جایگاه ایران در میان پنج قدرت برتر نظامی جهان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، سیدمهدی جلالی‌شاد، کارشناس حقوق بین‌الملل، در یادداشتی که در اختیار این خبرگزاری قرار داده، نوشته است: در شرایطی که رتبه‌بندی‌های رسمی بین‌المللی همچون Global Firepower، ایران را در رتبه چهاردهم یا پایین‌تر از نظر توان نظامی معرفی می‌کنند، تحلیل‌های میدانی و تخصصی نشان می‌دهد جمهوری اسلامی ایران با اتکا به ظرفیت‌های بومی، عمق استراتژیک منطقه‌ای و فناوری‌های پیشرفته در حوزه‌های موشکی، پدافندی، پهپادی و جنگ الکترونیک، در زمره پنج قدرت نخست نظامی جهان قرار می‌گیرد. در این یادداشت، به بررسی ابعاد گوناگون این توانمندی‌ها پرداخته می‌شود.

قدرت نظامی در آمار رسمی جهانی

مطابق داده‌های منتشرشده در پایگاه Global Firepower در سال ۲۰۲۴، ایران رتبه چهاردهم نظامی جهان را کسب کرده است. این رتبه‌بندی عمدتاً بر اساس داده‌های عمومی نظیر تعداد نیروها، تجهیزات سنگین و بودجه دفاعی انجام می‌شود، اما این شاخص‌ها معمولاً ابعاد کیفی، تجربه میدانی و قابلیت‌های راهبردی کشورها را نادیده می‌گیرند.

توانمندی بومی و تحریم‌گریزی دفاعی

ایران از معدود کشورهایی است که در شرایط تحریم شدید، نه‌تنها تولید نظامی خود را متوقف نکرده، بلکه در بسیاری از حوزه‌ها مانند:

• موشک‌های بالستیک و کروز با برد بالا و دقت نقطه‌ای،

• سامانه‌های پدافند هوایی مدرن مانند باور ۳۷۳، آرمان و ۱۵ خرداد،

• پهپادهای رزمی و شناسایی پیشرفته همچون شاهد ۱۲۹، شاهد ۱۳۶ و مهاجر ۶،

• تجهیزات جنگ الکترونیک، جنگ سایبری و ضدجنگال،

به سطح طراحی و تولید انبوه بومی دست یافته و گاه از فناوری‌های مشابه در ارتش‌های غربی نیز پیشی گرفته است.

برتری در قدرت سایبری و اطلاعاتی

ایران از توان سایبری قابل‌توجهی برخوردار است که در چندین مقطع حساس، توانسته زیرساخت‌های حیاتی دشمنان را هدف قرار دهد. همچنین، در حوزه جنگ شناختی، عملیات روانی و اطلاعاتی، ایران از ساختارهای پیچیده و چندلایه‌ای بهره می‌برد که تحلیلگران غربی بارها به آن اذعان کرده‌اند.

با در نظر گرفتن شاخص‌هایی چون:

• تولید بومی و فناورانه تجهیزات پیشرفته،

• حضور عملیاتی در میدان‌های جنگ واقعی،

• گستردگی نیروی انسانی آموزش‌دیده،

• ظرفیت‌های دفاعی غیرمتقارن و منطقه‌ای،

می‌توان نتیجه گرفت که ایران از نظر ساختار دفاعی، انعطاف راهبردی و توان عملیاتی، در میان پنج قدرت نخست نظامی جهان جای دارد؛ هرچند بسیاری از داده‌های آن به دلیل ملاحظات امنیتی در رتبه‌بندی‌های رسمی گنجانده نمی‌شود.