بی اعتمادی تجار عراقی در پی ناامنی پایانه مرزی شلمچه

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: پایانه تجاری شلمچه به عنوان یکی از سه پایانه مهم میان ایران و عراق، مشکلاتی در تامین امنیت به ویژه در بخش بارانداز دارد که سبب کم‏رونقی صادرات از این پایانه شده است.

 طبق اساسنامه سازمان منطقه آزاد اروند، مدیریت حسن اجرای امور پایانه شلمچه از وظایف این سازمان است و ضرورت دارد این سازمان در اسرع وقت، به حل مشکلات این پایانه اقدام کند.

به طور کلی مناطق آزاد محدوده‌های جغرافیایی هستند که با هدف حمایت از صنعت داخلی، صادرات و ترانزیت کالا غالباً در نزدیکی مرز‌ها و مبادی گمرکی ایجاد شده و قوانین محدودتر و تشریفات گمرکی ساده‌تری نسبت به سرزمین اصلی دارند. این محدوده‌ها از شمول بسیاری از قوانین سرزمین اصلی خارج هستند و به دلیل تسهیلات، امکانات، معافیت‌ها و امتیاز‌های درنظر گرفته‏ شده برای آنها، می‌توانند بستر مناسبی را برای تولیدکنندگان کالا‌های صادراتی، بازرگانان و فعالان صنعت ترانزیت ایجاد کنند.

 در ایران، مناطق کیش، قشم، چابهار، انزلی، ارس، اروند و ماکو به عنوان ۷ منطقه آزاد شناخته می‌‏شوند. یکی از مهم‏ترین اهداف تشکیل این مناطق، فراهم سازی زمینه فعالیت بدون دغدغه فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان داخلی و نیز صادرات بدون مانع برای تجار بوده است. در این میان منطقه آزاد اروند، از مهم‌ترین مناطق آزاد ایران است که به دلیل قرار داشتن در مرز با عراق به عنوان دومین مقصد صادراتی ایران و مهم‏ترین مبدأ گردشگری خارجی کشور، از اهمیت بالایی برخوردار است.

یکی از مهم‏ترین بخش‌‏های این منطقه، پایانه مسافری و تجاری شلمچه است که همواره از سه پایانه اصلی در تبادل کالا و مسافر بین ایران و عراق بوده است. به عنوان نمونه در سال ۱۴۰۳ نزدیک به ۲ میلیارد دلار کالا از این پایانه به عراق صادر شده است. با این‏ حال، پایانه شلمچه در سالیان اخیر با مشکلات جدی مواجه بوده است که سبب کم ‏رونقی در توسعه منطقه و نیز تجارت میان ایران و عراق شده است که از آن جمله می‏‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

عوامل موثر بر کاهش تجارت میان ایران و عراق

۱- کمبود امنیت در بارانداز بزرگ پایانه: در پایانه‌‏های تجاری به بخشی از پایانه که در آن، کارگران بار را از کامیون‏‌های مبدأ تخلیه و به کامیون‌‏های مقصد منتقل می‏کنند بارانداز گفته می‌شود. بارانداز پایانه شلمچه محدوده‏ای ۱۳ هکتاری است که به تناسب وسعت آن نیرو‌های انتظامی و تجهیزات امنیتی در آن وجود ندارد. به گفته شاهدان عینی موارد متعددی از سرقت بار کامیون‏ها و درگیری با رانندگان و تخریب کامیون‏ها دیده شده است که در برخی موارد، کارکنان بارانداز پایانه در این سرقت‌ها دخیل بوده‏اند؛ لذا ضرورت دارد که با پیگیری‏‌های سازمان منطقه آزاد به عنوان متولی امر، نیرو و تجهیزات متناسب با نیاز بارانداز مستقر شوند.

۲- کاهش نیرو‌های انتظامی در روز‌های تعطیل و ساعات غیراداری: بر اساس مشاهدات میدانی و گفته برخی مسافران، بعد از اتمام ساعات اداری یا در روز‌های تعطیل رسمی، حضور نیرو‌های انتظامی به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند، این در حالی است که عبور و مرور مسافران و تجار از پایانه ۲۴ ساعته است و تعطیلی ندارد. کاهش نیرو‌های انتظامی در ساعات غیراداری و روز‌های تعطیل سبب جولان قاچاق‏‏بر‌ها و افراد سودجو در حوالی پایانه و ایجاد ناامنی برای مردم منطقه و مسافرین عراقی و ایرانی می‌‏شود.

 حل این مشکل در گرو ۲۴ ساعته شدن حضور تعداد کافی نیرو‌های انتظامی است که این مستلزم پیگیری و اعمال مدیریت از سوی سازمان منطقه آزاد خواهد بود.

• در ادامه حتما بخوانید

  شلمچه؛ کلید افزایش رونق تجاری ایران در عراق

ناامنی در پایانه مرزی شلمچه 

ناامنی پایانه مرزی شلمچه صدای مسافران عراقی را نیز درآورده، به گونه‌ای که شهروندان این کشور در فضای مجازی نسبت به این ناامنی متذکر شده‏‌اند. به عنوان نمونه یکی از شهروندان عراقی در شبکه اجتماعی فیس‏ بوک به هموطنان خود درباره ناامنی در پایانه شلمچه هشدار داده و از آنان خواسته هنگام تردد از این پایانه مراقب امنیت خود و خانواده‌هایشان  باشند.

این مشکلات در پایانه مهم شلمچه، درحالی است که مطابق اساسنامه سازمان منطقه آزاد اروند مصوب سال ۱۳۸۳ این سازمان متولی تمامی امور این پایانه است و لذا این سازمان موظف به برطرف کردن مشکلات فوق است. حل این مشکلات از سوی سازمان منطقه آزاد اروند، موجب توسعه تجارت و گردشگری ایران با عراق و همچنین توسعه مناطق پیرامونی این پایانه از بعد درآمدزایی و ایجاد اشتغال خواهد شد.