خسروپناه: سن ورود به هیئت علمی برای زنان باید تا ۵۰ سالگی افزایش یابد

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، با اشاره به ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت در ۱۴ بند توسط مقام معظم رهبری در سال ۹۳ و تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال ۱۴۰۰ در مجلس، تأکید کرد که سیاست‌های کلی، راهبردی و قوانین لازم در حوزه جمعیت وجود دارد، اما نهاد‌های مسئول، به وظایف خود در اجرا عمل نمی‌کنند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی آمار کمتر از یک میلیون تولد در سال گذشته را نگران‌کننده خواند و گفت: آمار مرگ‌ومیر در برخی استان‌ها از تولد بیشتر است که زنگ خطری جدی برای آینده کشور است و نشان‌دهنده وجود مشکل در حوزه حکمرانی جمعیت است.

فقدان اتاق وضعیت هوشمند و توانمند برای رصد مستمر

وی در ادامه سه خلأ اساسی را در اجرای سیاست‌های جمعیتی برشمرد و با تأکید بر اهمیت پایش مستمر آمار‌های جمعیتی، گفت: اتاق‌های رصد عمدتاً دیتا دارند، اما این دیتا‌ها باید به اطلاعات و تحلیل تبدیل و بر اساس علل و عوامل شناسایی‌شده، برنامه‌ریزی شود. ما نیازمند یک اتاق وضعیت هوشمند و توانمند با رصد مستمر در حوزه جمعیت و نرخ باروری در کل جغرافیای کشور و کشف علل و عوامل کاهش جمعیت هستیم.

فقدان نقشه راه اجرایی جامع

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن اشاره به جامعیت اسناد بالادستی و سیاست‌های کلی جمعیت مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و قوانین مصوب مجلس، بر لزوم تدوین یک نقشه راه اجرایی مشخص تأکید کرد و افزود: کار در حوزه جمعیت، کاری سنگین و پرهزینه است، اما لازم است هر سال حداقل سه مؤلفه یا محور در حوزه جمعیت تعیین شود و تمامی دستگاه‌ها از صداوسیما و سازمان تبلیغات اسلامی تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر نهاد‌های فرهنگی، برای تحقق آن همکاری کنند. اینکه انتظار داشته باشیم بار اصلی بر دوش ستاد ملی جمعیت باشد، شدنی نیست، چرا که ستاد، یک قرارگاه است نه مجری.

کم‌توجهی به مسائل فرهنگی و ضعف در فرهنگ‌سازی

استاد خسروپناه با انتقاد از نحوه نمایش زنان در برخی سریال‌های تلویزیونی گفت: زنان با روحیه لطیف و با محبت، مظهر جمیل و جمال الهی هستند، اما متأسفانه بعضاً به عنوان زنان خشن، جنایتکار و قاتل در سریال‌ها به تصویر کشیده می‌شوند. ستاد ملی جمعیت باید نسبت به این سریال‌ها مدعی‌العموم باشد.

وی همچنین بر تقویت باور‌های دینی، توکل به خدا، مسئولیت‌پذیری اجتماعی و ترویج سبک زندگی اسلامی تأکید کرد و افزود: باید حمایت‌های مادی و معنوی از جوانان و خانواده‌ها صورت گیرد. دختران و پسران جوان برای ازدواج و فرزندآوری به حمایت معنوی و اطلاع‌رسانی در مورد شیرینی‌های زندگی مشترک و فرزندآوری نیاز دارند و فقط حمایت مادی کافی نیست.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از عدم اجرای صحیح قوانین مصوب انتقاد کرد و با انتقاد از نگاه تساوی‌محور در تدوین برخی قوانین گفت: برخی قوانین را «عادلانه» تصور می‌کردیم، ولی در عمل منصفانه نیستند و باید اصلاح شوند.

وی افزود: مثلاً چرا قوانین مربوط به هیئت علمی برای آقایان و بانوان یکسان باشد؟ چرا سن بازدارنده برای ورود به هیئت علمی در هر دو جنس یکسان است؟

چرا یک زن باید بین فرزندآوری و پیشرفت علمی انتخاب کند؟

وی با اشاره به محدودیت سنی ۴۰ سال برای ورود به هیئت علمی، گفت: یک زن تحصیل کرده، دانشمند و محقق که علاقه‌مند به فعالیت علمی است، اگر تصمیم بگیرد فرزند داشته باشد، مجبور است چند سال از عمر علمی‌اش را صرف زندگی خانوادگی کند. بعد از آن، ما از او می‌خواهیم در مدت زمان مشخصی مقاله بنویسد، ترفیع گیرد و رکود علمی نداشته باشد؛ در حالی که فرصت لازم برای توسعه علمی به او داده نشده است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: وقتی به یک زن دانشگاهی می‌گوییم باید فرزندآوری داشته باشی، اما از مردانمان چنین انتظاری نداریم، یعنی داریم یک تبعیض آشکار را رقم می‌زنیم. این تساوی در ظاهر، عادلانه نیست و باید اصلاح شود.

سن ورود به هیئت علمی برای زنان باید تا ۵۰ سالگی افزایش یابد

استاد خسروپناه با تأکید بر ضرورت بازنگری در قوانین مربوط به زنان دانشگاهی، گفت: به نظر می‌رسد که باید به زنان تا سن ۵۰ سالگی اجازه ورود به هیئت علمی داده شود. حقوق خانوادگی و مادری به زنان دانشگاهی داده نمی‌شود، در حالی که به مردان این فرصت داده می‌شود. این تبعیض است و در جلسات مختلف این موضوع را مطرح کرده‌ام. باید اصلاح شود.

وی افزود: معاونت علمی زنان در ریاست جمهوری باید این موضوعات را جدی پیگیری کند و زمینه را برای ایجاد تعادل واقعی فراهم کند.

حق مادری یک حق شرعی و طبیعی است

در پایان، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مزایای فرزندآوری از دیدگاه شرعی، گفت: اسلام به مادری یک حق شرعی نگاه می‌کند. این تنها یک تکلیف نیست، بلکه یک حق است. چگونه فقط می‌گوییم «باید» و «نباید»، اما از حقوق واقعی فردی و اجتماعی غفلت می‌کنیم؟ اگر این نکات را جدی بگیریم، قطعاً فرهنگ‌سازی فرزندآوری در کشور رونق پیدا خواهد کرد.

همچنین دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه بخش قابل توجهی از سیاست‌های جمعیتی که رهبر معظم انقلاب ابلاغ کرده‌اند، هنوز اجرایی نشده، گفت: از مجموع سیاست‌ها و قوانین مصوب در حوزه جمعیت، کمتر از ۵۰ درصد اجرا شده است؛ در حالی که این سیاست‌ها کاملاً کاربردی و آینده‌نگرانه هستند.

حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه که در جمع بانوان نخبه سخن می‌گفت، افزود: بعضی از این قوانین به بهانه‌هایی مانند نبود بودجه، کنار گذاشته شده‌اند و گاهی نیز در اجرای آنها استثنا قائل می‌شوند. این رفتار‌ها به اعتماد عمومی آسیب می‌زند.

وی همچنین خاطرنشان کرد: وقتی مردم می‌شنوند که اگر سه فرزند داشته باشند، مشمول دریافت مسکن می‌شوند، اما بعداً اعلام می‌شود که شرط، داشتن چهار فرزند است، این تغییر ناگهانی تصمیمات، موجب بی‌اعتمادی مردم می‌شود. اگر واقعاً بودجه وجود ندارد، بهتر است این مسئله شفاف با مردم در میان گذاشته شود.

استاد خسروپناه در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت بازنگری در برخی محدودیت‌ها برای بانوان اشاره کرد و گفت: برای نمونه، اگر بانویی بداند که تا سن ۵۰ سالگی امکان جذب به عنوان هیئت علمی را دارد، می‌تواند با فراغ بال‌تری فرزندآوری کند و بعد از آن از رساله‌اش دفاع کند. این موارد باید در آیین‌نامه‌های وزارت علوم لحاظ شود.