به گزارش خبرنگار «خبرگاری دانشجو» از مشهد، مهدی نجاتی روز گذشته در یازدهمین نشست توانمندسازی همیاران کانون‌های فراغت مشهد با موضوع اثر بخشی فعالیت‌های فرهنگی در فرهنگسرای غدیر بیان داشت: تشکل های شیعی بویژه تشکل‌هایی که پس از انقلاب اسلامی ایران شکل گرفتند هیچ شباهتی به مدل های غربی و مدیریت‌های آنها ندارند،
وی ادامه داد: باید سابقه و چگونگی فعالیت‌های تشکیلاتی در ایران و همچنین دیدگاه بزرگان این عرصه از جمله آیت لله شاه آبادی، شهید آیت الله بهشتی و امام موسی صدر که از صاحب نظران فعالیت‌های تشکیلاتی هستند، مورد بررسی و بازخوانی قرار بگیرد.
راهکارهای تعمیق اثر بخشی فعالیت های فرهنگی
این نویسنده و روزنامه نگار پیشکسوت به بیان سه ویژگی مشترک تشکل‌ها برای افزایش تأثیرگذاری فعالیت‌های فرهنگی اشاره و تأکید کرد: اعتقاد به ارزش‌ها و مبانی مشترک، اعتقاد به فعالیت‌های تشکیلاتی و داشتن زمان و فراغت کافی برای انجام فعالیت‌های فرهنگی سه ویژگی مشترکی هستند که رعایت آنها افزایش اثر گذاری فعالیت‌های فرهنگی را به دنبال دارد.
نجاتی با تأکید بر حفظ ارزش‌ها و مبانی مشترک در تشکل‌ها گفت: اختلاف سلیقه و نظر در عرصه فرهنگی امری طبیعی است؛ اما اختلاف در مبنا و ارزش‌ها در این عرصه به هیچ وجه قابل قبول نیست؛ با این وجود برخی از فعالان فرهنگی اختلاف در ارزش‌ها و مبانی را به بهانه اختلاف در سلیقه توجیه می‌کنند.
وی به اهمیت کار تشکیلاتی اشاره کرد و با بیان اینکه سلسله مراتب فعالیت تشکیلاتی و تقسیم کار در تشکلات باید رعایت شود، خاطرنشان کرد: سیستم یک تشکل باید پیچیده و دارای هسته ای مرکزی و زیر مجموعه‌های مختلف باشد، نه اینکه توسط یک شخص و با دنباله روی دیگران از او اداره شود و دیگران از بیرون بتوانند در نگاه اول به محور آن تشکل پی‌ببرند؛ در این نوع تشکل سایر اعضا که صرفاً نظاره گر هستند و مسئولیت و دخالتی در امور تشکل ندارند، هیچ رشدی نمی‌کنند.
ویژگی های کار فرهنگی؛ ملاک تشکل های فرهنگی
این کارشناس و فعال فرهنگی در ادامه به بیان ویژگی‌ها و اولویت‌های فعالیت‌های فرهنگی اشاره و تصریح کرد: تشکل‌های فرهنگی باید فعالیت‌هایی را انجام دهند که یا رشد و تعالی آن مجموعه و اعضایش را در پی داشته باشد، یا مورد رضایت پروردگار باشد و یا فعالیتی مورد نیاز جامعه اما روی زمین مانده باشد که انجام آن مشکلی از گرفتاری‌های جامعه را برطرف کند.
نجاتی با تأکید بر اینکه تأثیرات فعالیت‌های فرهنگی باید در جامعه مشهود باشد، ادامه داد: فعالیت‌های فرهنگی باید فراگیر و دارای سیر تکاملی باشند و نیمه کاره و ابتر رها نشوند.
وی از ملاک‌های مورد نیاز یک تشکل و اعضای آن سخن به میان آورد و گفت: فن بیان، قدرت اقناع و اثرگذاری بر مخاطب، قدرت قلم و نویسندگی، توان برقراری ارتباط، یادگیری و کتابخوانی از جمله ملاک‌های ضروری و مورد نیاز یک تشکل است.
روش های خودکفایی تشکل های فرهنگی در عرصه اقتصاد
این نویسنده و روزنامه نگار به راهکارهای حل مشکلات اقتصادیِ تشکل‌های فرهنگی و خودکفا شدن آنها سخن گفت و بیان داشت: تشکل‌های فرهنگی می‌توانند با رشد و توسعه تولیدات و محصولات خود، فعالیت در عرصه امور خیریه و با اتکاء به مردم مشکلات اقتصادی خود را برطرف کنند.
برخی به جای فعال به دلال فرهنگی تبدیل شده‌اند
نجاتی از مستند سازی و ارائه آمارهای نادرست به نهادها و ادارات توسط برخی از تشکل‌ها برای دریافت بودجه انتقاد کرد و گفت: یک تشکل تنها به دو دلیل باید اجرای یک پروژه را از طرف نهادهای دولتی و غیر دولتی بپذیرد و آن دو دلیل این است که یا آن پروژه باعث رشد و تعالی تشکل و اعضای آن شود و یا اینکه تشکل مطمئن باشد این پروژه را با کیفیت بهتری نسبت به دیگران اجرا می‌کند.
وی به فعالیت‌های پیمانکاری تشکل‌ها اشاره کرد و با بیان اینکه برخی از تشکل‌ها به نهادها از جمله شهرداری به چشم یک بانک نگاه می کنند، گفت: کدام تشکل با هدف اجرای پیمانکاری پروژه های فرهنگی تشکیل داده است؟ چرا عده‌ای به جای فعال فرهنگی به دلال فرهنگی تبدیل شدند و برای کنار زدن یکدیگر تلاش می‌کنند؟
ضرورت پاسخ گویی به سوالات پیرامون تشکل ها
این کارشناس فرهنگی به نبود ایده پردازی در آثار تشکلی اشاره و خاطرنشان کرد: در عرصه فعالیت‌های تشکلات هزاران سوال وجود دارد که باید توسط فردی از جنس خود تشکل‌ها مانند حسن رحیم پور ازغدی پاسخ داده شود.
نجاتی افزود: از جمله سوالاتی که در این عرصه مطرح است می‌توان به چگونگی ارتباط بانوان با آقایان در تشکل‌ها اشاره کرد که باید الگو و نسخه‌ای مناسب در این زمینه مطرح شود تا هرکسی بر اساس برداشت‌های شخصی اش رفتار نکند.
بعضی از افراد فرهنگی و حزب اللهی اهل کار نیستند
وی در ادامه به سوالات و مشکلاتی پیرامون تشکل‌ها و اعضای آنها اشاره و بیان کرد: عده ای از حامیان و طرفداران موج سبز در مدت شش ماه روزنامه نگاری حرفه‌ای را فراگرفتند و برخی از آنها تا معاونت سردبیری روزنامه‌های دوم خردادی هم ارتقاء پیدا کردند؛ با این وجود چرا سرعت رشد و ارتقای روزنامه نگاران و فعالان تشکل‌ها اینقدر پایین است؟ چرا طرح‌ها و برنامه‌های جامعی که وجود دارد باعث رشد این افراد نمی‌شود و چرا برخی از آنها با دو رویی در جلسات و نشست‌ها حاضر می‌شوند اما طرح‌های مطرح شده در آن را اجرا نمی‌کنند؟
این فعال فرهنگی با بیان اینکه لباس کار با لباس فعالیت‌های فرهنگی تفاوت دارد، ادامه داد: بزرگانی چون امام علی(ع) و علامه طباطبایی به کارهایی چون حفر چاه و کارگری می‌پرداختند با این وجود بعضی از افراد فرهنگی و حزب اللهی اهل کار نیستند و تنها از کنار ریش و پیراهن بلند نان به دست می‌آورند.
ما به جای نخبه پروری به کدخدا پروری رو آوردیم
نجاتی ادامه داد: متأسفانه ما برای کرامت یکدیگر اهمیت زیادی قائل نیستیم، در کنار هم جمع می شویم اما مانند گذشته و اوایل انقلاب یکدیگر را نمی‌بینیم و درک نمی کنیم و اگر یک نفر از جمع ما جدا شود دنبالش را نمی‌گیریم.
وی در پایان با تأکید بر اینکه وجود رویکرد تربیتی در 90 درصد از تشکل‌ها نشان از عدم رشد آنها دارد، گفت: ما در تشکل ها به جای نخبه پروری به کدخدا پروری روی آوردیم، یعنی شخصی که روابط عمومی قوی دارد و با همه رفیق و دوست است؛ چنین شخصی که با همه گرم می‌گیرد و دوست است در کار تربیتی منافق و دورو محسوب می‌شود.