سایه شنود بر روابط آمریکا و دوستانش

گروه سیاسی خبرگزاری «دانشجو»؛ محسن صابر، کارشناس مسائل سیاسی- در شرایطی از تکنولوژی قرار داریم که کار کنترل و شنود تلفن به صورت سنتی از گذشته به ما ارث رسیده است. ما در دروازه فن‌آوری جدیدی به نام فیبرنوری قرار گرفته‌ایم که این فن‌آوری جدید، کنترل تلفن با شیوه‌های قدیمی را مردود می‌داند.

 

در جهان امروز مکالمات تلفنی، همچون ذره‌های کوچک نور از داخل لوله‌ای بسیار نازک عبور داده می‌شود و یک خط لیزر برای انتقال این ذره‌های کوچک نور در فیبر نوری ایجاد می‌کند و سپس با فن‌آوری دیگری آن را تبدیل به کلمات و حرف می‌نماید. البته در این تکنولوژی پیشرفته امکان شنود برای غیر، کمی مشکل به نظر می‌رسد؛ اما صاحبان فن‌آوری به راحتی می‌توانند ارتباطات و امواج را تحت کنترل خود قرار دهند.

 

به تازگی اسنادی از شنود تلفن‌های تعدادی از مقامات اروپایی توسط نهادهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در رسانه‌های جهان مطرح شده که بر رابطه آمریکا با متحدین اروپایی‌اش تأثیر گذاشته و موضوع ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.

 

به طوری که با اظهار نظر تند بسیاری از مقامات و رسانه‌های اروپایی مواجه شده است. بر همین اساس، روزنامه «زود دویچه تسایتونگ»، که از معتبرترین روزنامه‌های آلمان است، در صفحه اول خود آن را "بزرگ‌ترین توهین" خواند. در همین راستا نخست‌وزیران چندین کشور اروپایی نیز ادعاهای مطرح شده را غیر قابل قبول خوانده و خواهان توضیح دولت آمریکا شده‌اند.

 

البته برخی از تحلیل‌گران آمریکایی معتقدند که بخشی از این فعالیتها را می‌توان به اقتضای جامعه اطلاعاتی آمریکا دانست؛ جامعه‌ای که متشکل از سرویس‌های اطلاعاتی و دستگاههای اجرایی دولت مرکزی، که تمامی فعالیتهای اطلاعات داخلی و خارجی، طرح‌های جاسوسی و نظامی را بر عهده دارد. حتی قانون اجرایی این جامعه اطلاعاتی در تاریخ 4 دسامبر 1981 به دستور رئیس جمهور وقت آمریکا، رونالد ریگان تصویب و تأسیس گردیده است.

 

ناگفته نماند که موضوع شنود و جاسوسی آمریکا در اروپا برای اولین بار نیست. بلکه در دهه 80 میلادی کمیته علمی و فن‌آوری پارلمان اروپا، شنود تلفنی برخی از مقامات اروپایی را توسط نهادهای اطلاعاتی آمریکا برملا ساخت، که سرویس‌های اطلاعات مرکزی آمریکا، ماهانه یکصد میلیون نامه را ردگیری و شنود تلفن برخی از رهبران اروپا را در دستور کار خود دارد.

 

در آن زمان جاسوسی از طریق شبکه آمریکایی آنجلو که به نام "اشلون" شناخته می‌شد صورت ‌پذیرفت. لذا اطلاعات مورد نظر از طریق ماهواره‌ای به نام "استیلیبش" برای اشلون ارسال می‌شد. البته در آن زمان هم اروپاییها سریعاً عکس‌العمل نشان دادند و سه نفر از نمایندگان پارلمان فرانسه به همراه شخصیتهای متعدد سیاسی و اجتماعی اروپا در خصوص شبکه اشلون ابراز نگرانی کردند.

 

بماند که بخشی از این رویکردها و سرک کشیدنهای آمریکا در خصوصی‌ترین عرصه‌های سیاسی-امنیتی با از بین رفتن خطر کمونیسم و منحل شدن سرویس اطلاعاتی شوروی تشدید شد. بر همین اساس سرویس اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسید که متناسب با تحولات و تغییرات جدید عرصه بین‌الملل خود را بازسازی نماید. لذا بسیاری از متخصصان پیشنهادهای خود را برای فعال‌سازی مجدد سرویس‌ها اطلاعاتی ارائه کردند. در همین راستا کمیته روابط خارجی کنگره به بررسی اوضاع سیا پرداختند و تلاش نمودند برنامه‌هایی برای توسعه و پیشرفت این سرویس اطلاعاتی ارائه دهند تا بتوانند در دوره آینده به وظایف خود عمل نمایند.

 

لذا برخی از مسئولین امنیتی آمریکا، بخشی از فعالیت نهادهای اطلاعاتی آمریکا که شامل شنود مکالمات، سرقت اطلاعات، حک نمودن اطلاعات رایانه‌ها، چک نمودن ایمیلهای خصوصی مقامات و شهروندان و حضور و رصد هدفمند جاسوسان در شبکه‌های اجتماعی را جزو ضرورتهای جامعه اطلاعاتی آمریکا برمی‌شمرند. موضوعی که تاکنون سوءاستفاده‌های بسیاری را بدنبال خود داشته است.

 

در مجموع این اقدام غیر متعارف آمریکا حاشیه‌هایی را به دنبال خود داشته است. بسیاری از مسئولین آمریکایی نسبت به این رسوایی، سکوت اختیار کرده‌اند و هیچ‌گونه اظهار نظری نداشته‌اند. این اتفاق باعث شده تا اعتماد اروپائیان نسبت به آمریکا متزلزل‌تر از همیشه شود.

 

البته باید اذعان داشت وقتی که کشور آمریکا با این گونه اقدامات و ورود غیرمتعارف به عرصه‌های خصوصی، اینگونه کشورهای دوست خود را تحت تعقیب قرار می‌دهد، بطور حتم با کشورهایی که آنها را دشمن فرض می‌کند رفتار بدتری در پیش می‌گیرد. این یعنی کشوری که هیچ اصل و اساس را جز منافع خود قبول ندارد و حتی به متحدان خود رحم نمی‌کند، لذا قابل اعتماد نمی‌باشد.