بازار کاغذ و کتاب مسئولش را شناخت!

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ اگرچه در طی این مدت معاونت فرهنگی سوژه ای بود که  اکثر رسانه ها به آن پرداخته  و در پی آن اسامی زیادی برای انتصاب این معاونت به گوش می خورد. سرانجام در مراسم تکریم و معارفه معاونین مطبوعاتی, پارلمانی و فرهنگی سید عباس صالحی به عنوان معاون فرهنگی این وزارتخانه منصوب و به گمانه زنی های رسانه ای پایان داد و  علی اسماعیلی پس از 4 سال فعالیت روز گذشته رسما از این معاونت خداحافظی کرد.  

در طی مدتی که علی جنتی با کسب رای اکثریت آراء از مجلس شورای اسلامی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب گردید همه به دنبال این بودند که معاون فرهنگی چه کسی خواهد بود که البته این موضوع به نحوی از سوی رسانه ها مطرح می شد.

از آنجایی که جنتی بارها در میان صحبت هایش با علما تاکید کرده که یکی از مشخصه های مدیریت معاونت فرهنگی انتخاب وی از جامعه روحانیون است حجت الاسلام  و المسلمین طاها هاشمی اولین گزینه ای بود که از  سوی وزیر برای اداره این وظیفه مهم و سنگین انتخاب گردید علیرغم اینکه نظرات برخی از نویسندگان نشان از آن می داد که صرف روحانی بودن برای اداره این وظیفه خطیر کافی نیست. ناگفته نماند  شنیده شدن نام فرزاد جمشیدی هم در میان گزینه های انتخابی وزیر تعجب و واکنش بسیاری از اهالی نشر را به همراه داشت.

در نهایت پس از گمانه زنی ها و شایعه پراکنی هایی که در طی این مدت طبقه سوم وزارت خانه را سوژه رسانه ها قرار داده بود. سید عباس صالحی معاون فرهنگی شد. فردی که طبق گفته های وزیر از جامعه روحانیون انتخاب گردیده است.

 
معاونت فرهنگی که وظیفه ای خطیر نسبت به سایر معاونت ها برعهده دارد طبیعا نیازمند مدیریتی است که بتواند راهبردی اساسی برای فرهنگ کشور تبیین کند.

در این گزارش با برخی از فعالان حوزه نشر در خصوص انتظارات آنها از صالحی به گفت وگو نشسته ایم که در ادامه خواهید خواند؛

بودجه های فرهنگی وزارت ارشاد درست هزینه نشدند /افت فرهنگی در فروش و تولید، یکی از مشکلات دوره اخیر

یکی از این ناشران در این خصوص گفت: برای صدور مجوز کتاب تا کنون به مشکل چندانی برنخورده ایم فرایند کار در کل خوب بوده البته یک سری نقاط های ضعفی هستند که در همه دروه ها حاکم است که مسائل فرهنگی به چالش کشیده شد و به بهانه های مختلف با مشکلاتی مواجه شدیم به طور مثال بودجه های فرهنگی وزارت ارشاد درست هزینه نشدند.

این ناشر ادامه داد: نمی توان مقصر اصلی این موضوع را معاونت فرهنگی یا شخص خاصی دانست این موضوع به عنوان یک مشکل از گذشته وجود داشته و همچنان به عنوان یک مشکل خواهد بود؛ در واقع بودجه های فرهنگی درست و به جا کارشناسی نمی شوند که این موضوع به قانون و فرهنگ حاکم بر وزارت ارشاد بر می گردد.

وی همچنین معتقد است؛ نمی توان گفت با تمام شدن یک دوره و روی کار آمدن معاون جدید این مشکل برطرف می شود. در واقع باید قانون تغییر کند.

این ناشر گفت: در دوسال اخیر که متاسفانه با مشکل افت فرهنگی در فروش و تولید کتاب مواجه هستیم ناشران به طور کلی متلاشی شده اند و در حال حاضر از شرایطی در حوزه نشر برخوردار هستیم که اصلا نقد معنایی ندارد و به عبارتی دیگر در شرایط فعلی چیزی به نام نشر در جامعه وجود ندارد!

مراکز پخش فعال نیستند/ حمایت از خرید باید هدفمند باشد

پس بهتر است اول مشکلاتمان را برطرف کنیم و به بررسی راه کارهایی بپردازیم تا به عبارتی ناشران دوباره زنده شده و نیز کتاب مجددا به سبد خرید مردم بازگردد.

در حال حاضر مشکل اساسی مان این است که به عنوان یک ناشر نمی توانیم کتاب تولید کنیم, بازار کتاب ها را خریداری نمی کند, از طرفی مراکز پخش فعال نیستند, کتاب ها سودی نمی دهند و در نهایت مشتری نهایی باتوجه به هزینه سنگین کتاب از خرید آن خودداری می کند.

وی با اشاره به اینکه معاونت فرهنگی باید با برگزاری جلساتی با حضور ناشران خرده پا و درشت پا مشکلات را ارزیابی و کارشناسی کند, افزود: باید از خرید حمایت صورت گیرد هرچند که این موضوع خوب است و باید مورد توجه قرار گیرد اما خریدها نباید به صورت جهت مند و سیاسی باشد درحالیکه خریدهای فعلی جهت دار است. البته این نگرانی وجود دارد که اگر بحث حمایت ازخرید را دراین دولت مطرح نماییم حرکت به سوی خرید کتاب های خاص را شاهد باشیم. در هر صورت معتقدم حمایت از خرید باید هدفمند باشد و خرید به گونه ای نباشد که کتابها روانه انبار وزارت ارشاد شوند.

ناشران در جریان جزئیات ضوابط نشر قرار بگیرند / فرایند صدور مجوز تسریع و تسهیل یابد

یکی دیگر از ناشران افزود: معتقدم ضوابط و قوائدی که در مراحل صدور مجوز کتاب وجود دارد باید شفاف و روشن شده و ناشران در جریان این جزئیات قرار بگیرند و همچنین فراید صدور مجوز تسریع و تسهیل یابد.

وی در ادامه عدم توانایی مسئولین در جذب بودجه برای حوزه فرهنگی را یکی از مشکلات اساسی این معاونت دانست و ادامه داد: مشکل جدی حوزه معاونت فرهنگی عدم ارتباط صحیح و مستمر با ناشران و دست اندرکاران حوزه کتاب و نشر در فراز و نشیب های فعلی است.

متاسفانه اکثر اوقات اطلاع رسانی ها و هماهنگی ها صورت نمی گیرد و مسئولین بیشتر به دنبال این هستند که آیا مشکل کاغذ به ناشران مربوط است و یا عدم پرداخت بدهی مان در خرید کتاب به نبود بودجه بر می گردد یا نه و یا به دنبال این هستند که کیمته خرید کتاب که چند سالی است مصوباتش تعیین نمی شود به دلیل نبود بودجه است و یا ناشی از نیاز مالی است.

متاسفانه فضای نشر کشور با رکود مواجه است

این ناشر ادامه داد: در حال حاضر متاسفانه فضای نشر کشور با رکود مواجه است از این رو نیاز است در یک فضای شفاف مسائل بیان و بررسی شود. آمارهایی که از سوی خانه کتاب ارائه شده کاهش شدیدی را در این حوزه نشان می دهد.

اگر بخواهیم با فضای واقعی حوزه نشر و اتفاقاتی که در دوسال اخیر افتاده بیشتر آشنا شویم جدای از کتاب های حوزه آموزشی قیمیت ها بالا رفته و در مقابل تیراژ به شدت پایین آمده است. در هر صورت معتقدم باید بررسی شود رکودی که در حال حاضر در فضای نشر حاکم است ناشی از چیست؟

در حال حاضر آقای سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد است. حال باید دید وی در طول دوران فعالیتش در طبقه سوم این وزارت خانه چگونه عمل خواهد کرد.

در ذیل سابقه ای از فعالیت های سید عباس صالحی آورده شده است؛

وی متولد 1342 در مشهد بوده و دارای تحصیلات دکترای فلسفه است؛ سید عباس صالحی از سال 1351 وارد حوزه علمیه مشهد شد، دروس مقدماتی، سطوح مقدماتی و عالی را در حوزه علمیه مشهد گذراند؛ از سال 60 به حوزه علمیه قم عزیمت کرد و دروس خارج را تا سال 68 در آن حوزه گذرانیده و مجددا به مشهد عزیمت داشته و در دروس خارج اساتید مشهد ادامه تحصیل داد، در سال 76 مجددا به حوزه علمیه قم مراجعت تحصیلی و علمی داشت.

دروس مقدماتی را در مدرسه آقای موسوی‌نژاد و دروس سطح را در خدمت آقایان حضرات صالحی‌، مدرسی و فلسفی گذراند، در حوزه علمیه قم از دروس حضرات آیات وحید خراسانی، شیخ جواد تبریزی بهره‌مند شد، پس از عزیمت از مشهد در دروس حضرات آیات زنجانی و علم الهدی شرکت کرد.

وی همچنین در مباحث فلسفی از حضرات اساتید ابراهیمی دینانی، انصاری شیرازی و حسن‌زاده آملی بهره برده است. از ابتدای ورود در حوزه، فعالیت‌های تدریس داشت و به تدریس اصول فقه، شرح لمعه، معالم و مکاسب مشغول بود.

در سال 67 ـ 65 سردبیر مجله حوزه و در سال 76 ـ 73 مسئول دفتر تبلیغات اسلامی خراسان بود، از سال 76 تاکنون در سه دوره متوالی عضو هیات مدیریه دفتر تبلیغات اسلامی (و سپس عضو هیات امنای آن) بوده است.

 همچنین از سال 76 مدیر مسئول نشریه پژوهش‌های قرآنی و از همان سال عضویت هیات تحریریه نشریات فقه اهل بیت و کاوش فقه در فقه اهل بیت را بر عهده داشت, مدیر مسئولی و سردبیری نشریه «پگاه» در سال 78 از سایر فعالیت های وی به شمار می آید.

از سال 61 در مجله حوزه به عنوان یکی از نویسندگان آن مشغول به فعالیت بود، همچنین از همکاران تفسیر راهنما از ابتدای فعالیت تا مراحل پایانی آن بوده و  ضمنا در پاره‌ای از پروژه‌ها و فعالیت‌های علمی، در مدیریت و یا در طراحی آن نقش‌هایی داشت چون: کاربرد دانش اصول در فقه و....  نقش بسزایی داشته داست.

از تالیفات وی می‌توان به ‎تفسیر راهنما اشاره کرد که در آن نقش ‎محقق را  برعهده داشت، کتاب «حوزه و روحانیتـ»، «‎دانشگاه و دانشجو» از دیگر تالیفات وی محسوب می شود، البته 22 مقاله هم نوشته که از آن جمله می‌توان به، ‎ابوذر امام، اسوه امام، ‎امام و سلوک تفسیری و... اشاره کرد.