کارشناسانه نیست که بیداری منطقه را به آمریکا نسبت دهیم

به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از یزد، متکی در نشست «بررسی مسائل جهانی و منطقه ای» که شب گذشته در دانشگاه یزد برگزار شد، گفت: آخرین تحولاتی که در منطقه رقم خورده، نیازمند رصد کردن است و اگر بپذیریم شعار این تحولات، بیداری اسلامی می باشد، بدین دلیل است که متن مطالبات و خواسته ها از سوی غالب کسانی مطرح شده که در این تحولات حضور داشتند و این شعارها را تثبیت کرده اند.

وی بیان داشت: شرایط منطقه از دو منظر قابل توجه است؛ اول اینکه آیا حوزه های دیگری تحت تاثیر این تحولات است یا خیر و دوم اینکه چالش های پیش روی این کشورها چیست؟
 

کشورهایی که زمینه بروز جنبش ها و بیداری دارند

وزیر سابق امور خارجه تصریح کرد: به اعتقاد من، ما در کشورهای دیگر زمینه بروز این جنبش ها و خیزش ها را به صورت بالفعل و جدی می بینیم که در راس آنها بحرین قرار دارد که اکثریت جمعیت آن را شیعیان تشکیل می دهند.

متکی ادامه داد: در حوزه های دیگر نیز اردن از جمله این کشورهایی است که مردم آن به نوعی تحقیر شدگی بیش از حد را توسط قدرت های سلطه طلب حس می کنند و این کشور نیز به موازات مصر می تواند تحولات ساختاری در جغرافیای سیاسی منطقه داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: حوزه دیگری که از لحاظ محتوایی نیز مهم می باشد، عربستان است که در این کشور مردم حس می کنند حقی ندارند و فقط 2000 نفر کشور را اداره می کنند و زمینه هایی بر اساس بیداری اسلامی در این کشور روی داده است و آخرین کشوری که می توان در آن شاهد خیزش این جنبش ها بود، حوزه شمال آفریقا یعنی مراکش می باشد که صهیونیست ها نیز بسیار تلاش کرده اند تا ردپاهای جدی در این کشور داشته باشند.

وزیر سابق امور خارجه با اشاره به عوامل موثر بر بیداری ها شکل گرفته در منطقه افزود: انقلاب اسلامی در این کشورها نقشی دخالت جویانه نداشته، بلکه دارای نقشی الهام بخش بوده؛ بدین معنی که شعارها و آرمان های انقلاب اسلامی در شکل گیری این خیزش ها موثر بوده است.

متکی ادامه داد: اوضاع این کشورها همچون مصر هنوز دچار چالش هایی است؛ چرا که افراد رژیم های گذشته در حکومت های شکل گرفته توسط مردم همچنان باقی هستند و این بابی در تخریب شرایط است که با این وجود بهترین راه برای مدیریت نظام، تربیت افراد و همچنینی نهادسازی نظام جدید ساختاری سالم است.

کارشناسانه نیست که انقلاب های منطقه را به آمریکا نسبت دهیم

وی گفت: بیداری منطقه کار خود مردم منطقه است و نه آمریکا و اینکه برخی این بیداری را از سوی آمریکا می دانند، ناکارشناسانه ترین حرفی است که زده می شود و بر اساس شاخص های مطرح شده و شعارهای آن می توان به راحتی این را دریافت که جنبشی مردمی بوده است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل یادآور شد: جمهوری اسلامی به طور خاص دنبال منافعی در این کشورها نیست، اما هر کشوری که بر اساس مبانی اسلامی هویت خود را در جوامع پیدا کند، ما خوشحال می شویم و اینکه کشورهای اسلامی تحت سلطه آمریکا و اسرائیل نباشند جزو آرمان ها و خواسته های ماست.

متکی با اشاره به تحریم های شکل گرفته علیه جمهوری اسلامی گفت: تقریبا از سال 1359ما شاهد تحریم های یک جانبه از سوی آمریکایی ها هستیم و مشخصا نیز از نیمه دوم سال 1384 زمینه سازی شد و شورای امنیت نیز در این راستا علیه ما قطعنامه صادر کرد و تحریم های جدیدی را علیه ما اعمال کرد.

رویکرد خاتمی ما را به جایی نرساند

وی تصریح کرد: ما در دولت خاتمی نیز «شعار انرژی هسته ای، حق مسلم ماست» را سر می دادیم، ولی با این تفاوت که رویکرد وی ما را به جایی نرساند و بحث هایی همچون مذاکره و تعلیق را بصورت داوطلبانه داشتیم که به نتیجه ای نرسیدیم و در ماه های پایانی نیز خاتمی رویکرد خود را تغییر داد که این موجب شد آمریکا و انگلیس پرونده ما را از وین به نیویورک بیاورند و فقط در صورتی می توانستیم مانع از این اقدام شویم که این تعلیق داوطلبانه را همیشگی می کردیم.

وزیر خارجه سابق کشور خاطرنشان کرد: آنها تصور می کردند که ایران در کوتاه ترین زمان ممکن از پای در خواهد آمد و بارها نیز به من می گفتند که این قطعنامه ها شما را از پای در خواهد آورد، ولی امروز بر خلاف خواسته آنها می بینیم که پس از هفت سال ما همچنان مستحکم ایستاده ایم.

متکی افزود: هر چند این تحریم ها بر اقتصاد کشور ما تاثیرگذار است، ولی اکنون اقتصاددانان می گویند که تحریم‌ها 15 تا 20 درصد می توانند بر اقتصاد ما تاثیر بگذارند و 80 درصد بقیه را باید مدیریت کنیم و در این راستا نیز کسانی که می گویند باید تسلیم غرب شویم، بدین دلیل است که امام و انقلاب را نشناخته اند، ولی با این وجود ما نیز نباید در این 80 درصد خطا داشته باشیم.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری طرح اقتصاد مقاومتی را مطرح کرده اند که به نظر من فرمول استقلال اقتصادی است و اگر با پذیرش فشارها این امر را به اجرا درآوریم، حتما به سمت خودکفایی خواهیم رفت و مردم را نقش آفرین در اقتصاد خواهیم کرد.

وزیر خارجه سابق کشور با اشاره به عملکرد اقتصادی دولت ادامه داد: به نظر من گفتنی های فراوانی در باب توفیقات دولت وجود دارد که مورد عمده آن خودباوری می باشد، ولی چون شرایط ما ویژه است، می گوییم که باید دقت کنیم و در صورتی عبور از تحریم ها امکان پذیر است که تدبیر، مقاومت، همدلی بین مسئولین و هم افزایی وجود داشته باشد.

متکی بیان داشت: سیاست خارجی لجبازی نیست و مذاکره نیز رسیدن به حق و متقاعد کردن طرف مقابل است و در سه دهه گذشته نیز ما در سیاست خارجی لجبازی را نداشتیم و منطق امام را رعایت کرده ایم.

پاسخ به سوالات انتخاباتی پس از دی ماه

وی در پاسخ به سوال دانشجویی در خصوص کاندیداتوری ریاست جمهوری خود گفت: من بر اساس آنچه که مقام معظم رهبری مبنی بر ورود زودهنگام به انتخابات بیان کرده اند، ورود به این بحث ندارم؛ چرا که همه چیز را تحت الشعاع قرار می دهد و به پرسش های انتخاباتی بعد از دی ماه پاسخ خواهم داد.

وزیر خارجه سابق کشور همچنین در پاسخ به سوال دیگری از دانشجویان که سکوت و رکود در جامعه وجود دارد، تصریح کرد: رکود و سکوت در سه دهه گذشته در جامعه وجود نداشته و هر فردی آزادانه صحبت های خود را بیان کرده؛ جامعه ما نیز نمودی از دیدگاه های متفاوت است تا جایی که در انتخابات های ریاست جمهوری افراد کاملا متفاوتی حضور پیدا کرده و دولت خود را تشکیل می دهند؛ بنابراین نباید با این حرف ها جایگاه ملت خود را تضعیف کنیم و حق دست کم گرفتن مردم خود را نداریم.

متکی خاطرنشان کرد: در ساختار داخلی سوریه انتخابات ریاست جمهوری و مجلس وجود دارد، ولی در عربستان وجود ندارد و در مورد مواضع این دو کشور در خصوص حوادث منطقه نیز می توان به ماهیت این کشورها پی برد که مواضع سوریه در باب موضوعات منطقه انقلابی است، ولی عربستان نگاهی ارتجاعی دارد.

وی در خصوص مواضع این دو کشور در خصوص خارج از منطقه گفت: می توان به شاخص هایی دست پیدا کرد که از جمله این مواضع نزدیکی و تسلیم بودن عربستان نسبت به آمریکا و اسرائیل است، ولی این بدان معنا نیست که ما مشکلی در سوریه نداریم، بلکه مطالعات ما نسبی است.

وزیر خارجه سابق کشور افزود: اگر صورت مسئله در سوریه و کشورهای دیگر یکسان باشد و ما برخوردی متفاوت داشته باشیم، این ممکن است مشکل از مواضع ما باشد، اما آیا حقیقتا این صورت مسئله ها به یک صورت است؟

ما بر اساس مناسباتی که با سوریه داشتیم به بشار گفتیم که ...

متکی گفت: در سوریه آغاز حرکت مردمی بود و ویژگی جنبش های دیگر را داشت، ولی حکومت به صورت مسلحانه می خواست جلوگیری کند که ما نیز بر اساس مناسباتی که با سوریه داشتیم، مسائلی را در باب این موضوعات به صورت مستقیم و غیر مستقیم به بشار اسد انعکاس دادیم و وی نیز تغییراتی را انجام داد و مردم پس از مشاهده این تغییرات به خانه ها رفتند، اما در ادامه این حرکت گروه های مسلحی با حمایت های خارجی به خیابان ها آمدند؛ آنها با دخالت های بیگانگان شورش کرده اند که کشورهای غربی نیر علنا از آنها حمایت کرده اند و این نشان از مردمی نبودن ادامه این حرکت ها است.