فرار مغزها تغییر مسیر داد؛ سقوط ۷۰ درصدی تقاضای دانشجویان هندی برای تحصیل در آمریکا
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو به نقل از یونیورسیتی ورلد نیوز؛ در تغییری قابل‌توجه نسبت به سال‌های گذشته، دانشجویان هندی به‌طور فزاینده‌ای از ادامه تحصیل در ایالات متحده صرف‌نظر می‌کنند، تغییری چشمگیر نسبت به ترجیح سنتی‌شان برای تحصیل در آمریکا است.
عوامل مؤثر بر این روند در سال جاری شامل سیاست‌های سخت‌گیرانه دولت دونالد ترامپ، پیچیدگی‌های فرآیند ویزا، افزایش هزینه‌ها و عدم قطعیت درباره فرصت‌های کاری پس از تحصیل است.
طبق گزارش «در‌های باز ۲۰۲۴» که توسط مؤسسه آموزش بین‌المللی مستقر در نیویورک منتشر شده، ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ میزبان بیش از ۱.۱ میلیون دانشجوی بین‌المللی بوده که تعداد قابل‌توجهی از آنها از هند آمده‌اند.
با این حال، شمار دانشجویان هندی از ۲۳۴،۵۰۰ نفر در سال ۲۰۲۳ به ۲۰۴،۰۰۰ نفر در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته است. این افت در سال ۲۰۲۵ به‌طرز چشم‌گیری شدت گرفته و مشاوران آموزشی در هند از کاهش ۵۰ تا ۷۰ درصدی دانشجویان متقاضی پذیرش پاییزی دانشگاه‌های آمریکا خبر می‌دهند.
سنجیو رای از مؤسسه مشاوره تحصیل در خارج به University World News گفت: «این افت فقط یک موضوع آماری نیست. بلکه بیانگر اضطراب و ناامیدی دانشجویانی است که با چالش‌های بی‌سابقه‌ای مثل نبود زمان مصاحبه، نرخ رد بالا و سردرگمی در تأیید وقت‌ها مواجه هستند.»
به گفته او، در حالی که در این زمان از سال اکثر دانشجویان باید مصاحبه ویزای خود را تمام کرده و در حال آماده شدن برای سفر باشند، بسیاری همچنان به دنبال گرفتن وقت مصاحبه هستند.
بی‌ثباتی در روند صدور ویزا
در سال ۲۰۲۵، گرفتن ویزای دانشجویی F-۱ به چالشی جدی تبدیل شده است. محدودیت در دسترسی به زمان‌های مصاحبه در سفارت‌ها و کنسولگری‌های آمریکا در هند، بسیاری از دانشجویان را دلسرد کرده است. رای گفت: «بسیاری از دانشجویان هندی در تلاش برای گرفتن وقت مصاحبه در سفارت آمریکا هستند.»
قابل‌توجه اینکه، بین ۲۷ مه تا ۲۶ ژوئن ۲۰۲۵، وقت‌های مصاحبه ویزای آمریکا به‌مدت یک ماه به حالت تعلیق درآمد که دانشجویان متقاضی در سراسر جهان، از جمله حدود ۱۰۰ هزار دانشجوی هندی را تحت تأثیر قرار داد.
حتی پس از پایان رسمی این تعلیق، روند آزادسازی وقت‌ها همچنان ناپایدار بوده و ارتباط مؤثری هم از سوی نهاد‌های مهاجرتی آمریکا برقرار نشده است.
دانشجویان گزارش داده‌اند که زمان‌های مصاحبه یا اصلاً در سایت نمایش داده نمی‌شوند یا به‌سرعت و بدون هشدار ناپدید می‌شوند.
رای گفت: «با وجود تکمیل روند پذیرش، تأخیر در گرفتن وقت مصاحبه برنامه‌های دانشجویان برای تحصیل در آمریکا را مختل کرده است.»
«در نتیجه، تعداد زیادی از دانشجویان از تصمیم خود برای تحصیل در آمریکا صرف‌نظر کرده‌اند و گزینه‌های جایگزین مثل آلمان، ایرلند و هلند را بررسی می‌کنند که فرآیند ویزای آنها شفاف‌تر و در دسترس‌تر است.»
نرخ رد ویزای دانشجویان هندی در سال ۲۰۲۵ به بالاترین سطح در دهه گذشته رسیده است.
حتی دانشجویانی با سوابق تحصیلی قوی و بدون سوء‌سابقه نیز با رد ویزا مواجه می‌شوند. این رد‌ها اغلب بر اساس بند ۲۱۴ (b) قانون مهاجرت آمریکا است که از متقاضی می‌خواهد پیوند کافی با کشور خود را برای بازگشت پس از تحصیل اثبات کند.
سخت‌گیری بیشتر
بسیاری از دانشجویانی که از اوایل ماه مارس وقت مصاحبه گرفته بودند، به‌شکل غیرمنتظره‌ای رد شدند. فرآیند درخواست ویزا اکنون نیازمند مدارک بیشتر و بررسی دقیق‌تر است، به‌ویژه پس از اعلام بررسی حساب‌های شبکه‌های اجتماعی از سوی دولت آمریکا در اواخر ماه مه است.
وزارت خارجه آمریکا به مأموران ویزا دستور داده نشانه‌هایی از «خصومت با مردم، فرهنگ، دولت، نهاد‌ها یا اصول بنیادین آمریکا» را شناسایی کنند.
سوشیل سوکوانی، مدیر مؤسسه Edwise International گفت: «کاهش اخیر در تعداد دانشجویان هندی متقاضی تحصیل در آمریکا عمدتاً به دلیل وقت‌های نمایشی ویزا است که در واقع در دسترس نیستند. این موضوع بیشتر به عدم تمایل برای باز کردن وقت‌های واقعی برمی‌گردد تا مشکل ظرفیت.»
او افزود: «همچنین اقدامات سیاسی دولت آمریکا در زمینه پایش رفتار دانشجویان، از جمله بررسی شبکه‌های اجتماعی، به‌تدریج بر اعتماد دانشجویان تأثیر منفی گذاشته و تقاضا را کاهش داده است.»
«در حال حاضر، جامعه دانشجویی چند دسته شده؛ برخی زودتر اقدام کرده و وقت گرفته‌اند، برخی دیگر هنوز در تلاش‌اند و حتی از روش‌های غیراخلاقی استفاده می‌کنند، و گروهی هم تصمیم گرفته‌اند مقصدشان را تغییر دهند یا ترم خود را به تعویق بیندازند.»
بسیاری از دانشجویان می‌گویند بی‌ثباتی سیاست‌های ویزا باعث استرس و اضطراب شدید شده است. برخی حتی دلسرد و مأیوس شده‌اند.
سامای جین از فریدآباد، نزدیک دهلی گفت: «تغییرات مداوم در سیاست‌های ویزا، نبود شفافیت و زمان انتظار طولانی بر سلامت روانم تأثیر گذاشته. حالا دارم به این فکر می‌کنم که آیا واقعاً تحصیل در آمریکا ارزش این همه ریسک و فشار روحی را دارد؟»
آکانکشا چوراسیا، دانش‌آموخته‌ی سال آخر از دهلی که قصد ادامه تحصیل در آمریکا را داشت، گفت: «سیاست‌های دولت ترامپ به‌وضوح نشان داد که دانشجویان هندی دیگر مثل قبل مورد استقبال نیستند.»
او افزود: «چالش‌های مداوم، از جمله توقف‌های ویزا، افزایش رد‌ها و افزایش هزینه‌ها، باعث شده تحصیل در آمریکا شبیه یک قمار باشد که بسیاری توان پرداخت آن را ندارند.»
تغییر مقصد تحصیلی
مشاوران آموزشی می‌گویند دانشجویان هندی اکنون در حال بررسی مقصد‌های دیگری هستند. کشور‌هایی مثل آلمان، ایرلند، فرانسه و نیوزیلند به‌دلیل فرآیند ساده‌تر ویزا، شهریه‌های پایین‌تر و فرصت‌های شغلی مشخص‌تر پس از تحصیل، محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
آلمان به‌ویژه برای دانشجویان رشته‌های مهندسی و علوم پایه جذاب است؛ به‌خاطر آموزش با هزینه پایین و سیستم تحقیقاتی قوی. ایرلند هم برای کسانی که به‌دنبال دوره‌های کوتاه‌تر کارشناسی ارشد با ویزای تضمینی پس از تحصیل هستند، گزینه‌ای مناسب است. این کشور‌ها فضای دوستانه‌تر، مقرون‌به‌صرفه‌تر و کمتر بوروکراتیک دارند.
یکی از داوطلبان مهندسی از گفت: «دیگه نمی‌تونستم بیشتر منتظر بمونم. حس می‌کردم به بن‌بست خوردم. الان برای دانشگاهی در آلمان اقدام کرده‌ام که روندش شفاف و سریع‌تره.»
او افزود: «تا وقتی سیاست‌های آمریکا بازنگری نشه و اعتمادسازی صورت نگیره، این کشور جایگاه خودش رو به‌عنوان مقصد اول تحصیل بین‌المللی از دست می‌ده.»
طبق آمار وزارت امور خارجه هند، تا ۱ ژانویه ۲۰۲۴، بیش از ۱۱۶ هزار دانشجوی هندی در دانشگاه‌های اروپایی ثبت‌نام کرده‌اند، رقمی که انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۵ بیشتر هم شود.
مشاوران می‌گویند این تغییر، نشانه افت علاقه دانشجویان هندی به تحصیل بین‌المللی نیست؛ بلکه فقط تغییر مسیر آنهاست.
فرصت‌های شغلی پس از تحصیل
هزینه‌های بالای تحصیل در آمریکا، از جمله شهریه، هزینه زندگی، سفر و سایر مخارج، برای خانواده‌های طبقه متوسط هندی به دغدغه‌ای بزرگ تبدیل شده، حتی با وجود افت نسبی ارزش دلار در اواسط ۲۰۲۵. در عین حال، بازپرداخت وام‌های تحصیلی هم با توجه به آینده کاری نامشخص، دشوارتر شده است.
ویزای کاری H-۱B آمریکا که زمانی مسیری کلیدی برای اشتغال فارغ‌التحصیلان هندی در این کشور بود، اکنون با محدودیت‌های بیشتر، زمان بررسی طولانی‌تر و نرخ رد بالاتر روبروست.
بر اساس سیاست «خرید آمریکایی، استخدام آمریکایی»، بسیاری از شرکت‌های آمریکایی اکنون اولویت را به متقاضیان داخلی می‌دهند؛ موضوعی که شانس حمایت برای فارغ‌التحصیلان خارجی را کاهش داده است.