گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو به نقل از العربی الجدید؛ در شرایطی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، تهدید به اعمال فشار برای الحاق کانادا بهعنوان پنجاهویکمین ایالت ایالات متحده کرده است، برخی تحلیلگران از جمله استنلی بگنال از مجله اکونومیست این پرسش را مطرح کردهاند: آیا کانادا میتواند به اتحادیه اروپا بپیوندد؟
اگرچه این ایده در نگاه اول دور از ذهن بهنظر میرسد، اما با توجه به گزینههای محدودی که اتاوا در اختیار دارد—بهویژه اگر آمریکا بخواهد مرزها را از بین ببرد یا شراکتی تحمیلی را بر کانادا تحمیل کند—بررسی این سناریو منطقی بهنظر میرسد.
پیوستن به اتحادیه اروپا میتواند مزایای متعددی برای کانادا به همراه داشته باشد، از جمله تقویت مدل "دولت رفاه اجتماعی" که برخلاف سرمایهداری بیرحم آمریکایی، بر حمایت از شهروندان تأکید دارد. این در حالی است که آمریکا با اعمال تعرفههای گمرکی سنگین و تهدیدهای اقتصادی، کانادا را در وضعیت شکنندهای قرار داده است.
با این حال، چنین اقدامی بحران ژئوپلیتیکی کانادا را حل نخواهد کرد. وابستگی اقتصادی و امنیتی کانادا به آمریکا، بهویژه با توجه به هزینههایی که واشنگتن برای تأمین امنیت این کشور متحمل شده، عاملی است که باعث میشود کانادا از هرگونه چالشی در روابطش با آمریکا اجتناب کند.
طبق ماده ۴۹ معاهده اتحادیه اروپا، هر کشور اروپایی که به ارزشهای اتحادیه احترام بگذارد، میتواند برای عضویت اقدام کند. از لحاظ جغرافیایی، کانادا خارج از اروپا قرار دارد، اما برخی پیشنهاد دادهاند که جزیرهای در اقیانوس اطلس که متعلق به کاناداست، میتواند بهعنوان مبنایی برای درخواست عضویت در نظر گرفته شود.
این موضوع نشان میدهد که شرایط عضویت در اتحادیه اروپا بیش از آنکه فنی باشد، سیاسی است. در دههی ۱۹۸۰، درخواست مراکش برای عضویت در اتحادیه رد شد، در حالی که اکنون ایدهی پیوستن کانادا مورد استقبال قرار گرفته است. این تناقض نشان میدهد که اتحادیه اروپا رویکرد متفاوتی نسبت به کشورهای غربی و غیرغربی دارد.
اگر کانادا به اتحادیه اروپا بپیوندد، بدون شک آمریکا آن را یک اقدام خصمانه تلقی خواهد کرد. واشنگتن همواره بر کانادا بهعنوان شریک استراتژیک و منطقهای خود تکیه کرده و احتمالاً هرگونه تلاش برای تغییر این وضعیت را بهشدت سرکوب خواهد کرد.
از سوی دیگر، خود اتحادیه اروپا نیز دیگر جذابیت گذشته را ندارد. بحرانهای اقتصادی، اختلافات داخلی و خروج بریتانیا (برگزیت) نشان داده که اتحادیه اروپا در حال از دست دادن یکپارچگی و ثبات پیشین خود است.
کانادا با دو گزینهی اساسی روبهرو است:
نزدیکی بیشتر به آمریکا
پیوستن به اتحادیه اروپا
اگرچه پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا از نظر تئوریک ممکن است، اما در عمل بسیار بعید بهنظر میرسد. با این حال، اتاوا میتواند بهدنبال شراکتهای استراتژیک جدید باشد، مشابه مدل نروژ که در "منطقه اقتصادی اروپا" حضور دارد، بدون آنکه عضو رسمی اتحادیه اروپا باشد.
در نهایت، آنچه مسلم است، افزایش فشارهای آمریکا بر کاناداست. اگر ترامپ در دور دوم ریاستجمهوری خود تلاش کند سیاستهای خود را در قبال کانادا تشدید کند، این کشور چارهای جز یافتن جایگزینهای اقتصادی و دیپلماتیک نخواهد داشت. اتحادیه اروپا ممکن است یکی از این گزینهها باشد، اما نه بهعنوان یک مقصد نهایی، بلکه بهعنوان یک اهرم برای متوازن کردن روابط با واشنگتن.