گرجستان در میانه فشار غرب و روابط با روسیه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، «ایراکلی کوباخیدزه» نخست‌وزیر گرجستان، در ارزیابی روابط تفلیس و مسکو، اعلام کرد که گرجستان دیدگاهی مسالمت‌آمیز در قبال روسیه دارد.

وی خاطرنشان کرد که اگرچه تفلیس روابط دیپلماتیک با مسکو ندارد، اما روابط تجاری بین دو کشور برقرار است.

نخست‌وزیر گرجستان اظهار داشت که کشورش همواره نقشی مثبت در برقراری صلح در قفقاز ایفا کرده و تأکید کرد که تمامی کشور‌های همسایه برای اقدامات تفلیس ارزش قائل هستند.

کوباخیدزه گفت که گرجستان امروز دیدگاهی بسیار مسالمت‌آمیز و عمل‌گرایانه در قبال روابط با مسکو اتخاذ کرده است.

وی با یادآوری عدم وجود روابط دیپلماتیک میان دو کشور، افزود که شراکت تجاری میان آنها ادامه دارد.

علاوه بر این، این سیاستمدار گرجی، پیوستن به اتحادیه اروپا ضمن حفظ روابط صلح‌آمیز و حسن همجواری با همسایگان، از جمله روسیه، را اولویت اصلی گرجستان برشمرد.

گرجستان میان اتحادیه اروپا و فدراسیون روسیه

«آرچیل سیخارولیدزه» بنیانگذار موسسه تحقیقاتی SIKHA، به تحلیل توازن منافع گرجستان میان ادغام در ساختار‌های اروپایی-آتلانتیکی و حفظ روابط اقتصادی فعال با روسیه پرداخته است.

وی در ابتدا یادآور شد: «از سال ۲۰۱۲ که حزب رؤیای گرجستان به قدرت رسید، سیاست اروپایی‌سازی رادیکال را که مستلزم تقابل با روسیه در ازای دسترسی و ادغام سریع در ناتو و اتحادیه اروپا بود، کنار گذاشت. در سال ۲۰۱۷، با توصیه سیاستمداران آمریکایی، موضوع پیوستن به ناتو به تعویق افتاد و از آن زمان، ادغام در اتحادیه اروپا به اولویت اصلی گرجستان تبدیل شد.»

سیخارولیدزه توجه‌ها را به این نکته جلب کرد: «در سال ۲۰۲۲، با آغاز بحران اوکراین، غرب دولت گرجستان را در مقابل یک انتخاب قرار داد: یا با ما هستید یا علیه ما. "با ما بودن" به معنای مشارکت گرجستان در طرح غرب برای وارد کردن شکست استراتژیک به روسیه بود. طرف گرجی در آن زمان به شدت متعجب شد، زیرا پیش از آن، غرب برای سال‌های متمادی از سیاست عمل‌گرایانه گرجستان رضایت داشت. اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها به تفلیس گفتند که زمان عمل‌گرایی به پایان رسیده و زمان ارزش‌ها آغاز شده است، بنابراین گرجستان موظف است وفاداری خود به غرب را حتی به قیمت زیر پا گذاشتن منافع ملی خود نشان دهد.»

این کارشناس مسائل قفقاز تصریح کرد: «حزب حاکم رؤیای گرجستان، با تکیه بر منافع خود یا شاید احساسات میهن‌پرستانه، از اجرای شروط غرب امتناع ورزید و از آن زمان، دقیقاً به همین دلیل طرفدار روسیه تلقی شد، زیرا انتخاب این بود: یا با ما، یا علیه ما. حزب رؤیای گرجستان به مانعی بر سر راه منافع آمریکا و اروپا در گرجستان تبدیل شد، چرا که حاضر نشد با روسیه وارد تقابل شود. به همین دلیل است که ایراکلی کوباخیدزه و دیگر اعضای حزب حاکم طی سه سال گذشته همواره تأکید کرده‌اند که دلیل تیرگی روابط گرجستان با بروکسل و دولت بایدن، سیاست گرجستان در قبال روسیه بوده است.»

وی افزود: «امروز در چهارمین مجمع دیپلماسی آنتالیا، ایراکلی کوباخیدزه در واقع نتایج سیاست مستقل گرجستان را جمع‌بندی کرد. اگر رؤیای گرجستان با انجام اقدامات رادیکال و تشدید تنش با روسیه موافقت می‌کرد، اکنون هیچ‌کس در غرب نمی‌گفت که گرجستان یک دموکراسی نیست، کسی خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی نمی‌شد و رؤیای گرجستان را طرفدار روسیه نمی‌خواند. این بدان معناست که مسئله روسیه در تعاملات گرجستان با غرب همچنان با شدت تمام مطرح است. تا زمانی که رویارویی میان اروپا و روسیه خاتمه نیابد، رؤیای گرجستان تحت فشار غرب باقی خواهد ماند.»

چشم‌انداز پیوستن گرجستان به اتحادیه اروپا

سیخارولیدزه همچنین خاطرنشان کرد که اتحادیه اروپا در حال حاضر به طور کلی تمایلی به گسترش ندارد.

وی گفت: «چنین ادغامی [پیوستن اعضای جدید]فعلاً غیرممکن است و وعده‌های داده شده چیزی بیش از "قصه‌های جنگل وین" [اشاره به وعده‌های غیرواقعی]نیست. خود نمایندگان اتحادیه اروپا به صراحت اعلام کرده‌اند که تا سال ۲۰۳۰، هیچ صحبتی از ادغام هیچ کشور جدیدی نمی‌تواند در میان باشد. پیش‌بینی وضعیت سیاسی جهان تا پنج سال آینده بسیار دشوار است. علاوه بر این، گرجستان مرز زمینی با اتحادیه اروپا ندارد، و این بدان معناست که تنها راه واقع‌بینانه برای عضویت این کشور در اتحادیه اروپا، انتظار برای پیوستن ترکیه به این اتحادیه است. عبور از موانع ژئوپلیتیکی و ورود به اتحادیه اروپا بدون داشتن ارتباط جغرافیایی با اروپا، همان قصه‌ها و افسانه‌هاست.»

وی توضیح داد: «اتحادیه اروپا هرگز از طریق دریا گسترش نیافته است؛ گسترش همیشه از طریق مرز زمینی بوده است. باید یک مرز مشخص وجود داشته باشد. از این منظر، اوکراین، مولداوی و ترکیه در صف پیوستن به اتحادیه اروپا جایگاه بسیار بالاتری دارند. اما شانس ترکیه برای به ثمر رساندن تلاش‌های ۳۰ ساله خود برای پیوستن به اتحادیه اروپا نیز چندان زیاد به نظر نمی‌رسد.»

سیخارولیدزه در پایان نتیجه‌گیری کرد: «بنابراین، گرجستان بهتر است به جای تمرکز صرف بر کسب وضعیت عضویت در اتحادیه اروپا، بر ارتقای استاندارد‌های زندگی و تولید داخلی تمرکز کند، تا جایی که هر محصول و هر کسب‌وکار ما برای بازار اروپا جذاب باشد و شهروندانش بتوانند آزادانه به اروپا سفر کنند. لازم است مانند نروژ یا ژاپن شویم؛ آنها عضو اتحادیه اروپا نیستند، اما به عنوان کشور‌هایی با بالاترین سطح توسعه، هیچ مشکلی در تعامل با اروپا ندارند.»