موفقیت قرص گیاهی مبتنی بر زرشک در کنترل دیابت نوع ۲

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، یک قرص گیاهی جدید به طور قابل توجهی کنترل قند خون را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بهبود بخشید.

به نقل از نیو اطلس، یک کارآزمایی بالینی برای آزمایش اثربخشی یک داروی خوراکی گیاهی جدید برای درمان دیابت نوع 2 نتایج امیدوارکننده‌ای را به همراه داشته است. این دارو به طور قابل توجهی کنترل گلوکز خون را بهبود بخشید و سلامت قلب و کبد را تقویت کرد. محققان می‌گویند اکنون مطالعات بالینی بزرگتری مورد انتظار است.

بربرین(Berberine) یک آلکالوئید طبیعی است که در گیاهان مختلف یافت می‌شود و قرن‌هاست که در طب سنتی چینی برای درمان مشکلات گوارشی، التهاب و عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود.

محققان بیمارستان دانشگاه پکن در چین به تازگی فاز 2 یک کارآزمایی بالینی را برای ارزیابی ایمنی و اثربخشی مشتقی از بربرین به نام «بربرین اورسودوکسی‌کولات»( berberine ursodeoxycholate) برای درمان دیابت نوع 2 راه‌اندازی کردند.

دیابت نوع 2 شایع‌ترین شکل دیابت است که حدود 90 درصد از همه افراد مبتلا به بیماری دیابت را تشکیل می‌دهد. این بیماری ناشی از مقاومت به انسولین است، جایی که بدن نمی‌تواند به طور کامل به انسولین تولید شده توسط پانکراس(لوزالمعده) پاسخ دهد، بنابراین گلوکز(قند) خون افزایش می‌یابد و اصطلاحا فرد دجار هیپرگلیسمی می‌شود.

اتخاذ یک سبک زندگی سالم، اغلب اولین قدم در درمان دیابت نوع 2 با هدف جلوگیری از پیشرفت بیماری و کاهش گلوکز خون به سطوح طبیعی یا نزدیک به عادی است. در صورت عدم موفقیت، می‌توان داروهای خوراکی ضد دیابت را معرفی کرد.

«بربرین اورسودوکسی‌نکولات» یا HTD1801 در مطالعات بالینی مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته است. در سال 2021، محققان آمریکایی فاز 2 کارآزمایی بالینی را با استفاده از آن برای درمان بیماری کبد چرب غیر الکلی انجام دادند. شرکت‌کنندگان در این مطالعه همچنین مبتلایان به دیابت نوع 2 بودند که معمولاً با این نوع بیماری کبدی مرتبط است و تقریباً همه آنها داروهای ضد دیابت خوراکی، اغلب دو یا تعداد بیشتری به طور همزمان مصرف می‌کردند.

محققان دریافتند که HTD1801 علاوه بر کاهش محتوای چربی کبد، به طور قابل توجهی کنترل قند خون را نیز بهبود می‌بخشد.

هموگلوبین گلیکوزیله یا HbA1c یک آزمایش خون است که میانگین سطح گلوکز خون را طی دو تا سه ماه اخیر اندازه‌گیری می‌کند که نشانگری کلیدی برای کنترل گلوکز (گلیسمی) خون است.

کارآزمایی بالینی حاضر بر اساس نتایج مطالعه سال 2021، با هدف ارزیابی اثربخشی HTD1801 در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به تنهایی که سطح گلوکز خون آنها به اندازه کافی با رژیم غذایی و ورزش کنترل نشده بود، انجام شد.

محققان کارآزمایی 113 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 را انتخاب کردند که میانگین سنی آنها حدود 54 سال بود و آنها را به صورت تصادفی در یکی از سه گروه درمان 12 هفته‌ای قرار دادند. گروه اول از دارونما استفاده می‌کردند. گروه دوم 500 میلی‌گرم HTD1801 را دو بار در روز دریافت می‌کردند و گروه سوم 1000 میلی‌گرم HTD1801 را دو بار در روز استفاده می‌کردند.

نقطه پایانی اولیه مطالعه، بهبود قابل توجهی در کنترل گلوکز خون بود که در کاهش HbA1c منعکس شد. در ابتدا، سطح HbA1c بیماران بین 7 تا 11 درصد(میانگین 8.2 درصد) بود که در آن HbA1c طبیعی و غیر دیابتی زیر 5.7 درصد است. پس از 12 هفته، نقطه پایانی اولیه به دست آمد. کاهش قابل توجه وابسته به دوز در HbA1c در هر دو گروه درمان HDT1801 در مقایسه با گروه دارونما مشاهده شد.

برای گروه دارونما، کاهش HbA1c  حدود 0.3 درصد بود. افرادی که 500 میلی‌گرم را دو بار در روز مصرف می‌کردند، کاهش 0.4 درصدی را مشاهده کردند. با این حال، کسانی که دوز بالاتر از 1000 میلی‌گرم را دو بار در روز دریافت کردند، کاهش HbA1c به میزان 0.7 درصد داشتند که یک کاهش معنی‌دار بالینی است.

در شرایط واقعی، بسیاری از 34 بیمار به طور تصادفی برای مصرف 1000 میلی‌گرم HTD1801 دو بار در روز به سطح هدف HbA1c دست یافتند. در هفته دوازدهم، برای 55.9 درصد از افراد، HbA1c کمتر از 7 درصد و برای 29.4 از آنان کمتر از 6.5 درصد بود.

مطابق با این کاهش در HbA1c، محققان همچنین مشاهده کردند که HTD1801 بهبودهای وابسته به دوز را در متابولیسم گلوکز و مقاومت به انسولین در مقایسه با دارونما ایجاد کرد. همچنین HTD1801 سطح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C، چربی نوع بد) و نشانگرهای التهاب و خطر قلبی عروقی را کاهش داد. ضمن اینکه هیچ یک از بیماران افزایش وزن قابل توجهی نداشتند.

محققان درمان HTD1801 را به طور کلی ایمن و قابل تحمل ارزیابی کردند. عوارض جانبی در هر سه گروه، از جمله دارونما مشاهده شد، اما 71.1 درصد از بیماران در گروه 1000 میلی‌گرمی را تحت تأثیر قرار داد، در حالی که به ترتیب 46 درصد و 39.5 درصد از بیماران در گروه 500 میلی‌گرم و دارونما را تحت تاثیر قرار داد.

چهار بیمار عوارض جانبی شدیدی را تجربه کردند. همه عوارض دیگر از نظر شدت، خفیف تا متوسط ​​بودند، از جمله یک رویداد خفیف هیپوگلیسمی که محققان تشخیص دادند ناشی از HTD1801 نیست. همچنین هیچ ناهنجاری بالینی قابل توجهی در آزمایشات، علائم حیاتی، معاینات فیزیکی یا نوار قلب(EEG) در هیچ گروهی مشاهده نشد.

محققان می‌گویند: در این کارآزمایی بالینی، درمان با 500 میلی‌گرم HTD1801  دو بار در روز و 1000 میلی‌گرم دو بار در روز، منجر به کاهش قابل‌توجه سطح HbA1c در مقایسه با دارونما طی 12 هفته شد. بهبودهای بیشتری در پارامترهای گلیسمی، قلبی متابولیک و مرتبط با کبد مشاهده شد که نشان دهنده مزیت جامع HTD1801 برای درمان دیابت نوع 2 و بیماری‌های همراه آن است.

این یافته‌ها از HTD1801 به عنوان یک گزینه درمانی خوراکی با تحمل خوب پشتیبانی می‌کند که می‌تواند به تنهایی یا در ترکیب با سایر درمان‌های موجود برای دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار گیرد.

این مطالعه در مجله JAMA Network Open منتشر شده است.