنوان یک دموکراسی پایدار شناخته میشود و کشوری نیست که همانطور که گاهی بهتصویر کشیده میشود، از تنشهای نژادی زیادی رنج ببرد.
ترامپ در پلتفرم اجتماعی Truth Social خود گفت که آفریقای جنوبی «برخی از اقشار مردم را بهطرز بسیار بدی رفتار میکند» بدون اینکه جزئیات بیشتری بدهد و اعلام کرد که تمام کمکهای مالی آینده را متوقف خواهد کرد تا ایالات متحده این مسئله را بررسی کند.
این تهدید بهمعنای قطع حدود ۴۰۰ میلیون دلار کمک سالانه است که ایالات متحده به آفریقای جنوبی میدهد که بیشتر آن برای برنامه HIV/AIDS این کشور از طریق طرح اضطراری رئیسجمهور برای کمک به درمان ایدز، معروف به PEPFAR، است. کمکهای مالی ایالات متحده به آفریقای جنوبی از طریق PEPFAR قبلاً با تهدید ناشی از توقف کمکهای جهانی ترامپ مواجه شده بود.
آفریقای جنوبی همچنین نگران است که ترامپ ممکن است این کشور را از توافق تجاری AGOA خارج کند که دسترسی بدون تعرفه به بازار ایالات متحده را برای آفریقای جنوبی و دیگر کشورهای آفریقایی فراهم میآورد. ترامپ قبلاً تعرفههایی را بر کالاهای چین، کانادا و مکزیک اعمال کرده است، اگرچه روز دوشنبه اعلام کرد که تعرفههای برنامهریزیشده برای مکزیک را به مدت یک ماه به تعویق خواهد انداخت.