طرح تازه مجلس آمریکا برای گسترش تحریم ها علیه ایران/ بازی آمریکا به تدریج جامعه جهانی را خسته می کند

به گزارش خبرنگار حوزه بین الملل «خبرگزاری دانشجو» به نقل از نیویورک تایمز، روز پنج شنبه هفته گذشته دونماینده مجلس ایالات متحده طرحی را ارائه کردند که از این به بعد شرکت های بین المللی که به ایران خدمات بیمه ارائه می دهند یا معاملات ایران را بیمه می کنند، از سیستم مالی و بانکی آمریکا تحریم شده و محرومیت شامل آنها می شود.

دو نماینده ای که این طرح را به مجلس ایالات متحده ارائه کرده اند، برد شرمن، نماینده دموکرات از ایالت کالیفرنیا و ایلنا روس لتینن، نماینده جمهوری خواه می باشند.

این طرح نیز در راستای سایر تحریم های آمریکا قرار می گیرد. ایالات متحده به صورت یک طرفه اقدام به اعمال تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران کرده است و به این مناسبت قوانین بازار آزاد را که آمریکا عضو آن است و به رسمیت می شناسد تقض کرده و شرکت های تجاری خصوصی را از انجام معاملات منع می کند.

سوالی که مطرح می شود این است که بازی ایالات متحده با تحریم های یکجانبه ایران از چه منطقی پیروی می کند؟ آنچه که مسلم است این است که در تحریم های یکجانبه آمریکا علیه ایران، مساله اینگونه نیست که یکطرف بازنده کامل و طرف دیگر برنده مطلق باشد. هردو طرف ضررهایی را متقبل شده و در مقابل بردهایی را نیز برای خود به دست می آورند.

آنچه که مسلم است این است که در طول 30 سال گذشته که ایالات متحده ایران را به صورت یکجانبه تحریم کرده است و روز به روز هم به شدت این تحریم ها افزوده است جمهوری اسلامی ایران از پای در نیامده است.

اکنون نیز اگرچه به قول مقامات آمریکایی تحریم های یکجانبه این کشور علیه ایران «کمرشکن» هستند، اما ایران به مسیر خود ادامه می دهد.

اما آیا اقتصاد آمریکا که به صورت مستقیم و غیر مستقیم نیازمند ارتباط و معامله با ایران است، می تواند این مساله را تحمل کند.

 

در فاصله جنگ جهانی اول تا سال 1990، یعنی در طول نزدیک به 75 سال، در مجموع 115 تحریم اقتصادی علیه کشورهای مختلف تصویب و به اجرا گذاشته شد . که بطور متوسط برابر است با 1.5 تحریم در سال. اما از سال 1990، تعداد تحریم های اقتصادی به شدت افزایش یافته است.

دولت آمریکا همواره بزرگترین سهم را در کاربرد سیاست تحریم اقتصادی داشته است. در مجموع، دوسوم تحریم های اقتصادی جهان توسط دولت آمریکا اعمال گردیده است.

 

شایان توجه است که به دنبال فروپاشی اتحاد شوروی و پایان جنگ سرد، سهم آمریکا در تحریم های اقتصادی جهان به شدت افزایش یافته است. طی دوره 1918- 1990 دولت آمریکا مسئول 77 مورد از کل 115 تحریمهای اقتصادی جهان، یعنی 67% کل تحریم ها بود. طی دوره 1990-1999 سهم آمریکا در کل تحریمهای اقتصادی جهان به 92% افزایش یافت. تنها در دوره اول ریاست جمهوری آقای کلینتون دولت آمریکا 61 تحریم اقتصادی را علیه 35 کشور جهان، با جمعیتی بالغ بر 2.3 میلیارد نفر، یعنی 42% کل جمعیت جهان و 790 میلیارد دلار صادرات، یعنی 19% صادرات جهان، به اجرا گذاشت

تحلیل گران بسیاری هستند که معتقدند تحریم ایران از سوی آمریکا، تاثیر مستقیم بر اقتصاد ایالات متحده دارد. شاهد این ادعا، گفته های وزیر خزانه داری ایالات متحده است:

"تیموتی گایتنر" وزیر خزانه‌داری آمریکا  روز جمعه در اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد در داووس سویس اعلام کرد: انتظار رشد اقتصادی ۲ تا ۳ درصد را برای سال جاری در آمریکا دارد مگر اینکه بحران بدهی در اروپا گسترده تر شود و بحران ایران بدتر شود. وزیر خزانه داری آمریکا در ادامه صحبت های خود گفت: با وجود پیش بینی ها برای رشد ۲تا ۳ درصدی اقتصاد آمریکا ما در دنیایی بی ثبات زندگی می کنیم. ایران بعد از اعمال تحریم های نفتی و بانکی علیه این کشور توسط غرب تهدید کرده است که یکی از مسیر های کلیدی ترانزیت نفت را ببندد.

این اظهارات وزیر خزانه داری آمریکا از این امر حکایت دارد که واشنگتن و مقامات آمریکایی انتظار شدیدتر شدن بحران اقتصادی در اروپا را می‌کشند و منتظر هستند تا با بدتر شدن اوضاع اقتصادی اروپا، رشد اقتصادی کشورشان بیشتر شود.

تحریم های اقتصادی، ابزاری جهت نیل به اهداف و مقاصد سیاسی است. ایالات متحده امریکا تا کنون به کرات از این ابزار برعلیه ایران استفاده نموده‎ که مهم‎ترین آن ILSA می‎باشد، ولی تهدید به اعمال مجازات شرکت هایی که در طرح های توسعه ای حوزه های جدید نفتی ایران سرمایه گذاری نمایند، باعث تشویق هم پیمانان اروپایی امریکا جهت همکاری نزدیک در راستای سیاست های ایالات متحده بر علیه ایران نشد. وضع قانون تحریم، اصطکاک منافع کشورهای دوسوی اقیانوس آتلانتیک را به خاطر اعمال قوانین ایالات متحده در خارج از مرزهای این کشور تشدید نمود.

محدودیت های ایجاد شده توسط امریکا برای ایران (و تا مدتی پیشتر برای عراق و لیبی) با سیاست امریکا جهت تنوع‎بخشیدن و افزایش عرضه جهانی نفت در تضاد می باشد، زیرا تمایل امریکا به تنوع بخشیدن به منابع تامین انرژی، به منظور کاهش خطر قطع جریان انرژی توسط گروه و یا منطقه ای خاص می باشد.

از سوی دیگر، باتوجه به جهانی شدن اقتصاد و کاهش موانع موجود بر سر راه تجارت بین الملل، نرخ موفقیت تحریم های اعمال شده به خصوص هنگامی که به صورت یک جانبه وضع شده باشند، کاهش یافته است.

 

تحریم های اعمال شده بر کشورهای هدف تحریم، علاوه بر اثر مستقیم بر اقتصاد آنها، اثراتی بر اقتصادجهانی و حتی کشور تحریم کننده نیز داشته اند.لذا ایالات متحده علاوه بر ناخشنود ساختن هم پیمانان خود، امنیت عرضه انرژی را با خطر مواجه ساخته و خود نیز هزینه هایی را به صورت کاهش صادرات و ازدست دادن بازارهای پرسود و نیز امکان سرمایه‎گذاری در ذخایر غنی این‎کشورها تحمل نموده است.