«کنکور الکترونیکی»؛ از مزایا تا چالش‌ها / آیا امنیت و دقت آزمون تضمین‌ می‌شود؟

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- نرگس عبدالله‌زاده: در سال‌های اخیر، بحث‌هایی درباره حذف کنکور کاغذی و جایگزین شدن آن با کنکور الکترونیک مطرح شده است؛ طرح جدید الکترونیکی شدن کنکور برای اولین بار در سال ۱۴۰۲ از سوی سازمان سنجش آموزش کشور اعلام شد. محمدی درباره برگزاری الکترونیکی کنکورعنوان کرد: برگزاری کنکور به شیوه الکترونیکی جزو یکی از برنامه‌های اصلی سازمان سنجش است؛ اما باید در نظر داشته باشیم که آزمونی حساس و سرنوشت‌ساز نظیر کنکور سراسری را نمی‌توان با آزمایش و خطا پیش برد. بر این اساس، تا زمانی که ما به یقین نرسیم که این آزمون با صددرصد اطمینان برگزار خواهد شد، به سمت آن نخواهیم رفت.

مسئولان نیز از این طرح استقبال کرده‌اند. از جمله دلایل آنها برای الکترونیکی شدن کنکور این است که هر ساله در کنکور با تقلبات گسترده‌ای مواجه می‌شویم و الکترونیکی شدن کنکور می‌تواند جلوی این تقلبات را بگیرد. دلیل دیگر این است که معتقدند همه چیز به سمت الکترونیکی شدن رفته و باید خود را با این تغییرات وفق دهند.

کنکور الکترونیکی چه نوع آزمونی است؟

کنکور الکترونیکی نوعی از آزمون است که به جای استفاده از کاغذ و مداد، از سیستم‌های کامپیوتری و صفحات هوشمند برای برگزاری آزمون استفاده می‌کند. در این نوع کنکور، داوطلبان به جای پاسخنامه کاغذی، با استفاده از مانیتور و ابزار‌های هوشمند به سؤالات پاسخ می‌دهند و هیچ برگه کاغذی بین داوطلب و سازمان سنجش رد و بدل نمی‌شود.

به گفته عبدالرسول پورعباس، برای برگزاری کنکور الکترونیکی، سه مرحله در نظر گرفته شده و بانک سوالات و یک نرم‌افزار برای آن ایجاد شده است: «بستری برای برگزاری امتحان به صورت کامپیوتر پایه، موبایل پایه و صفحه هوشمند پایه در نظر گرفته می‌شود و داوطلبان با حضور در محل‌های تعیین‌شده آزمون می‌دهند و نتیجه بلافاصله پس از برگزاری آزمون به داوطلب اعلام می‌شود.»

در کنکور الکترونیکی، دانش‌آموزان باید به عنوان داوطلبان کنکور در حوزه‌های مشخص شده حضور پیدا کنند و سوالات کنکور و پاسخنامه به صورت هوشمند در اختیارشان قرار داده می‌شود.

کنکور الکترونیکی، به عنوان یک روش جدید برای برگزاری آزمون‌های ورودی دانشگاه‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارد.

کنکور الکترونیکی چه مزایایی دارد؟

دقت و سرعت در تصحیح: با استفاده از سیستم‌های الکترونیکی، تصحیح پاسخ‌ها سریع‌تر و با دقت بیشتری انجام می‌شود.

کاهش هزینه‌ها: برگزاری آزمون به صورت الکترونیکی می‌تواند هزینه‌های مربوط به چاپ و توزیع سوالات را کاهش دهد.

کاهش استرس: برخی از دانش‌آموزان ممکن است در محیط‌های سنتی استرس بیشتری داشته باشند، اما برگزاری آزمون به صورت الکترونیکی می‌تواند استرس آنها را کاهش دهد و به کاهش فشار روانی کمک کند.

چالش‌هایی برای کنکور الکترونیکی

احتمال تقلب: با وجود سیستم‌های امنیتی، احتمال تقلب در آزمون‌های الکترونیکی وجود دارد و این موضوع می‌تواند اعتبار آزمون را زیر سوال ببرد. حفظ امنیت و جلوگیری از تقلب یکی از چالش‌های مهم است و باید تدابیر امنیتی برای آن اتخاذ شود.

زیرساخت‌های فناوری: این طرح هنوز جدید است و زیرساخت‌های فناوری آن به طور کامل آماده نیست. برای برگزاری کنکور الکترونیکی نیاز به زیرساخت‌های مناسب فناوری اطلاعات و اینترنت وجود دارد که ممکن است در برخی مناطق کشور فراهم نباشد.

مشکلات فنی: ممکن است در حین برگزاری آزمون مشکلات فنی مانند قطع اینترنت یا خرابی سیستم‌ها پیش آید که می‌تواند بر روند آزمون تأثیر بگذارد. علاوه بر آن، سرعت اینترنت در همه جای کشور یکسان نیست و این موضوع می‌تواند نابرابری ایجاد کند.

عادت نداشتن داوطلبان به محیط جدید: داوطلبان کنکور هنوز به پشت میز نشستن و استفاده از خودکار برای آزمون دادن عادت دارند و ممکن است آزمون دادن به این شکل برایشان کمی سخت باشد و نتایج دلخواه خود را نگیرند.

آموزش و آشنایی: دانش‌آموزان و معلمان باید با سیستم‌های جدید آشنا شوند و آموزش‌های لازم برای استفاده از سیستم‌های الکترونیکی دریافت کنند.

عدم تعامل انسانی: برگزاری آزمون به صورت الکترونیکی ممکن است تعامل انسانی را کاهش دهد و برخی از دانش‌آموزان ممکن است به این موضوع واکنش منفی نشان دهند.

برگزاری کنکور الکترونیکی منتفی شد؟

ممکن است تصور شود که تغییرات در برگزاری کنکور از کاغذی به الکترونیکی می‌تواند به ایجاد امنیت بیشتر منجر شود، اما این موضوع یک شرط دارد: آزمون‌های الکترونیکی فعلی در جهان هوشمند هستند و در بستری برگزار می‌شوند که هوش مصنوعی در یک زمان، کل آزمون‌ها را کنترل کرده و با توجه به تشخیص خود، می‌تواند چیدمان پرسش‌های بعدی و گزینه‌ها را تغییر دهد. این تغییر در چیدمان سبب می‌شود امکان برگشت به پرسش‌های پیشین وجود نداشته باشد. اگر قرار باشد دانش‌آموز بتواند به پرسش‌های پیشین برگردد و چیدمان شناور وجود نداشته باشد، به سادگی قابلیت تقلب گسترده فراهم می‌شود و تقلب در فضای الکترونیک می‌تواند بسیار حرفه‌ای‌تر رخ دهد. هکر‌ها و متقلبان دست بازتری برای فعالیت دارند.

آزمون‌های بدون کاغذ به‌سادگی می‌توانند هک شوند و اصطلاحاً خوراک تقلب هستند، مگر این‌که با نظارت هوش مصنوعی هوشمند باشند که در این حالت امکان برگشت به پرسش‌های پیشین وجود نخواهد داشت.

در حال حاضر، هنوز تصمیم نهایی در مورد حذف کنکور کاغذی و جایگزینی آن با کنکور الکترونیکی به طور کامل اتخاذ نشده است و این موضوع همچنان در حال بررسی و بحث است. رئیس سازمان سنجش آموزش کشور نیز خاطرنشان کرده است: «نمی‌توان قول داد که از سال ۱۴۰۵ کنکور به صورت الکترونیکی برگزار شود؛ اما هر زمانی که این شیوه برگزاری آزمون قابل عملیاتی شدن باشد، آن را اعلام خواهیم کرد.» بنابراین، برگزاری کنکور الکترونیکی فعلاً منتفی است.

امیدواریم با مطالعه همه‌جانبه و ارزیابی دقیق از سوی وزارت آموزش و پرورش و سازمان سنجش آموزش کشور، بهترین روش برای ارزیابی دانش‌آموزان انتخاب شود.