
اجرای بی ضابطه طرح هادی در روستاهای کازرون؛ فرصت توسعه یا معضل روستایی؟

به گزارش خبرنگار گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، مجتبی داودیان؛ طرح هادی، بهعنوان یک برنامه ملی با هدف توسعه پایدار، بهبود زیرساختها و ارتقاء کیفیت زندگی در مناطق روستایی تدوین شده است؛ اما در برخی نقاط از جمله چند روستای شهرستان کازرون، نهتنها موجب گشایش نشده بلکه به یکی از عوامل نارضایتی و اعتراض مردم تبدیل شده است.
یکی از ساکنان روستا در گفتوگو با خبرنگار ما گفت: «اجرای طرح هادی در روستا بهجای آنکه با تعریض کوچهها و بهبود ساختار بافت همراه باشد، متأسفانه بهصورت ناهماهنگ و بدون هماهنگی با مردم و رعایت اصول مهندسی اجرا شده است.»
وی با انتقاد از عملکرد مسئولان محلی و بخشداری افزود: «در اقدامی غیرکارشناسی، دیوار بخش زیادی از خانهها بدون اطلاع قبلی و بدون برنامه مشخص تخریب شده و تا این لحظه، نه بازسازی صورت گرفته و نه خسارتی جبران شده است.»
به گفته این شهروند، روستانشینان در حال حاضر با دیوارهای فرو ریخته و نبود پاسخ روشنی از سوی مسئولان مواجهاند. او با گلایه افزود: «ما فقط یک سوال داریم: تا کی باید صبر کنیم تا دوباره خانههایمان دیوار داشته باشد؟»
طرح هادی که با هدف نوسازی بافتهای روستایی، بهبود زیرساختها و هدایت توسعه متوازن در مناطق محروم کشور طراحی شده، امروز در برخی نقاط به ابزاری برای نابسامانی و تبدیل شده است. تجربه تلخ اجرای این طرح در برخی روستاهای شهرستان کازرون، گویاترین مصداق این واقعیت است؛ جایی که طرحی با نیت آبادانی، در عمل به تخریب خانهها، بینظمی اجتماعی و مطالبهگری پرهزینه منتهی شده است.
در این ماجرا، نخست، فقدان مشارکت مردم در فرآیند طراحی و اجراست. هیچ طرح عمرانی، ولو با اهداف متعالی، بدون جلب مشارکت مردمی، نهتنها ماندگار نیست، بلکه در سطح اجرا به مقاومتی پنهان یا آشکار بدل میشود. وقتی ساکنان یک روستا، با دیوارهای تخریبشده خانههایشان روبهرو میشوند، بدون آنکه از قبل در جریان جزئیات طرح باشند، نتیجه چیزی جز تخریب اعتماد عمومی نخواهد بود.
دوم، نقص در نظارت میدانی و اجرای غیرفنی پروژه است. طرح هادی، پروژهای حساس است که باید با رعایت دقیق اصول مهندسی، مطالعات محیطی، ارزیابی اجتماعی و هماهنگی دقیق با بافت تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی هر روستا پیش برود. وقتی این اصول نادیده گرفته میشوند، آنچه باقی میماند نه توسعه است و نه آبادانی؛ بلکه سلسلهای از شکایات، دیوارهای نیمهویران و مردم خسته و سرگردان خواهد بود.
سوم، بیپاسخماندن مطالبات مردم و سکوت مسئولان محلی است که خود به بحرانی ثانویه منجر شده است. روستاییانی که در شرایط اقتصادی سخت، خانهای با زحمت بنا کردهاند، حالا نه تنها خسارتی دریافت نکردهاند، بلکه با وعدههای نامشخص و عدم پاسخگویی روشن مواجه شدهاند؛ مسئلهای که بهمرور سرمایه اجتماعی را فرسایش میدهد.
در نهایت، اجرای طرح هادی اگر نتواند با نگاه انسانی، فنی و مسئولانه همراه باشد، بیشتر از آنکه عاملی برای توسعه روستاها باشد، به یکی از مصادیق ناکارآمدی مدیریت محلی و ملی تبدیل خواهد شد. امروز، فرصت اصلاح این روند هنوز از بین نرفته، اما اگر گوش شنوایی برای صدای مردم نباشد، فردا ممکن است اعتماد ازدسترفته، با هیچ بودجهای بازگردانده نشود.
آنچه اکنون نیاز است، نه فقط اصلاح در طرح، بلکه اصلاح در رویکرد به توسعه است؛ توسعهای که از دل مردم بجوشد، با مردم اجرا شود و برای مردم به ثمر بنشیند، نه توسعهای که بر دیوار خانهها و دلهای مردم آوار شود.
اکنون با توجه به مشکلات و نارضایتیهای جدی که در پی اجرای ناهماهنگ و غیراصولی طرح هادی در برخی روستاهای کازرون ایجاد شده است، انتظار میرود مسئولان ذیربط ضمن پذیرش این نقدها و شنیدن صدای مردم، پاسخگوی دغدغههای آنان باشند. آنها باید با شفافسازی وضعیت موجود، اقدامات جبرانی و اصلاحی را در اولویت قرار دهند و برنامهای جامع برای رفع مشکلات موجود تدوین کنند. این برنامه باید مبتنی بر مشارکت فعال روستاییان، رعایت اصول فنی و حفاظتی و توجه ویژه به حفظ بافت و فرهنگ روستا باشد تا اعتماد از دست رفته بازسازی شده و توسعه واقعی و پایدار در این مناطق محقق گردد. بدون تردید، بیتفاوتی و تأخیر در پاسخگویی میتواند به تعمیق مشکلات و افزایش نارضایتیها منجر شود و فرصتهای ارزشمند توسعه روستاها را به مخاطره اندازد.
تا زمان پاسخگویی کامل و ارائه راهکارهای عملی از سوی مسئولین، خبرنگار خبرگزاری دانشجو بهطور مستمر این موضوع را مطابه خواهد کرد و پیگیریهای لازم را برای بیان حقایق و حمایت از حقوق مردم انجام خواهد داد.