رتبه داوطلبان کنکور چگونه با تراز محاسبه می‌شود؟ +جزئیات

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، تعیین رتبه کنکور موضوعی است که مورد سوال داوطلبان است و اینکه رتبه بر اساس تراز در کنکور چگونه محاسبه می‌شود.

برای درک این مفهوم، ابتدا باید یک اصل بنیادین را بپذیریم: در سیستم کنکور، “تراز” یا نمره کل، ورودی (Input) و “رتبه”، خروجی (Output) است. تراز، محصول و نماینده عملکرد علمی شماست. اما رتبه، جایگاه شما را در مقایسه با سایر رقبا در یک جامعه آماری مشخص (مانند سهمیه منطقه) نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، سازمان سنجش ابتدا عملکرد علمی شما را از طریق محاسبه تراز، ارزش گذاری می‌کند و سپس بر اساس این ارزش، جایگاه یا رتبه بر اساس تراز شما را در گروه‌های مختلف تعیین می‌نماید.

بنابراین، تمرکز اصلی شما در طول سال کنکور و در آزمون‌های آزمایشی، باید بر روی افزایش “تراز” باشد. رتبه، نتیجه و پیامد طبیعی تراز شماست. هرچه تراز بالاتری کسب کنید، به طور طبیعی در جایگاه بهتری قرار خواهید گرفت و رتبه بهتری کسب خواهید کرد. فرآیند تعیین رتبه بر اساس تراز، یک مرتب سازی ساده بر اساس یک معیار علمی پیچیده است.

تراز (نمره کل): سنگ بنای محاسبه رتبه شما

پیش از آنکه به چگونگی محاسبه رتبه بر اساس تراز بپردازیم، باید یک بار دیگر به صورت عمیق، مفهوم تراز را مرور کنیم. تراز، صرفاً یک نمره نیست؛ بلکه یک شاخص استاندارد آماری است که ارزش واقعی عملکرد شما را نشان می‌دهد.

از درصد خام تا نمره استاندارد

نمره‌ای که شما در هر درس کسب می‌کنید (درصد)، نمره خام نام دارد. این نمره خام به خودی خود معیار دقیقی نیست، زیرا ارزش درصد ۵۰ در یک درس بسیار سخت، با ارزش درصد ۵۰ در یک درس بسیار آسان، یکسان نیست. فرآیند ترازسازی، با در نظر گرفتن میانگین نمرات و پراکندگی نمرات تمام شرکت کنندگان، این ارزش گذاری را انجام می‌دهد.

چرا تراز معیار علمی عملکرد است؟

تراز به شما می‌گوید که عملکردتان چقدر بالاتر یا پایین‌تر از سطح متوسط جامعه آماری کنکور بوده است. کسب یک نمره بسیار بالاتر از میانگین در یک درس، تراز شما را به صورت نمایی افزایش می‌دهد. به همین دلیل، تراز معیار بسیار قابل اعتمادتری برای مقایسه عملکرد شما با عملکرد داوطلبان سال‌های گذشته است، چرا که اثر سختی و آسانی آزمون را تا حد زیادی خنثی می‌کند.

نقش سوابق تحصیلی در تراز نهایی

تراز نهایی شما که مبنای محاسبه رتبه بر اساس تراز قرار می‌گیرد، ترکیبی است از دو بخش: ۱. تراز آزمون تخصصی کنکور: حاصل عملکرد شما در جلسه آزمون. ۲. تراز سوابق تحصیلی: حاصل نمرات امتحانات نهایی شما پس از استانداردسازی. این دو تراز با وزن‌های مشخص (که توسط سازمان سنجش اعلام می‌شود) با یکدیگر ترکیب شده و “تراز کل” یا “نمره کل نهایی” شما را می‌سازند.

فرآیند تبدیل تراز به رتبه: یک مرتب سازی ساده، اما حیاتی

اکنون به بخش اصلی ماجرا می‌رسیم. سازمان سنجش پس از محاسبه “تراز کل” برای تمام داوطلبان، چگونه رتبه بر اساس تراز را مشخص می‌کند؟ این فرآیند در سه مرحله انجام می‌شود:

مرحله اول: تفکیک داوطلبان بر اساس سهمیه

اولین و مهمترین اقدام، تقسیم کردن کل جامعه آماری داوطلبان به گروه‌ها یا “استخرهای” کوچکتر بر اساس سهمیه است. برای مثال، تمام داوطلبان گروه تجربی که دارای سهمیه منطقه ۱ هستند، در یک لیست قرار می‌گیرند. داوطلبان منطقه ۲ در لیستی دیگر، داوطلبان منطقه ۳ در لیستی دیگر و به همین ترتیب برای سایر سهمیه ها.

مرحله دوم: مرتب سازی لیست‌ها از بیشترین تراز به کمترین

در این مرحله، سازمان سنجش هر یک از این لیست‌های مجزا را بر اساس “تراز کل”، از بالاترین به پایین ترین، مرتب (Sort) می‌کند. فردی که بالاترین تراز را در لیست داوطلبان منطقه ۱ کسب کرده است، در جایگاه اول این لیست قرار می‌گیرد. نفر بعدی در جایگاه دوم و الی آخر.

خروجی: تولد رتبه در سهمیه و رتبه کشوری

پس از این مرتب سازی، جایگاه شما در لیست سهمیه خودتان، به عنوان “رتبه در سهمیه” در کارنامه درج می‌شود. برای محاسبه “رتبه کشوری” نیز، تمام داوطلبان کشور (بدون در نظر گرفتن سهمیه) در یک لیست واحد قرار گرفته و بر اساس تراز مرتب می‌شوند و جایگاه شما در این لیست بزرگ، رتبه کشوری شما خواهد بود. این فرآیند ساده، مکانیسم تولید رتبه بر اساس تراز است.

برای درک عمیق‌تر این فرآیند و تحلیل جایگاه خود بر اساس آخرین داده‌های آماری، با ما تماس بگیرید. برای هر گونه مشاوره از تلفن ثابت در سراسر کشور با شماره ۱۶۱۳_۹۰۷_۹۰۹ (بدون پیش شماره) تماس بگیرید. پاسخگویی از ۸ صبح تا ۱۲ شب حتی ایام تعطیل.

چرا یک تراز یکسان، رتبه‌های متفاوتی ایجاد می‌کند؟

این یکی از پرتکرارترین و مهمترین سوالات داوطلبان است. پاسخ در مرحله اول فرآیند بالا نهفته است: “تفکیک داوطلبان بر اساس سهمیه”. از آنجایی که محاسبه رتبه بر اساس تراز در هر سهمیه به صورت مستقل انجام می‌شود، جایگاه شما کاملاً به سطح علمی رقبایتان در همان سهمیه بستگی دارد.

برای محاسبه رتبه می توانید از جدول زیر کمک بگیرید.