چرا نتانیاهو و ترامپ به دنبال معامله تبادل با حماس هستند؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو؛ در روزهای اخیر، بسیاری از تحلیلگران و رسانه‌ها در حال بررسی معامله تبادل میان اسرائیل و حماس و فشارهایی هستند که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، برای دستیابی به این توافق وارد کرده است. سؤال‌های مهمی در این زمینه مطرح است که شاید جواب دادن به آن‌ها بتواند دیدگاه‌های جدیدی درباره وضعیت داخلی اسرائیل و محاسبات استراتژیک منطقه‌ای ارائه دهد: چرا حالا؟ چه چیزی تغییر کرده است؟ چرا نتانیاهو به این معامله به چشم فرصتی نادر نگاه می‌کند؟ و چرا رئیس‌جمهور دونالد ترامپ بر اجرای این معامله اصرار دارد؟

برای رسیدن به پاسخ، باید موضوع را از زوایای مختلف بررسی کنیم: وضعیت داخلی اسرائیل، محاسبات شخصی نتانیاهو، زمینه‌های بین‌المللی و تحولات میدانی در نوار غزه که این روزها با فشار شدید آمریکا برای رسیدن به این توافق همراه است.

یکی از دلایل اصلی اصرار ترامپ بر توافق تبادل، درک او از وضعیت سیاسی داخل آمریکاست. ترامپ که در داخل آمریکا با انتقادات شدید روبه‌رو است، به ویژه در زمینه پرونده هسته‌ای ایران و حملات نظامی به ایران، به شدت به دنبال یک دستاورد سیاسی است تا از آن برای پوشش شکست‌ها و کاهش انتقادات داخلی استفاده کند. ترامپ که خود را در برابر مخالفان داخلی به دلیل عدم موفقیت در حل بحران ایران و حملات هوایی به تأسیسات هسته‌ای ایران در موضع ضعیفی می‌بیند، این فرصت را برای جبران شکست‌ها و دست‌یابی به یک پیروزی سریع می‌بیند.

از نظر ترامپ، معامله تبادل با حماس می‌تواند در این موقعیت دستاوردی ملموس به شمار آید. این توافق ممکن است به عنوان یک پیروزی بزرگ برای رئیس‌جمهور آمریکا در مبارزات انتخاباتی پیش رو عمل کند، به ویژه در شرایطی که جمهوری‌خواهان در تلاش هستند تا نظر افکار عمومی را به نفع خود جلب کنند. بنابراین، او می‌خواهد از هر فرصتی برای جبران شکست‌های خود در برابر رقبای سیاسی استفاده کند و همین موضوع فشارهای شدیدی به نتانیاهو وارد کرده است تا این معامله هرچه سریع‌تر انجام شود.

نتانیاهو به دنبال دستیابی به یک دستاورد سیاسی

بنیامین نتانیاهو که از زمان وقوع حملات 7 اکتبر 2023 تحت فشارهای سیاسی شدید قرار گرفته، به دنبال فرصتی است تا از وضعیت بحرانی فعلی استفاده کند. نارضایتی عمومی در اسرائیل به دلیل نتایج نامشخص جنگ در غزه و عدم توانایی در تأمین امنیت از سوی ارتش اسرائیل به شدت بالا گرفته است. پس از این وقایع، حتی برخی از مقامات و نظامیان نتانیاهو را متهم کرده‌اند که در حل مسائل امنیتی ناکام بوده و مردم اسرائیل نسبت به او احساس بی‌اعتمادی دارند. از سوی دیگر، برخی از دوستان نتانیاهو تهدید کرده‌اند که در صورتی که او نتواند به وضعیت فعلی پایان دهد، مجبور به برگزاری انتخابات زودهنگام خواهند شد.

در این شرایط، نتانیاهو این معامله را فرصتی برای کاهش فشارهای سیاسی می‌داند. او می‌داند که اگر نتواند نتیجه‌ای ملموس در جنگ غزه به دست آورد، ممکن است مجبور شود قدرت را از دست بدهد و با اتهامات فساد روبه‌رو شود. بنابراین، او تلاش دارد تا با این معامله تبادل، پیروزی سیاسی برای خود دست و پا کند و با موفقیت در حل این بحران، محبوبیت خود را در داخل اسرائیل افزایش دهد.

نتانیاهو که در دوران مبارزات قضائی در حال دست و پنجه نرم کردن با اتهامات فساد است، می‌داند که از دست دادن قدرت به معنای بازگشت به دادگاه‌ها و درگیری‌های قضائی خواهد بود. از این رو، او به شدت نیاز دارد تا در عرصه سیاسی دستاوردی قابل توجه برای خود ایجاد کند تا بتواند به جامعه اسرائیل پیام مثبت ارسال کند و حتی اگر مجبور به مواجهه با مسائل حقوقی شود، یک دستاورد سیاسی را در کارنامه خود ثبت کند.

نتانیاهو به خوبی می‌داند که معامله تبادل می‌تواند یک پوشش سیاسی جدید برای او ایجاد کند و این را به‌عنوان یک پیروزی بزرگ به جامعه اسرائیل معرفی کند. بنابراین، او نه‌تنها به دنبال نتایج کوتاه‌مدت است بلکه این توافق می‌تواند به او فرصتی برای تقویت جایگاه خود در سیاست داخلی فراهم کند.

فشارهای بین‌المللی و انزوای رژیم اسرائیل در سطح جهانی

فشارهای بین‌المللی به‌ویژه از سوی کشورهای مختلف برای پایان دادن به جنگ و توقف حملات به غزه، موقعیت بین‌المللی اسرائیل را به شدت تضعیف کرده است. این فشارها باعث انزوا در سطح جهانی شده و موجب شده که نتانیاهو متوجه شود که رد کردن این معامله تبادل به معنای ادامه انزوا و بدتر شدن موقعیت اسرائیل در منطقه خواهد بود.

در این وضعیت، نتانیاهو می‌داند که پذیرش این معامله ممکن است به کاهش فشارهای بین‌المللی و ترمیم روابط اسرائیل با کشورهای عربی و اسلامی کمک کند و از افزایش انزوا جلوگیری نماید. این فشارها به‌ویژه در شرایطی که برخی از کشورها خواستار پایان جنگ و کمک به غزه هستند، نتانیاهو را به پذیرش این معامله ترغیب کرده است.

نتانیاهو و ترامپ هر دو از این معامله تبادل به عنوان فرصتی استراتژیک برای بهبود وضعیت سیاسی خود در داخل کشورشان استفاده می‌کنند. در حالی که ترامپ به دنبال دستاوردی برای جبران شکست‌ها در پرونده ایران است، نتانیاهو به‌دنبال کاهش فشارهای داخلی و حفظ قدرت است. این توافق می‌تواند به هر دو کمک کند تا مسائل داخلی خود را حل کنند و برای ایجاد ثبات سیاسی در داخل کشورشان یک گام مثبت بردارند.

در نهایت، این معامله تبادل ممکن است به طور همزمان به نفع طرف‌های داخلی و بین‌المللی باشد، به شرطی که هر دو طرف از این فرصت به‌درستی استفاده کنند و منافع خود را از این توافق تأمین کنند.