به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، نشست هم اندیشی اصحاب و تشکلهای نشر با مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شب گذشته با حضور جمعی از مسئولان این وزارتخانه از جمله سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی؛ محمدرضا وصفی، مدیر اداره مجامع و تشکلهای فرهنگی؛ همایون امیرزاده، مشاور فرهنگی؛ محمد اللهیاری، دبیر اداره کتاب و کتابخوانی؛ علی شجاعی صائین، رئیس خانه کتاب؛ نادر قدیانی، رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران؛ احمد عطایی، نایب رئیس اتحادیه کتابفروشان تهران و جمعی از اساتید تعاونی چاپ و نشر در تالار آبگینه برگزار شد.
پس از سخنرانی روسای تشکل های نشر درباره مشکلات موجود در این حوزه، سیدعباس صالحی با بیان اینکه اگر این تعبیر که کتاب نماد خلاقیت یک ملت است را قبول داشته باشیم، گفت: اگر اوج و فرود ملتها را با کتاب به عنوان یک شاخص تعریف کنیم، در واقع ناشران نمایانگر خلاقیت یک ملتند.
وی با بیان اینکه در جلسه روز گذشته با خبرنگاران و هنرمندان دارای نشانه درجه یک هنری به بحث نشر اشاره داشتم، اما این موضوع مختصر بود، اظهار داشت: قطعاً این موضوع در قالب گفتوگوهای بیشتر ادامه پیدا میکند؛ از آنجا که حوزه نشر متعلق به ناشران است و ما در حکم سازمان نشر محسوب میشویم باید یک تعامل فعالی وجود داشته باشد که در آن ناشران حرف اول را میزنند.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد ادامه داد: نوع نگاهی که در حوزه نشر در دوره جدید وجود داشته و دارد و رویکردهایی از این قبیل، پذیرش گفتمانهای متنوع و متکثر را در چارچوب نظام و قوانین کشور میسر میسازد.
صالحی در همین زمینه افزود: زدایش نگرش امنیتی و حراستی از حوزه نشر لازم و ضروری است؛ علاوه بر آن حمایت از خلاقیتهای نهادینه در قالب حمایت از ناشران و موسسات فعال و دارای عمق و گستره فرهنگی ضروری است؛ توجه جدی به تقویت قالبهای جدید و متعدد و افزایش ویترین کتاب و ... نکته دیگری است که در حوزه نشر ضروری به نظر میرسد.
وی با اشاره به نکته بعدی که باید در حوزه نشر مورد توجه قرار بگیرد، تصریح کرد: نهادهای صنفی عرصه نشر باید فعال سازی شوند؛ البته این نگاه همیشه وجود داشته و از پایههای وعده داده شده دولت تدبیر و امید به ملت است که باید برونسپاری و واسپاری در عرصه فعالیتها داشته باشد.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد اضافه کرد: دولت باید نهادهای صنفی را به رسمیت بشناسد، خود را کوچک کند و ملت را بزرگ. با همین نگاه است که عرصه رقابت عرصه دولتی با بخش خصوصی انجام شده؛ چرا که دولت در عرصه فرهنگ و کتاب نباید رقیب بخش خصوصی باشد، بلکه باید مسیر را برای بخش خصوصی هموار کند. اصل 44 قانون اساسی تنها مربوط به بخش صنعت نیست، بلکه در حوزه فرهنگ هم کاربرد دارد و ناظر بر حمایت از بخش خصوصی است.
صالحی با بیان اینکه شفاف سازی در عرصه نشر باید صورت گیرد، گفت: در واقع روشن بودن آنچه که دارد در حوزه نشر اتفاق میافتد بخش مهمی است که باید به آن دست پیدا کنیم؛ پاسخگویی شفاف و همراه با تعامل قانونی با ناشران باید در دستور کار قرار گیرد.
وی در همین زمینه یادآور شد: علاوه بر موارد ذکر شده باید بازخوانی و اصلاح جدی روند نظارت بر کتاب از طریق اصلاح قانون، شفافیت در پاسخگویی، تصریح در صدور مجوزها و ... مورد توجه قرار گیرد.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد با اشاره به حوزه های جدید نشر، بویژه نشر الکترونیک گفت: ما با این منطق و با توجه به این موارد میتوانیم دور یک میز جمع شویم. ما یعنی دولتی که میخواهد به مسئله جامعه فکر کند، جامعه و ملت را اصل میداند و خود را حاشیه این جریان بزرگ میبیند.
صالحی در همین زمینه افزود: مسئلههای نشر مکثرند و ما امروز در روزگار سخت حوزه نشر، وارث این اتفاقات شدهایم. از یکسو نگاههای سلیقهای انسدادگرایانه که حاکمیت در فرصتهایی داشته و از سوی دیگر شرایط سخت اقتصادی که در بخشهای دیگر نیز وجود دارد، خود را پیش روی ما نمایان کرده است، اما چون حوزه نشر حوزه رنجوری بوده بر اقتصاد نشر فشار آمده است، البته مسئلهها فراوان و گسترده است و یک روزه قابل حل نیست.
وی تصریح کرد: در واقع نشر در حکم خانه ما به شمار می رود؛ از این رو باید خانه خود را آباد کنیم؛ اما واقعا چگونه میتواند این مسائل و مشکلات را حل کرد؟ احساس من این است که مسئلههای حوزه نشر را از چند مجموعه میتوان طبقهبندی کرد. ممکن است ما بخواهیم به کارگروههای مشترکی برسیم که از دل آنها بتوان به اتفاقات امیدوار کننده دست پیدا کرد. بنابر این در این راستا چند کارگروه را میتوان مطرح کرد.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد یادآور شد: مسائلی که در این جلسه و جلسات پیش مطرح شد را میتوان در کارگروههایی به شرح زیر طبقهبندی کرد: نخست یک کارگروه که به مسائل حقوقی و اصلاح قوانین یا تدوین قوانین تازه بازمیگردد. بحثهای حقوقی معنوی، کپیرایت، نشر الکترونیک و قوانین تازه نشر، ضوابط نشر شورای عالی انقلاب فرهنگی و... بنابر این ما یک کارگروه حقوقی نشر در فضای کاری نیاز داریم که میتواند از یک تیم مشترک بین ناشران و وزارت ارشاد تشکیل شود.
صالحی با اشاره به کارگروه دوم این بخش افزود: گروه توزیع کتاب که در ذیل آن نمایشگاهها هستند دهها مورد از مشکلات نشر به حوزه توزیع کتاب، ویترین کتاب و نمایشگاههای استانی و ملی بازمیگردد. در اینجا نیازمند مطالعات بیشتر برای ارائه راه حل هستیم. ما میتوانیم این موارد را به ناشران سپرده و در نهایت از آنها نتیجه بخواهیم یا اینکه در قالب یک کار مشترک با یکدیگر حل مسائل را پیش ببریم.
وی در همین زمینه افزود: البته برای تحقق این مسئله نیازمند یک کار مطالعاتی و علمی در حوزه توزیع که بحث اساسی اقتصاد نشر است و برگزاری نمایشگاه که بخشی از توزیع را برعهده دارند هستیم.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد با بیان اینکه تسهیلات حمایتی از نشر کارگروه سومی است که باید تشکیل شود، اظهار داشت: پیشنهادهایی همچون خدمات پستی، تعرفهها، وام و... در این زمینه برای حمایت از نشر مطرح است. کارگروه چهارم نیز حوره خرید کتاب است که بخشی از مسائل و مشکلات ناشران به این حوزه مرتبط است.
صالحی با بیان اینکه کارگروه پنجم باید با تکریم ناشران و تصریح امور نشر مرتبط باشد، ادامه داد:نشر صنف محترمی است که باید در تکریم آن همت گمارد. همچنین کارگروه ششم نیز باید بحث دانش نشر را دنبال کند. همانگونه که اشاره شد حوزه نشر از نظر علمی احتیاج به تکاپو دارد. با ورود تکنولوژیهای جدید فضای نشر ما فاصله بسیار با آنچه که باید باشد دارد لذا ما مسائل متعددی در حوزه دانش نشر داریم که باید برای رفع آن وارد میدان شد.
وی اضافه کرد: هر یک از این کارگروههای شش گانه دهها زیرمجموعه جزئی و کلی را در خود جای میدهند یک راه حل ساده این است که ما کلید را به شما بسپاریم تا شما ظرف یک سال اینده در قالب تشکیل این کارگروهها نسخه رفع مشکلات نشر را پیچیده و به ما ارائه کنید که این راه حل خوبی است. اما راه حل دوم در این است که دوستان و اهالی نشر بخواهند ارتباط و تعامل ما با آنها حفظ شود که در این صورت میتوانیم در قالب یک گروه مشترک فعال و کاربردی کار را آغاز کنیم.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد با بیان اینکه در کشور ما متاسفانه همه کارشناسند و در همه امور اهتمام میکنند؛ گفت: اما در این زمینه باید قول دهیم که هم ما از ارشاد افرادی کارشناس و خبره را معرفی کنیم و هم شما در کارگروهها افرادی خبره را وارد کنید. ما آمادگی این را داریم که تا دو هفته دیگر نمایندگان خود را در این شش کارگروه معرفی کنیم و شما نیز نمایندههای کاربلد خود را به این شش کارگروه بفرستید.
صالحی در همین زمینه خاطر نشان کرد: پس از آن هر 3 ماه یکبار یک جلسه فصلی بگذاریم که گزارش کارگروهها ارائه شود و به نوعی پارلمانی این کارگروهها باشند تا اگر احیانا نقدهای دوستانه در این زمینه وجود دارد مطرح شود.