از«تاریخ‌ شفاهی جنبش دانشجویی مسلمان» تا «تاكتیك‌های مبارزاتی امام خمینی»

گروه فرهنگي «خبرگزاري دانشجو»؛ كتاب هاي زير آخرين كتب منتشر شده از مركز اسناد انقلاب اسلامي است كه همراه  بخش كوتاهي از كتاب براي مطالعه مخاطبين كتاب خوان معرفي كرده ايم.

 

 

تدوین: محمدحسن روزی‌طلب، امیرحسین ثابتی منفرد

 

معرفی کتاب:
 

 

جنبش دانشجویی در ایران قدمتی به اندازه عمر دانشگاه و نهاد آموزش عالی دارد و نتیجه‌ی واكنش دانشجویان به مشكلات جامعه و بازتاب دغدغه‌های آنان در قبال حل معضلات است. از آنجایی كه دانشجویان به‌عنوان قشر تحصیل‌كرده و فرهیخته جامعه به مناسبات اقتصادی، سیاسی ـ اجتماعی حاكم بر جامعه حساس‌اند و به علت قرار گرفتن در دوران جوانی و اقتضائات این دوره، آرمان‌خواهی و عدالت‌طلبی از مشخصه‌های ویژه این جنبش شده است كه در طول تاریخچه نسبتاً طولانی این جنبش همواره مطرح می‌باشد.

در دوران حكومت پهلوی به‌علت ممنوع بودن فعالیت نهادهای مدنی، احزاب و گروه‌های برخاسته از بطن جامعه، جنبش دانشجویی جای خالی این تشكل‌ها و نهادها را پر می‌كرد و ضمن فعالیت در عرصه‌ی علم و دانشگاه عرصه اجتماع و سیاست را نیز زیر نظر داشت. پس از كودتای 28 مرداد و تعطیلی احزاب و دستگیری و منزوی‌كردن رهبران نهضت ملی‌شدن نفت، جنبش دانشجویی از معدود جریان‌هایی بود كه در مقابل استبداد و دیكتاتوری حكومت پهلوی ایستاد و پرونده‌ای درخشان از خود به‌جای گذاشت، همچنان‌كه تلفات سنگینی را نیز متحمل شد.

پیروزی انقلاب اسلامی ایران كه گام بزرگی در تحقق مردم‌سالاری دینی در كشور و حاكم شدن اراده مردم بر سرنوشت خویش بود، با پیشگامی جنبش دانشجویی در اكثر حوادث سرنوشت‌ساز پس از انقلاب همراه بود. تسخیر لانه‌ی جاسوسی، انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها و حضور در جبهه‌های جنگ تحمیلی و... از اقدامات درخشان جنبش دانشجویی

در دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است كه آرمانخواهی و عدالت‌طلبی دو ویژگی اصلی آن می‌باشد. به هر روی جنبش دانشجویی علی‌رغم تمامی فراز و نشیب‌ها و دگردیسی در برخی از تشكل‌های دانشجویی همچنان ایفای نقش می‌كند.

 

این اثر روایت‌های دانشجویان قدیم و فعلی از روند جنبش دانشجویی در برهه‌های مختلف و میزان تأثیرگذای آنان در سیر حوادث می‌باشد.

                                    *******************************
خاطرات حجت‌الاسلام والمسلمین حسین آقاعلیخانی

تدوین: مركز اسناد انقلاب اسلامی
 

معرفی کتاب:

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسین آقاعلیخانی در سال 1323 متولد شد و بعد از تحصیلات ابتدایی به حوزه‌ی علمیه‌ی قزوین رفت و به تزكیه‌ی نفس و تعلیم علوم دینی پرداخت. وی در قزوین به همراه استادان بزرگ آن حوزه، از جمله حضرت آیت‌الله سیدابوالحسن رفیعی قزوینی به تبلیغ و روشنگری پیرامون اهداف نهضت امام‌خمینی همت گماشت.

 

به دلیل همین فعالیت‌های انقلابی و روشنگر، در تاریخ سوم دی‌ماه 1354 به همراه جمعی از انقلابیون در قزوین بازداشت شد و در سوم آبان سال 1357 از زندان آزاد شد و تا پیروزی انقلاب اسلامی به ساماندهی فعالیت‌های انقلابی در قزوین همت گماشت. ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مسئولیت‌های گوناگون در خدمت نظام مقدس جمهوری اسلامی قرار گرفت.

                                       *******************************
جایگاه فلسطین در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

 

تألیف: احمد فریدونی، نسیبه شهبازی.
 

معرفی کتاب:

با پیروزی انقلاب اسلامی ‌ایران سفارت رژیم اشغالگر قدس در تهران تعطیل و سفارت فلسطین جایگزین آن شد، لذا از همان ابتدا مسئله‌ی فلسطین جایگاه ویژه‌ای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ‌ایران پیدا كرد. امام خمینی(ره) آخرین جمعه‌ی ماه رمضان را «روز قدس» اعلام نمود و از دیدگاه ایشان تأسیس دولت اسرائیل، توطئه امپریالیستی برای غارت و چپاول منابع سرشار منطقه‌ی خاورمیانه بوده است. حضرت امام خمینی(ره) مكرراً خطر توسعه‌طلبی اسرائیل از نیل تا فرات را گوشزد می‌نمودند و مسلمین را به اتحاد برای براندازی اسرائیل غاصب ترغیب می‌كردند.

اكنون با گذشت 30 سال از پیروزی انقلاب اسلامی ‌جایگاه فلسطین در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ‌ایران تغییر نكرده و جمهوری اسلامی ‌ایران بر دامنه‌ی حمایت‌های خود از مردم مظلوم فلسطین افزوده است. شاید این سؤال مطرح باشد كه چرا جمهوری اسلامی ‌ایران از مردم مظلوم فلسطین حمایت می‌نماید و در این مسیر هزینه‌هایی را بر خود تحمیل می‌كند.

 

برای پاسخ به این سؤال باید از دو جنبه به این مسئله نگریست: از دیدگاه دینی و از منظر انسان‌دوستانه.

 

شایسته نیست انقلاب اسلامی ‌ایران كه داعیه‌ی حمایت از مستضعفان جهان و مظلومان عالم را فریاد می‌زند در برابر تجاوزگری‌ها، اشغال و كشتار مردم مظلوم فلسطین از طریق رژیم اشغالگر قدس سكوت كند. چگونه یك انقلاب بزرگ اسلامی‌ می‌تواند داعیه¬ی عدالت‌گستری داشته باشد ولی در مقابل ظلم آشكار عده‌ای متجاوز سكوت كند؟!

 

آیا این سكوت چگونه می‌تواند با مبانی ارزشی این انقلاب سازگار باشد. به‌علاوه از جنبه ی واقع‌گرایی و كسب قدرت و منفعت می‌توان حمایت جمهوری اسلامی ‌ایران از گروه‌های فلسطینی را این‌گونه تحلیل كرد كه حمایت از جنبش‌های ضدهژمونیك، مطابق نظریات اقتصادی روابط بین‌الملل می‌تواند به قدرت‌هایی كه خواهان تغییر وضع موجود هستند كمك كند. گروه‌های جهادی در فلسطین عمق استراتژیك جمهوری اسلامی ‌ایران می‌باشند كه می‌توانند تهدیدات علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ‌ایران را مهار نمایند یا آن را كاهش دهند.

                                     ******************************
ایران در مصاف با تاریخ

 

تألیف: جان لیمبرت: مترجم: سعیده ناجیان تبریز.
 

معرفی کتاب:

نقش ایران در عرصه‌ی فرهنگ و تمدن جهانی قابل‌توجه و انكارناپذیر است. ایران در قلمروی تمام عناصر فرهنگی و تمدنی همچون علم، فلسفه، اخلاق، هنر و ادبیات و... سهم چشمگیری داشته و همواره در طول تاریخ پرفراز و نشیب خود بر این گنجینه‌ی عظیم تمدن جهان افزوده است.

 

گرچه در دوره‌هایی از تاریخ، تمدن ایرانی از حركت بازایستاده و یا سیر نزولی داشته است، اما سیر كلی این تحرك فرهنگی و تمدنی سیری پویا، روبه‌جلو و بالنده بوده است.

 

ایران همواره كشوری بزرگ و مورد توجه و طمع قدرت‌های بزرگ جهانی بوده است كه مروری كلی بر تاریخ این سرزمین گواه این مدعاست. این توجه و طمع‌ورزی، به‌ویژه در دوران جدید و در طول تاریخ معاصر ایران بیشتر به چشم می‌خورد. به‌علاوه در عرصه‌ی داخلی نیز ایرانِ معاصر حوادث بسیاری را به‌ خود دیده است.

 

شاید كمتر كشوری را بتوان یافت كه در تاریخ صدساله‌ی اخیر خود به اندازه‌ی ایران شاهد تحولات و دگرگونی‌های عظیم اجتماعی، سیاسی و فرهنگی باشد: انقلاب مشروطه، كودتای رضاخان و تغییر سلطنت، نهضت ملی‌شدن صنعت نفت، جنبش‌های مختلف ضداستبدادی و ضداستعماری، كودتای آمریكایی ـ انگلیسی سال 1332 و نهایتاً وقوع انقلاب اسلامی همگی تحولاتی هستند كه تاریخ معاصر ایران را چهره‌ای دیگر بخشیده‌اند.

 

ازاین‌رو مطالعه‌ی ابعاد مختلف این تاریخ پرحادثه حرف‌ها و درس‌های بزرگی برای مخاطبان و علاقه‌مندان به پژوهش در این حوزه دارد.

كتاب حاضر روایتی گذرا از تاریخ ایران از دوران پیش از اسلام تا انقلاب اسلامی است و نویسنده‌ بر تحولات تاریخی دوره‌ی معاصر در ایران و به‌ویژه انقلاب اسلامی تمركز كرده است.

 

اگرچه در برخی موارد نویسنده دچار قضاوت‌های سطحی شتابزده شده و با نگرشی جانبدارانه و داده‌های غلط به تحلیل مسائل می‌پردازد، اما در مجموع مطالعه‌ی این كتاب خالی از فایده نیست؛ زیرا با مطالعه‌ی این كتاب‌ها می‌توان دیدگاه‌های غربی‌ها را نسبت به انقلاب اسلامی بررسی و برای آن چاره‌جویی كرد.
 
 
                                      *******************************
 

 تألیف: حسین احمدی

معرفی کتاب:

وجود سه عنصر رهبری، حضور مردم و ایدئولوژی انقلابی‌ برای هر انقلابی لازم است. در انقلاب اسلامی ‌ایران نیز پیوند عمیق و آگاهانه‌ی رهبری و مردم براساس مكتب تشیع عامل محركه‌ی انقلاب بود.

 

امام‌خمینی(ره) روحانی مجاهد و مرجع تقلید مبارزی بود كه با الهام از سیره‌ی نبّی‌ گرامی ‌اسلام(ص) و امامان شیعه و در سایه‌ی درس‌آموزی از تاریخ اسلام و كسب تجربه از رویدادهای زندگی، مبارزه با ظلم و جور سلسله‌ی پهلوی را تكلیف شرعی و الهی دانسته و ابتدا در یك فرایند نسبتا طولانی با توكل بر خدا و اخلاص در اعمال و رفتار خویش، با تبلیغ و ترویج اسلام ناب محمدی(ص)، مردم و فضای فكری حوزه‌های علمیه را با جریان مبارزه همراه نمود. سپس در قامت یك احیاگر دینی تبیین تازه‌ای از مفاهیم و مضامینی چون: «عدالت»، «شهادت» و «حكومت» ارائه كرد و با طرح تئوری ولایت فقیه، مشروعیت نظام شاهنشاهی را زیر سؤال برد.

 

ایشان بعد از قیام 15خرداد 42 مورد توجه آحاد جامعه‌ی ایران قرار گرفته و با افشای جنایات خاندان پهلوی و وابستگی آنان به اجانب، سرنگونی حكومت را اولویت اصلی مبارزه شمرد و در وطن و تبعید، همه‌ی آزادی خواهان را به یاری فراخواند. امام در نهایت نیز به لطف الهی و در سایه‌ی وحدت اقشار مختلف جامعه و استفاده از تاكتیك‌هایی چون: تظاهرات خیابانی، اعتصاب و دعوت از سربازان و افسران ارتش برای فرار از پادگان‌ها و پیوستن به موج انقلاب، موفق به سرنگونی نظام شاهنشاهی و استقرار جمهوری اسلامی ‌در ایران شد كه در این اثر در راستای تبیین تاكتیك های مبارزاتی ایشان تهیه شده است.