درگیری‌های قبیله‌ای در اقلیم کردستان عراق / تلاش اسرائیل برای تفرقه‌افکنی در صفوف کردها

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، درگیری‌های اخیر در اقلیم کردستان عراق، به‌ویژه در مناطقی نظیر اربیل و دهوک، نشان‌دهنده وضعیت بحرانی در داخل این منطقه است. بحران‌ها و درگیری‌های داخلی در این اقلیم که عمدتاً ناشی از اختلافات سیاسی، قبیله‌ای و قومیتی هستند، با دخالت‌های خارجی و تشدید تنش‌ها پیچیده‌تر شده‌اند.

این درگیری ها به‌ویژه در شهرستان خبات و اربیل، به‌وضوح نمایانگر بحران‌های عمیق داخلی و تنش‌های قبیله‌ای است که در این منطقه جریان دارند. آغاز ماجرا که ابتدا به دستگیری خورشید هَرَکی، فرمانده نظامی و شخصیت برجسته عشیره هَرَکیه، آغاز شد، به سرعت به سمت یک بحران گسترده سوق داده شد. درگیری‌هایی که به گزارش منابع خبری، از جمله منابع محلی، در این مناطق رخ داد، به کشته و زخمی شدن تعدادی از نیرو‌ها و غیرنظامیان منجر شد و توجه‌ها را به مشکلات عمیق‌تری در اقلیم کردستان جلب کرد.

بر اساس گزارشات مختلف، علت اصلی این درگیری‌ها اختلافات ملکی میان عشیره هَرَکیه و عشیره گوران و نارضایتی‌های معیشتی است که به دلیل بحران‌های اقتصادی و سیاسی در اقلیم شدت یافته‌اند. درگیری‌ها که در ابتدا در خبات اربیل رخ داد، با تیراندازی‌های گسترده و استفاده از سلاح‌های سبک و متوسط ادامه یافت. در گزارش‌های منابع خبری مانند "بغداد الیوم"، آمده است که این درگیری‌ها ریشه در مسائل اقتصادی مانند بحران پرداخت حقوق کارمندان و توقف صادرات نفت اقلیم از مارس ۲۰۲۳ داشته است.

این درگیری‌ها تنها به یک بحران نظامی محدود نمانده بلکه از آن به‌عنوان نشانه‌ای از بی‌ثباتی‌های عمیق‌تر در سیاست داخلی اقلیم کردستان و شکاف‌های درون‌گروهی یاد شده است. این بحران‌ها نشان‌دهنده شکست در مدیریت اختلافات قومی و قبیله‌ای و ضعف در رهبری‌های داخلی است که قدرت تصمیم‌گیری و همگرایی را در این اقلیم محدود کرده است.

نقش نیرو‌های امنیتی و دخالت‌های خارجی

دخالت‌های نیرو‌های امنیتی و به‌ویژه نیرو‌های پیشمرگه در این درگیری‌ها باعث پیچیدگی‌های بیشتری در بحران‌های داخلی شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که پس از درگیری‌ها، مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، در تلاش بوده تا از نیرو‌های ارتش عراق کمک بگیرد. به گفته منابع امنیتی، نیرو‌های پیشمرگه در این درگیری‌ها نقش کلیدی ایفا کرده‌اند و این نشان‌دهنده وابستگی عمیق اقلیم کردستان به حمایت‌های خارجی است.

بحران اقتصادی و تأثیرات آن بر سیاست‌های داخلی اقلیم کردستان

بحران اقتصادی یکی از عواملی است که به تشدید درگیری‌ها و بی‌ثباتی در اقلیم کردستان کمک کرده است. به‌ویژه بحران حقوق کارمندان و توقف صادرات نفت اقلیم، که در گزارش‌های مختلف از جمله منابع محلی و "بغداد الیوم" به آن اشاره شده است، به شدت وضعیت معیشتی مردم اقلیم را تحت تأثیر قرار داده است. در گزارش‌ها آمده که بحران‌های اقتصادی که از مارس ۲۰۲۳ به وجود آمده، به‌ویژه در زمینه تأخیر در پرداخت حقوق کارمندان و مشکلات مالی، موجب افزایش نارضایتی‌ها در میان مردم شده و به تشدید درگیری‌های قبیله‌ای و سیاسی کمک کرده است.

این بحران‌ها علاوه بر ایجاد نارضایتی عمومی، موجب شده‌اند که گروه‌های مختلف کرد در تلاش برای حفظ منافع خود بیشتر به‌دنبال حمایت‌های خارجی و همچنین استفاده از قدرت نظامی باشند. این وضعیت که بر روابط داخلی اقلیم تأثیر گذاشته، باعث شده است که گروه‌های مختلف کرد در مسیر‌هایی متفاوت حرکت کنند و حتی به حمایت از نیرو‌های خارجی روی آورند. در این شرایط، اگر اقلیم کردستان نتواند به این بحران‌های اقتصادی و سیاسی پاسخ دهد، ممکن است وضعیت بحرانی‌تر شود و منجر به بی‌ثباتی و تشدید درگیری‌ها گردد.

 دخالت‌های اسرائیل و نقش آن در ایجاد تفرقه

اسرائیل، که در طول سال‌های اخیر به دنبال نفوذ در مناطق حساس خاورمیانه بوده، در تحولات اخیر اقلیم کردستان نیز نقش چشمگیری ایفا کرده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که اسرائیل با حمایت از برخی گروه‌های خاص کرد در اقلیم کردستان، در تلاش است تا از بحران‌های داخلی استفاده کند و روابط میان اقلیم کردستان و جمهوری اسلامی ایران را تضعیف نماید. به‌ویژه در شرایطی که بارزانی‌ها در تلاش برای بهبود روابط با جمهوری اسلامی ایران بوده‌اند، اسرائیل به‌دنبال ایجاد تفرقه‌افکنی میان گروه‌های کرد و ضربه زدن به این روند است.

اسرائیل در تلاش است تا با تحریک گروه‌های خاص در اقلیم کردستان، نه تنها روابط ایران و اقلیم کردستان را مختل کند بلکه از بی‌ثباتی در این منطقه به نفع خود بهره‌برداری کند. این دخالت‌ها در زمینه تحریک اختلافات ملکی، قومی و قبیله‌ای در کردستان، به‌ویژه در زمان‌هایی که بحران‌های داخلی به اوج خود می‌رسد، به وضوح نشان‌دهنده تلاش اسرائیل برای آسیب رساندن به روابط اقلیم کردستان و ایران است.

اسرائیل در راستای این هدف، به‌ویژه از گروه‌های خاصی که به‌دنبال خودمختاری بیشتر و استقلال اقلیم کردستان هستند، حمایت می‌کند. این امر نه تنها به تفرقه در داخل اقلیم کردستان کمک می‌کند بلکه موجب می‌شود که اسرائیل بتواند از وضعیت موجود برای مقابله با نفوذ ایران در این منطقه استفاده کند.

 چشم‌انداز آینده اقلیم کردستان

در نهایت، وضعیت کنونی اقلیم کردستان عراق و درگیری‌های داخلی و قومی که در آن به وقوع پیوسته، به وضوح نشان‌دهنده بحران‌های جدی در این منطقه است. دخالت‌های اسرائیل و دیگر قدرت‌های خارجی در این بحران‌ها، به‌ویژه از طریق ایجاد تفرقه میان گروه‌های مختلف کرد، می‌تواند به بی‌ثباتی و تشدید درگیری‌ها منجر شود. به‌ویژه در شرایطی که ایران به‌عنوان یک قدرت حامی و در صدد تبدیل به یک شریک استراتژیک برای اقلیم کردستان عمل می‌کند، اسرائیل تلاش دارد تا از این وضعیت به نفع خود بهره‌برداری کند و روابط اقلیم کردستان با ایران را تضعیف کند.

آینده اقلیم کردستان بستگی به توانایی رهبری این منطقه در مدیریت بحران‌های داخلی و خارجی دارد. اگر اقلیم کردستان بتواند به این بحران‌ها پاسخ دهد و روابط خود را با کشورهای منطقه تقویت کند، می‌توان امیدوار بود که آینده‌ای پایدار و امن برای این منطقه رقم خواهد خورد. در غیر این صورت، به‌ویژه با توجه به شرایط داخلی موجود، ممکن است اقلیم کردستان با بحران‌های پیچیده‌تر و تهدیدات بیشتر روبه‌رو شود.