کرمیار: «بچه‌های کارون» در ادبیات کشور ماندگار می‌شود/ هنر عرصه تئوری‌پردازی نیست
به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، صادق کرمیار در نشست بازخوانی نقد کتاب «بچه های کارون» که روز گذشته در فرهنگسرای انقلاب برگزار شد با بیان اینکه از خواندن این کتاب لذت بردم، گفت: زمانی که «بچه های کارون» را خواندم، در واقع آن را نقد نکردم؛ چرا که می خواستم بخوانم و از آن لذت ببرم؛ زمانی که برای دومین بار آن را خواندم تا نقاط قوت آن مشخص شود، در واقع می خواستم ببینم چه چیزهایی را می توان از متن و حواشی متن دریافت تا به خواننده برای خوانش بهتر کمک کند.
نویسنده «نامیرا» با بیان ایکه درباره موضوع جنگ آثار زیادی تالیف شده است، گفت: متاسفانه درباره آزادسازی خرمشهر کمتر کتاب وجود دارد؛ از این رو بهتر است برای نوجوانان که نسل آینده کشور هستند و باید از اتفاقاتی که در کشور رخ داده، مطلع باشند، کتاب های بیشتری نوشته شود؛ چرا که نوشتن چنین کتاب هایی می تواند علاوه بر جذابیت‌های داستانی برای آنها درس و شناختی از تاریخی باشد که ندیده اند.
وی با اشاره به اینکه عده ای می گویند نویسنده حتما باید توانایی داشته باشد تا بتواند از تضادهایی که در داستان و زندگی واقعی مردم وجود دارد، جلوگیری کند، اظهار داشت: در واقع نویسنده باید به گونه ای کار کند که زشتی ها را زیبا و زیبایی ها را زشت جلوه ندهد و اگر نویسنده ای نتواند چنین موضوعی را در داستان هایش رعایت کند، اساسا به عنوان نویسنده به شمار نمی رود.
کرمیار با بیان اینکه دهقان در «بچه های کارون» به خوبی توانسته زشتی ها، پلیدی ها و سختی های دوران جنگ را به زیبایی به تصویر بکشد، گفت: وی این کار را بدون فلسفه بافی و تئوری پردازی درباره جنگ و وقایع پیرامون آن انجام داده است. دهقان از تضادهای موجود به نحوه ای استفاده کرده که زشتی ها را به زیبایی نشان دهد؛ در واقع در این کتاب گویی در جهان نوجوان جنگی وجود ندارد و نوجوانان دوران جنگ زندگی طبیعی خود را ادامه می دهند.
نویسنده «نامیرا» با بیان اینکه در این «بچه های کارون» درباره دوران قبل از جنگ هیچ صحبتی نشده است، اظهار داشت: تمام اطلاعات موجود در این کتاب درباره دوران جنگ است؛ شاید نویسنده در این کتاب می خواهد بگوید که نوجوان تنها تجربه زندگی اش از جنگ است و غیر از آن، هیچ چیز را نمی شناسند. در واقع نویسنده با این کار نشان می دهد که جنگ برای نوجوان زندگی محسوب می شود و خمپاره ها، مسلسل ها و زخمی شدن افراد برای نوجوان قصه به امری عادی تبدیل شده است.
وی با بیان اینکه اگر به عنوان رمان نوجوان به «بچه های کارون» نگاه کنیم دوست داشتم مواردی به آن اضافه شود، افزود: شاید بهتر بود مواردی را به این کتاب اضافه کنیم تا به درک بهتر نوجوان از جنگ کمک کند.
کرمیار با بیان اینکه آشنایی زدایی یکی از ویژگی های رمان بزرگسالان است، افزود: اگر نویسنده رمان بزرگسال را در آشنایی‌زدایی موفق می‌دانیم اما در رمان نوجوان باید آشنایی‌سازی کنیم. در واقع شکست های که در کتاب مشاهده می شود شاید برای نوجوان 13 تا 17 ساله قابل درک نباشد.
نویسنده «نامیرا» با بیان اینکه تعبیر غلطی به عنوان نویسنده وجود دارد، ادامه داد: عده ای می گویند که نویسنده باید درباره همه امور لشکری، کشوری، سیاسی باید نظریه داشته باشد؛ در حالی که نویسنده تئوری‌پرداز نیست. هنر عرصه تئوری‌پردازی ندارد این عرصه در علم است اگر هم حکمی در متن نویسنده دیده می‌شود این بیان احکام دیگران است و خود نویسنده حکم صادر نمی‌کند؛ در واقع نویسنده به حکم دیگران شکل و فرم می‌دهد.
وی در همین زمینه افزود: من، نویسنده را از عرصه سیاسی خارج و فراتر از آن می‌دانم که بخواهم وی را در حد مسائل سیاسی روز تنزل دهم؛ چرا که چنین مسائلی زودگذر است . در واقع ما نویسنده را در سطح بحث‌های سیاسی روزمره تنزل نمی‌دهیم در عین حال که نویسنده داستانش را می‌نویسد و درک هنری که از یک واقعه هنری دارد فرم داستانی را اجرا می‌کند. به عقیده من در کتاب «بچه‌های کارون» این اتفاق به خوبی انجام شده است.
نویسنده «نامیرا» با بیان اینکه هیچ نویسنده ای در کارش معادل سازی نمی کند، اظهار داشت: در «بچه های کارون» شخصیت مادر داستان یک نماد است ؛ چرا که با وجود رئال و معمولی بودنش، به شدت دنبال فرزند بیمارش است.
وی با بیان اینکه چند لایه‌‌ای بودن در این داستان به خوبی انجام شده است، گفت: دلیلش هم این است که تسامحاً داستان نوجوانانه است. در واقع نویسنده به عنوان فردی که در برابر نسل بعد مسئولیت دارد فتح خرمشهر را در یک رمان آورده تا برای نسل بعد به یادگار گذاشته شود و این اثر نه تنها در تاریخ دفاع مقدس بلکه در تاریخ ادبیات ما ماندگار خواهد بود.
کرمیار با ذکر خاطره ای از مسیح بروجردی گفت: ماجراهای سیاسی کنونی همه گذرا است؛ اما هوشمندی نویسنده‌ای مانند احمد دهقان در این است که از روی این اتفاقات به راحتی عبور نکرده و کار خود را می‌کند و می‌داند تنها کار ماندگار همین است.